Xem 'Đập cánh giữa không trung': Trắng, xám, đỏ, đen và nâu…

Một phân cảnh phim

Buồn chán là cảm giác chiếm hết nửa đầu cuốn phim. Đầu tiên người ta làm quen với nó, chịu đựng nó, rồi bắt đầu sột soạt ngứa ngáy vì nó… Đó là cảm giác mà Điệp muốn, sự buồn chán, lê thê, bế tắc, như cảm giác của Huyền - nhân vật chính, cũng như cảm giác Điệp từng trải qua thời thanh xuân, và như chính cảm giác của cô khi nghĩ tới những người phụ nữ.

Tôi yêu cái nhìn trìu mến, nâng niu, thương cảm mà Điệp dành cho phụ nữ. Cô là họ, ở một mặt khác, cô nhìn về họ với một trái tim nồng ấm nhưng buồn bã. Phụ nữ trong phim Điệp ai cũng đáng yêu, ai cũng có một tâm hồn đẹp nhưng đều đáng thương. Từ cô gái điếm đến bác sĩ sản khoa, từ cô bạn đồng tính tới bà bán cháo. Chẳng ai xấu cả. Nhưng họ đều bất hạnh ở một phương diện nào đó. Họ muốn yêu nhưng không được yêu. Họ chờ đợi vô vọng. Họ quen và yêu cả nỗi buồn, cả cái chết…

Tôi nhìn thấy những người phụ nữ quanh mình trong đó. Những người luôn vị tha. Những người luôn cô đơn. Những người không may (hay may mắn?) nhận được sự chăm sóc nâng niu lịch thiệp của một người đàn ông lạ để rồi không bao giờ có thể trở lại yêu cái sự thô lỗ mà trước đây họ coi là đương nhiên được nữa.

Người phụ nữ trong phim của Hoàng Điệp luôn cô đơn (cảnh trong phim Đập cánh giữa không trung)

Cuối phim, Linh nói với Huyền, cậu quay lại với Tùng đi, anh ta yêu cậu phát điên lên. Đã muộn mất rồi, Huyền trả lời. “Muộn” có lẽ là như vậy. Xem phim tôi hiểu Điệp hơn và tiếc là mình đã không xem nó sớm hơn. Tôi cũng hiểu tại sao trước đây Điệp từng phàn nàn về một bức hình, “Đó không phải màu của em”. Nếu xem được sớm hơn, tôi đã vẽ Điệp bằng một màu khác, cái màu nâu nâu, lơ lửng.

Tất nhiên sẽ có người phản đối tôi. Với những người tình cờ gặp Điệp đang bước đi, họ nghĩ cô màu trắng và mềm mại. Những đối tác công việc lần đầu tiếp xúc, họ thấy cô màu xanh và sắc lạnh. Những người đồng hành với Điệp, họ hiểu cô có thể trở thành màu đỏ rực, sôi lên. Rồi có những lúc cô là màu đen, buồn bã. Đương nhiên, chẳng ai có thể là bức tranh đơn sắc, nhất là với tâm hồn sâu cuồn cuộn như vậy.

Điệp từng cho tôi xem một bức hình chụp mình và nói, đây em nghĩ về mình thế này, nâu nâu. Điều này, đúng là phải tới khi bộ phim kết thúc, người xem mới nhận thấy được. Nâu, buồn, ấm, lơ lửng. Lơ lửng như nhân vật của mình, cứ mải miết đập cánh giữa không trung, không biết và nhiều lúc cũng không thật sự muốn rẽ về một hướng nào.

Đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp chỉ đạo diễn xuất

Việc phát hành rộng rãi Đập cánh giữa không trung là kết quả của quá trình Điệp vất vả sôi sục với nguyện vọng phim phải ra rạp, phải thoát định mệnh phim nghệ thuật không có khán giả đám đông. Điệp không hài lòng với con đường mà công chúng định sẵn cho dòng phim độc lập. Nó không nhất thiết khó xem, không nhất thiết phải “nóng”, và nhất là, không thể nằm trong tủ kính trưng bày, dù rất đẹp. Người ta phải sờ thấy nó, ngửi thấy nó, có thể yêu nó hoặc ghét nó, nhưng nhất định phải yêu ghét sau khi đã nếm qua nó một lần.

“Bằng mọi giá em phải phát hành được nó”. Điệp suýt phải crowdfunding (kêu gọi tài trợ từ công chúng thông qua các hoạt động mạng xã hội hoặc hoạt động cộng đồng), thật may đúng lúc gặp dự án CGV Arthouse, nơi đồng hành và hỗ trợ các dự án phim độc lập, phim nghệ thuật phát hành, đến với khán giả. Ra khỏi phòng chiếu, thấy cô ấy được quây bởi những cái ôm và những lời chúc mừng. Cô đạo diễn vốn bị báo chí thắc mắc về sự khép mình, nhiều lúc “lơ lửng” cả trong quan hệ truyền thông và công chúng, đang ôm hoa và gương mặt nồng lên vẻ vừa... mãn nguyện vừa ngượng nghịu.

Chân bước ra đại lộ rồi. Nào bước tiếp nhé!

 VŨ THỦY