Yêu là mất tự do sao?

Bạn tôi - nữ nghệ sĩ nhân dân L.K. nổi tiếng - nàng thành công trong sự nghiệp và thành công cả với gia đình: một chồng (cũng rất nổi tiếng), hai con xinh đẹp đã trưởng thành đều thành đạt. Nàng được xem là gương mặt phụ nữ Việt Nam điển hình.

Có lần nói chuyện với tôi, nàng than rằng: “Ông biết không, quá nửa số diễn viên trẻ nhà hát tôi hiện giờ đang là single mom, tôi chả hiểu ra làm sao nữa”.

Họ kết hôn rất sớm, sinh con và nhanh chóng chia tay, sau đó họ tự tin với cuộc sống nuôi con một mình.

Ừ thì giới nghệ sĩ tình cảm phù phiếm, cảm xúc dạt dào mãnh liệt rồi qua nhanh, nên họ kết hôn rồi ly hôn cũng nhanh, đã đành.

Trong một bữa liên hoan công ty X., tôi được mời vì có quan hệ bạn bè với sếp. Cuộc vui tưng bừng và tôi được giới thiệu với đám nhân viên nữ, rất trẻ và rất đẹp, tuổi nhấp nhô trên dưới 30, và nàng nào cũng đang nuôi con một mình. Thật lạ!

Tò mò, tôi hỏi chuyện một nàng:
- Em ly hôn lâu chưa?
- Cũng sáu năm rồi anh ạ!

- Vậy sao không có bạn trai, rồi kết hôn? Ai cũng cần có gia đình cả mà!

Nàng cười rũ ra một hồi rồi bảo tôi:
- Anh cổ hủ quá! Thứ quý nhất và cần nhất trên đời là tự do. Anh nghĩ xem, nếu có gia đình, giờ này em đang ở trong bếp chứ đâu ở đây mà nói chuyện với anh. Bạn trai cũng vậy, yêu là mất tự do ngay. Chẳng hạn cuộc liên hoan này nếu không cho nó đi cùng, thì cũng sẽ phải điện thoại liên tục để báo cáo, để nói rằng em đang liên hoan ở công ty và nói chuyện với một anh, anh ấy là bạn sếp và không có gì với em cả… Mệt lắm! Em đang tự do và em thấy cuộc sống tự do thật tuyệt vời!

Hóa ra hầu hết chúng ta đều quan niệm tình yêu và hôn nhân là cái gì đối lập với tự do.

Tình yêu thật sự sẽ không làm mất tự do - Ảnh minh họa

Trong một bộ phim hài của Mỹ, có tên Tình yêu sét đánh, kể về một đôi thanh niên gặp nhau ở thành phố Las Vegas, họ tiệc tùng và say túy lúy với đám bạn, rồi trong cơn say, họ bốc đồng và đòi cưới nhau, rồi cũng trao nhẫn, chúc mừng… đủ thứ, tất cả diễn ra trong cơn say. 

Sau khi kết hôn, họ ngả nghiêng đưa nhau vào khu máy đánh bạc tự động. Anh chàng rút tiền cho cô gái bỏ vào ổ máy và điều kỳ diệu là họ trúng thưởng một triệu đô.

Sáng hôm sau khi tỉnh rượu, họ nhận ra họ đã kết hôn trong cơn say. Họ chưa hề yêu nhau, thậm chí còn chưa biết nhau là ai. Nhưng họ không thể bỏ nhau vì cùng sở hữu một triệu đô. Mặc dù tiền là của chàng, nhưng người cầm bỏ vào máy lại là nàng. Thế mới phiền phức.

Họ được luật sư tư vấn rằng phải sống chung để chứng tỏ là vợ chồng thật, để khi ly hôn số tiền sẽ chia đôi.

Và hai người sống chung. Tất nhiên lúc này họ cãi nhau, bộc lộ hết mọi thứ xấu xa về bản thân chỉ nhằm cho đối phương nản chí mà bỏ đi, để mình có thể chiếm toàn bộ số tiền. Họ không từ một thủ đoạn nào để chơi xỏ nhau, cố đưa nhau vào bẫy chỉ vì tiền. Nhưng kết cục khi thời hạn hết, họ được tòa chấp nhận là vợ chồng, giải quyết ly hôn và chia tiền, thì cô gái tự bỏ đi. Cô nói cô không cần tiền đó nữa, anh ấy có thể hưởng tất.

Và anh chàng kia bỗng cảm thấy hụt hẫng. Anh có cả triệu đô nhưng vẫn thấy thiếu thốn kinh khủng khi không còn cô bên cạnh. Anh đã đi tìm cô.

Có câu thoại rất hay khi cô gái tâm sự với người bạn, khi được bạn hỏi rằng: “Cậu yêu anh ấy không?”, cô đáp: “Mình chưa chắc, nhưng mình chắc một điều, đó là người đàn ông duy nhất mà khi ở bên, mình cảm thấy được là mình”.

Vâng, nếu ta được sống “thực sự là mình” khi ở bên ai đó, chứng tỏ ta đang hạnh phúc, đó là tình yêu. Và, cũng theo nghĩa này, sống thực sự là mình, tức là sống tự do.

Vậy, tình yêu đồng nghĩa với tự do.

Socrates đã nói trong một bài giảng và Plato chép lại, rằng: “Ai biết được những bí ẩn của tình yêu, thì người đó sẽ biết rõ sự chân thành là gì”.

Phát ngôn giản dị này, hóa ra không dễ dàng có trong thực tế. Phần lớn người ta nhầm lẫn tình yêu với sự chiếm đoạt.

Tôi chiếm được cô ấy hoặc anh ấy. Anh ấy hoặc cô ấy đã là của tôi!

Sự chiếm đoạt có bạn đồng hành là đòi hỏi, trong khi tình yêu chỉ có chia sẻ và không hề đòi hỏi. Sự đòi hỏi khiến đối phương bị cầm tù, mất tự do. Sự chia sẻ thì không!

Vậy thì, chúng ta luôn nhầm lẫn tình yêu ảo tưởng với tình yêu thực sự, nhầm lẫn những khát thèm xác thịt, tiền bạc và đồng nhất nó thành tình yêu!

Bởi vậy, bi kịch với chúng ta luôn là, hoặc ta nhầm lẫn tình yêu với những dục vọng khác, hoặc ta chưa học được cách phát hiện tình yêu đích thực của đời mình. Bởi vì xét cho cùng, cuộc sống con người không có giá trị gì đáng kể ngoài tình yêu, nên nó cần được học để tìm ra và trân trọng.

Biên kịch Đỗ Trí Hùng