Xóm "du mục" bên bờ sông Vinh thấp thỏm trước ngày phải di cư

Xóm vạn chài, cái tên nhiều người vẫn thường gọi khi nhắc đến những hộ dân sống lênh đênh trên thuyền đánh cá ở sông Vinh (khối Yên Giang, phường Vinh Tân, TP Vinh, Nghệ An). Xóm vạn chài nằm khép mình sau những rặng tre um tùm, cách chợ Vinh chỉ chừng vài trăm mét.

Nguồn thu nhập của hàng chục người dân ở xóm vạn chài trên sông Vinh chỉ trông chờ vào con tôm, con cá - Ảnh: Phan Ngọc

Buộc lại con thuyền đánh cá, ông Hoàng Vựng (45 tuổi) cho hay, bản thân ông cũng chẳng nhớ mình sống ở đây bao lâu rồi, chỉ biết đã theo cha mẹ rời quê Quảng Bình sống lênh đênh trên sông nước từ ngày còn nhỏ. Hơn 30 năm trước, gia đình ông cùng 6 gia đình khác quyết định neo thuyền lại trên sông Vinh để sống tạm. 

Con thuyền nhỏ, chòng chành là nơi trú ngụ của gia đình ông Vựng và nhiều gia đình khác, từ nhiều địa phương phiêu dạt đến khúc sông này. Con thuyền quá chật chội, nhiều gia đình bèn lên bờ dựng các chòi bằng tre, gỗ ở mé sông để làm chỗ ở tạm bợ.

“Đợt lũ mấy năm trước, căn nhà tạm của tui đã bị sập, trôi hết nên phải chuyển xuống thuyền ở” - ông Vựng nói và cho hay, con trai lớn nay đã lấy vợ, lên bờ tìm việc để mưu sinh, vợ chồng ông cùng 3 người con vẫn đang bám trụ lại thuyền, bắt cá mưu sinh qua ngày.

Nhiều gia đình 2-3 thế hệ phải sống chật vật trên thuyền - Ảnh: Phan Ngọc

Quá chật chội, nhiều gia đình phải dựng nhà tạm trên bờ để sinh sống - Ảnh: Phan Ngọc

Anh Nguyễn Văn Thanh (42 tuổi) bảo rằng, nguồn thu nhập chỉ trông chờ vào con tôm, con cá trên sông bởi thế khó phất lên được. Nhà có 4 đứa con nheo nhóc, vợ chồng anh phải dậy từ sáng sớm, nhiều hôm phải đánh thuyền ra tận sông Lam với hy vọng có thêm nhiều tôm cá, bán lấy tiền lo cho các con.

Xóm vạn chài có 7 hộ gia đình, nhiều gia đình 2-3 thế hệ sống chật chội trên thuyền hoặc nhà tạm cạnh sông Vinh. Hàng chục năm lênh đênh trên sông, nay hàng chục người dân nơi đây càng thêm lo lắng, chưa biết trôi dạt về đâu trước lệnh phải di dời trước ngày sông Vinh được cải tạo.

Dự án nâng cấp sông Vinh là một hợp phần trong dự án Hạ tầng ưu tiên và phát triển đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu TP Vinh với tổng vốn đầu tư gần 200 triệu USD vừa được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt.

Mục tiêu của dự án nhằm giảm thiểu rủi ro ngập úng tại khu vực đô thị chính và tăng cường khả năng quản lý đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu của TP Vinh, góp phần phát triển đô thị bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu, tạo động lực để phát triển kinh tế - xã hội toàn diện cho TP Vinh và tỉnh Nghệ An.

Sông Vinh trước ngày được nâng tầm - Ảnh: Phan Ngọc

Xóm vạn chài thấp thỏm tìm nơi trú tạm mới trước ngày sông Vinh được nâng cấp - Ảnh: Đ.Tiệp

Ông Nguyễn Hoàng Mạnh - Chủ tịch UBND phường Vinh Tân cho biết, những hộ dân sống ở xóm vạn chài rất khó khăn. Chính quyền địa phương cũng đã tạo điều kiện hỗ trợ để trẻ nhỏ được đến trường. Dù rất đồng cảm với người dân, nhưng địa phương không thể bố trí nơi ở cho họ vì là người ở tỉnh khác, không có hộ khẩu ở đây.

Những hộ dân ở xóm vạn chài từng được đưa về quê ở Quảng Bình để bàn giao cho địa phương, song vì đã quen với nghề sông nước nên họ quay lại Nghệ An. UBND phường Vinh Tân cũng đã làm việc với doanh nghiệp thực hiện dự án bên bờ sông Vinh và được doanh nghiệp này hứa tạo điều kiện để người dân mua thuyền làm chỗ ở, mưu sinh khi nhà tạm được tháo dỡ.

Phan Ngọc