Xe đưa đón HS: Trợ giá chuyến đi, bỏ quên… chuyến về

Chất lượng xe đưa đón học sinh quá kém

Theo tìm hiểu của chúng tôi, phần lớn hoạt động của loại phương tiện này hình thành từ thực tế cung - cầu giữa nhà trường và doanh nghiệp. Trường tiểu học Tân Quý Tây (huyện Bình Chánh) có hai xe phục vụ đưa đón hơn 130 HS của trường. Căn cứ theo danh sách, địa chỉ của từng HS do nhà trường và phụ huynh cung cấp, các bác tài chỉ việc đến đúng địa chỉ đón các em. Đến trường, giáo viên chờ sẵn, nhận đủ số lượng HS theo danh sách. Cùng đi trên chuyến xe đưa đón HS do anh Trương Quốc Tân (nhân viên Hợp tác xã Thanh Sơn) điều khiển, chúng tôi ghi nhận được sự hài lòng của phụ huynh vì sự tiện lợi của phương tiện này.

Tuy nhiên, chất lượng của các phương tiện đưa đón HS thì thật đáng lo. Chị Nguyễn Thị Thu (phụ huynh học sinh trường tiểu học Tân Quý Tây 2) cho biết: “Lúc đầu tui thấy xe chạy phun khói đen mù mịt, thành xe gỉ sét, cửa kính nứt bể, ghế ngồi rách nát… nên rất sợ, nhưng vì bận quá, không có thời gian đành liều cho cháu đi”.

Theo quan sát của chúng tôi, phần lớn các xe đều rất cũ kỹ. Anh P. (chủ một doanh nghiệp xe đưa đón HS tại hơn 40 trường ở các quận, huyện) thú thật: “Hơn 90% phương tiện là xe cũ mua lại, trong đó nhiều xe mua từ đời 1999 - 2000 vì không có kinh phí”. Theo anh P., trước đây giá xăng dầu, phụ tùng, nhân công còn rẻ nên chạy còn có lợi nhuận kha khá, nay mọi chi phí đều tăng nhưng tiền trợ giá vẫn giữ như 10 năm trước, nhiều lúc chạy chỉ huề vốn, không có tiền đầu tư xe.

Không chỉ xe cũ, HS đi xe đưa đón còn thường xuyên bị nhồi nhét, nhiều lúc không chỗ ngồi, phải đứng trên xe. Giải thích vấn đề này, theo anh Lê Văn Thành - nhân viên HTX Thanh Sơn, vì xe đang chạy… “chùa”, để tránh bị lỗ nên nhiều lúc phải đón HS nhiều hơn số ghế. Nguyên nhân, Sở GTVT không chỉ trợ giá ít mà còn thiếu. Cụ thể, hiện Sở trợ giá có hai lượt/một HS, trong khi phương thức trợ giá này chỉ phù hợp với HS khu vực nội thành.

HS ở ngoại thành có đặc thù riêng, các em học xong buổi sáng không ở lại lớp, mà trưa về nhà, chiều vào trường học tiếp. Vì vậy, xe phải chở tới bốn lượt/HS/ngày. Nếu căn cứ theo số lượt tiền trợ giá, thì nhà xe chỉ đón HS đến trường chứ không… chở về. Để tồn tại, nhà xe phải gồng gánh chở miễn phí hai lượt. Theo các doanh nghiệp, họ đã nhiều lần đề nghị tăng trợ giá cho đủ số lượt chở thực tế, nhưng Sở GTVT không tăng mà đưa ra phương án phụ huynh góp tiền.

Do số lượt được trợ giá ít hơn thực tế nên học sinh phải chen chúc nhau ngồi

Nhà xe, phụ huynh “co kéo” mà sống

Sở GTVT TP đã đưa ra dự thảo về việc quản lý xe đưa đón HS, trong đó, đề xuất Sở GD-ĐT và UBND các quận, huyện vận động phụ huynh cùng doanh nghiệp thống nhất mức đóng góp của con em đi học bằng xe đưa đón.

Theo bà Nguyễn Thị Bích Tâm - Giám đốc Công ty (CT) TNHH vận tải và du lịch Tâm Châu, hiện CT đang phụ trách đưa đón HS tại 50 trường với khoảng 15.000 HS. Vừa qua, CT và các doanh nghiệp có làm việc với nhau dự kiến thống nhất thu khoảng 100.000đ/HS/tháng.

Tuy nhiên, ông Thái Tân Sĩ - cán bộ Phòng GD-ĐT huyện Cần Giờ lo ngại: “Nhờ có xe đưa đón HS mà những năm gần đây tình trạng HS bỏ học ở Cần Giờ giảm rất nhiều. Nếu thu tiền của phụ huynh với mức giá trên, chúng tôi lo nhiều em sẽ bỏ học vì việc đi lại trên địa bàn huyện rất khó khăn”.

Tương tự, ông Nguyễn Hoàng Phong - Hiệu trưởng Trường tiểu học Tân Quý Tây cho rằng: “Mức giá đóng góp trên là quá cao so với thu nhập của phụ huynh nên nhiều khả năng họ sẽ bỏ xe đưa đón HS, chuyển sang phương tiện khác”.

Theo các quận huyện và các doanh nghiệp xe đưa đón HS, vấn đề hiện nay là Sở GTVT cần tính tiền trợ giá sao cho hợp lý. Hiện tiền trợ giá đang được cào bằng giữa các quận, huyện là 2.830đ/lượt HS (riêng huyện Cần Giờ 3.537đ/lượt HS) là chưa hợp lý. Mỗi quận, huyện có cự ly đưa đón HS khác nhau; huyện ngoại thành có cự ly đưa đón xa hơn quận nội thành và vùng ven. Ông Lê Văn Dương - cán bộ Phòng GD-ĐT huyện Bình Chánh cho rằng, Sở GTVT cần xây dựng mức tối thiểu và tối đa cho từng loại cự ly, để nhà trường, doanh nghiệp và phụ huynh căn cứ vào đó mà thỏa thuận mức giá hợp lý nhất.

 Phan Trí