Xem phim Dịu dàng: Chuyện 'sống mòn' thời hiện đại

“Khi đọc truyện ngắn này, hoàn cảnh xã hội và tâm lý chung của nước Nga vào thế kỷ XIX khiến tôi không thể ngưng nghĩ về vùng đồng bằng sông Cửu Long, về điều kiện kinh tế, xã hội, chính trị, và những nhân vật được Dostoyevsky mô tả nội tâm hết sức tỉ mỉ”. Tuy nhiên, trước Lê Văn Kiệt, vào năm 1969, tác phẩm này đã từng được đạo diễn người Pháp Besson chuyển thể rất thành công; điều đó khiến anh từng có ý định từ bỏ việc theo đuổi dự án.

Cuối cùng, kịch bản do chính Lê Văn Kiệt viết cũng hoàn thành và nhà sản xuất Trần Trọng Dần của hãng phim Coco Paris quyết tâm khởi quay Dịu dàng tại Long An vào năm 2013. Một vài chi tiết được thay đổi so với truyện gốc, tuy nhiên, không khí của câu chuyện xưa vẫn được đạo diễn giữ lại.

Đó là những mối quan hệ lỏng lẻo giữa con người với con người trong môi trường xã hội tù đọng, thiếu sự tiếp cận về văn hóa, nơi có các cá thể lười biếng, ích kỷ, sùng vật chất. Đường dây chính của câu chuyện là cuộc hôn nhân chênh lệch tuổi tác giữa Thiện và Linh, người này chỉ như chiếc bóng với người kia, trong ngôi nhà lạnh lẽo, không có sẻ chia, kết nối.

Trên âm hưởng chung ấy, đạo diễn đã có sự thành công nhất định khi tập trung diễn tả tâm lý nhân vật. Tất nhiên, thành công này còn nhờ khả năng hóa thân của Dustin Nguyễn và Thanh Tú. Cũng là người đàn ông trung niên miền Tây, nhưng vai Thiện của nam diễn viên Lửa Phật trong Dịu dàng xuất sắc hơn hẳn vai Út Võ trong Cánh đồng bất tận.

Dù còn thiếu vắng một quá khứ đầy đặn, nhưng Dustin Nguyễn vẫn khiến người xem có cảm giác như đã gặp Thiện đâu đó ở ngoài đời. Đó là người đàn ông gia trưởng, keo kiệt, lạnh lùng và cô độc. Một đặc điểm nổi bật ở người chủ hiệu cầm đồ này là hay giảng đạo, nhưng lại không muốn làm công việc này ở nhà thờ. Ông ta cưới Linh để giúp cô gái trong trắng bớt cực khổ, nhưng không ngờ lại đẩy cuộc sống vợ chồng thành ngục tù, với đầy rẫy khác biệt.

Đám cưới chỉ có trong tưởng tượng của Thiện và Linh

Lần đầu chạm ngõ điện ảnh, Thanh Tú đã “tải” được một vai diễn rất nặng về tâm lý. Lầm lì và chẳng bao giờ giảng đạo như người chồng chênh lệch tuổi tác, nhưng Linh lại hiểu đời hơn chồng. Dẫu cuộc sống tối tăm, cha mẹ mất sớm, thường xuyên bị hai bà dì đánh đập, Linh vẫn giữ được sự kiêu hãnh, chính trực, cố gắng vượt qua những bế tắc.

Nhưng, những ẩn ức dồn nén, đến một lúc nào đó sẽ trở nên quá sức với một cô gái làm vợ ở tuổi 17, 18. Khi bi kịch hôn nhân nổ ra, thì phải chăng đó cũng là bi kịch của nơi có những con người phải “sống mòn”, mà kết quả của nó có thể nhìn thấy trước?

Có lẽ vì chọn một câu chuyện kinh điển đã quá nổi tiếng, sức dồn nén về tâm lý của các nhân vật rất mạnh mẽ nên Lê Văn Kiệt đã chưa thể mang đến một phiên bản điện ảnh trọn vẹn và thuyết phục.Những tình tiết trong phim chưa đủ khớp nối, tâm lý nhân vật nhiều khi đảo hướng đột ngột khiến Dịu dàng vẫn còn… quá dịu dàng, chưa đủ lấy được nhiều sự đồng cảm nơi khán giả.

BÙI DŨNG