Xe điện 2 bánh và nỗi lo về an toàn giao thông

Phương tiện được ưa chuộng

Xe máy điện cỡ nhỏ và xe đạp điện là lựa chọn phổ biến cho những người cần di chuyển trong đô thị, cung cấp giải pháp linh hoạt, thân thiện với môi trường khi không phát sinh khí thải. Du khách cũng thích sử dụng chúng vì đây là cách dễ dàng để khám phá các thành phố mới. Theo Grand View Research - công ty tư vấn và nghiên cứu thị trường có trụ sở tại Mỹ - quy mô thị trường xe máy điện cỡ nhỏ toàn cầu ước tính đạt 37,07 tỉ USD vào năm 2023 và dự kiến ​​sẽ tăng trưởng với tốc độ kép hằng năm (CAGR) là 9,9% trong giai đoạn từ năm 2023-2030.

Cảnh sát xem xét hiện trường nơi một thanh niên lái xe máy điện đâm vào đuôi xe tải giao hàng ở New York, Mỹ vào tháng 4/2022 - Nguồn ảnh: New York Daily News

Trong tình hình sự lo ngại đối với khí hậu ngày càng tăng do hiệu ứng nhà kính, khí thải các bon, nhu cầu sử dụng các phương tiện giao thông cá nhân dùng điện đang tăng cao. Bên cạnh đó, xe máy điện và xe đạp điện có hiệu suất cơ học cao, vận hành êm ái và yêu cầu bảo trì thấp so với các loại xe thông thường. Ngoài ra, chính sách đưa các loại xe điện vào hệ sinh thái di chuyển công cộng và xu hướng cho thuê phương tiện thông qua ứng dụng cũng đang thúc đẩy sự tăng trưởng của thị trường.

Nguy hiểm từ xe điện

Tại nhiều nơi trên thế giới, việc thuê một chiếc xe máy điện cỡ nhỏ khá dễ dàng. Nếu có nhu cầu, bạn có thể truy cập ứng dụng trên điện thoại để đăng ký sau đó nhận xe. Hơn 600 thành phố trên toàn cầu đã áp dụng các chương trình chia sẻ xe máy điện. Tuy nhiên, phản ứng của người dân đối với các phương tiện này lại khác nhau, khiến chúng trở thành vấn đề gây tranh cãi. Đã có rất nhiều vụ kiện liên quan đến việc pin và thiết bị sạc bị lỗi gây cháy nổ hoặc tai nạn khi vận hành gây tử vong, thương tích cá nhân cho người sử dụng.

Một nghiên cứu lớn ở Pháp đã xem xét 5.233 bệnh nhân bị chấn thương do tai nạn xe đạp và xe máy. Tỉ lệ tử vong được ghi nhận đối với xe máy điện trong các vụ tai nạn giao thông là 9,2%, thấp hơn xe đạp truyền thống (10%) nhưng cao hơn xe máy (5,2%). Báo cáo của Ủy ban An toàn sản phẩm tiêu dùng Mỹ công bố vào tháng 10/2023 cho thấy: thương tích do xe đạp điện và xe máy điện cỡ nhỏ năm 2022 tăng gần 21% so với năm 2021.

Các nguyên nhân chính dẫn đến tai nạn bao gồm sự mất tập trung khi điều khiển phương tiện (sử dụng điện thoại thông minh, đeo tai nghe), thiếu tỉnh táo do uống rượu bia và tác dụng của một số loại thuốc, thiếu đào tạo kỹ năng lái xe và điều kiện đường sá kém. Bên cạnh đó, đặc tính “im lặng” trong quá trình vận hành của xe máy điện và xe đạp điện có thể trở thành vấn đề khi người điều khiển chuyển làn và rẽ. Các tài xế khác không thể nghe thấy tiếng xe điện giữa đường phố đông đúc. Tốc độ khá cao đặc biệt là khả năng tăng tốc rất nhanh của xe điện cũng là mối lo ngại phổ biến. Những người điều khiển xe không được đào tạo, thiếu kỹ năng và kinh nghiệm rất dễ gây tai nạn. Ngoài ra, một trong những nguyên nhân dẫn đến mức độ nghiêm trọng của chấn thương do xe điện là việc thiếu quy định bắt buộc đội nón bảo hiểm khi sử dụng xe đã làm tăng nguy cơ chấn thương đầu, chấn thương bên trong và gãy xương.

Các thành phố như San Francisco (Mỹ) và Madrid (Tây Ban Nha) ban đầu đã quyết định cấm xe máy điện cỡ nhỏ vì lo ngại về vấn đề an toàn cá nhân và ảnh hưởng không gian công cộng. Tuy nhiên sau đó, chính quyền các thành phố này đã thay bằng cách đưa ra các quy định chặt chẽ hơn cho người sử dụng. Paris (Pháp) đã tiến hành một cuộc trưng cầu dân ý, dẫn đến lệnh cấm xe máy điện cỡ nhỏ vào năm 2023. Trên khắp châu Âu, những thành phố có cơ sở hạ tầng dành cho xe đạp hạn chế đã chứng kiến ​​​​sự gia tăng tai nạn do xe máy điện cỡ nhỏ và xe đạp điện. Gần đây, cảnh sát thủ đô Abu Dhabi của Các tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất đã dùng mạng xã hội để nhắc nhở người dân chỉ sử dụng xe máy điện cỡ nhỏ ở những địa điểm được chỉ định và nhấn mạnh sự nguy hiểm khi lái chúng đi nơi khác. Họ cũng kêu gọi phụ huynh giám sát hoạt động của con em mình khi cho chúng sử dụng xe điện.

Linh La (theo Khaleej Times, Euro News, ABC News)