Y tế sáng tạo hướng đến cả 3 đối tượng

Trao đổi với chúng tôi, tiến sĩ - bác sĩ Tăng Chí Thượng - Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM - cho biết, hiện ngành y tế thành phố đã quyết tâm tạo ra các chuyển biến trên cả 3 nhóm đối tượng (nhà quản lý, bệnh nhân, nhân viên y tế) theo hướng thông minh, sáng tạo, nhưng hoàn thiện thì chưa.

Đối với người dân khi đến khám chữa bệnh, các bệnh viện ứng dụng công nghệ tạo thuận lợi hơn như phần mềm cải cách hành chính, rút ngắn thời gian chờ đợi cũng như tăng cường tiếp xúc và giao tiếp bằng công nghệ thông tin. Làm thế nào để người đăng ký khám chữa bệnh không phải xếp hàng, ở nhà vẫn có thể đăng ký khám, người dân có thể thanh toán qua thẻ… 

Khi thấy cái gì không hài lòng, bức xúc, người dân có thể chạm vào màn hình tại ki-ốt khảo sát sự không hài lòng tại các bệnh viện, thậm chí sắp tới với công nghệ IOT, người dân có thể chụp một hình ảnh không đẹp, không vừa ý gửi thẳng cho ban giám đốc các bệnh viện.

Đối với nhân viên y tế, theo ông Thượng, có khá nhiều ứng dụng công nghệ thông tin đang được đẩy mạnh để phục vụ công việc thuận lợi hơn.

Trước mắt là hồ sơ bệnh án điện tử, vừa phục vụ cho người dân, bảo đảm lưu trữ vừa giúp bác sĩ dễ dàng tra cứu bệnh sử để đưa ra phương án điều trị thích hợp nhất.

Trí tuệ nhân tạo (AI) gắn liền với máy học (machine learning) đã dần được ứng dụng tại TP.HCM bao gồm robot thực thể và phần mềm phi thực thể. Việc này còn giúp hướng tới mục tiêu rất quan trọng xây dựng big data của ngành y tế.

Điển hình hiện nay thành phố có thể xây dựng một ứng dụng AI trong chẩn đoán hình ảnh để giải quyết câu chuyện thiếu người đọc kết quả. Dựa trên dữ liệu tập hợp từ các chuyên gia trong lĩnh vực này, phần mềm với công nghệ máy học cho phép đưa ra kết quả cho hình ảnh ấy.

Ngoài ra, còn ứng dụng truyền thông trong các cuộc phẫu thuật, giúp cập nhật thông tin về tình trạng bệnh nhân trong phòng mổ để người nhà yên tâm, bớt lo lắng. Các ứng dụng tele phục vụ hội chẩn từ xa và công tác đào tạo…

Đối với công tác quản lý, dữ liệu hằng ngày được chuyển đổi thành những thông tin giúp nhà quản lý đưa ra những quyết định cũng như những hoạt động cải tiến cũng xuất phát từ dữ liệu này. Bên cạnh đó, dữ liệu y tế thông minh còn giúp người quản lý làm tốt công tác dự báo. 

Bác sĩ tư vấn cho bệnh nhân. Ảnh: Hiếu Nguyễn

Nhờ công nghệ thông tin ta có thể giám sát thời gian thực. Không phải như trước đây là chỉ giám sát qua hồ sơ, đơn thuốc, tài liệu mà hiện ngay trong lúc bác sĩ đang kê đơn là đã giám sát rồi. Đó là các phần mềm giám sát kê đơn các bệnh viện đang làm…

“Nếu chúng ta hình thành được big data về công tác phòng chống dịch thì sẽ giúp dự báo và chủ động hơn về dịch bệnh. Nói chung đây là xu thế tất yếu trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là y tế, mang lại lợi ích cho cả người dân, nhân viên y tế và quản lý ngành. Ứng dụng thì đơn giản nhưng quan trọng là chính chúng ta phải nghĩ ra, phải sáng tạo ra mô hình để các phần mềm được gắn kết và ứng dụng hiệu quả nhất”, ông Thượng phân tích.

Tuy nhiên, bác sĩ cũng cho hay, bên cạnh hạ tầng công nghệ thông tin chưa đáp ứng được đòi hỏi, thiếu nhân sự chuyên trách về công nghệ thông tin… thì còn tồn tại nguy cơ nhiều nơi mạnh ai nấy làm dữ liệu thông minh. Đến lúc gắn kết lại thì các hệ thống được xây dựng riêng lẻ như thế sẽ không hiểu nhau. Cần phải chuẩn hóa dữ liệu thống nhất, sau này mới liên thông được.

Điều này còn có ý nghĩa đặc biệt đối với đích đến cao nhất của ứng dụng công nghệ thông tin trong y tế đó là hồ sơ sức khỏe điện tử.

“Nó khác với hồ sơ bệnh án điện tử chỉ phục vụ trong nội bộ bệnh viện thôi, còn hồ sơ sức khỏe điện tử là hồ sơ của một cá nhân. Đi đâu đến đâu thì người ta chỉ cần mở ra là có thể biết được tình hình sức khỏe của người đó.

Bộ Y tế đang quyết liệt triển khai để sớm có hướng dẫn, cũng như chuẩn hóa về dữ liệu cho hồ sơ sức khỏe điện tử. Nhưng khi đã làm được kho dữ liệu sức khỏe điện tử của người dân thì vấn đề bảo mật an toàn thông tin là hết sức quan trọng bởi chỉ cần một sự cố gì đó mà dữ liệu nó bị mất hoặc bị lọt ra ngoài thì đó là tối kỵ”, bác sĩ Thượng nói. 

Quốc Ngọc