Vượt qua nỗi đau: Đứng dậy sau mất mát

Người ta thường trải qua tất cả các dạng của những cảm xúc khó khăn, thậm chí buồn khổ đến mức không chịu đựng nổi. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có những cách để vượt qua cảm giác đau đớn để tiếp tục sống.

Muôn hình vạn dạng nỗi đau

Đau khổ là một phản ứng tự nhiên khi chúng ta đối diện với những mất mát. Điều mất đi càng có ý nghĩa với bản thân thì nỗi đau càng lớn. Những mất mát được xem là phổ biến và thường khiến người ta đau khổ:

- Mất người thân.

- Người thân bị bệnh nan y.

- Ly hôn hoặc gãy đổ một mối quan hệ có ý nghĩa.

- Mắc bệnh nan y.

- Mất nhà cửa.

- Mất việc.

- Làm ăn thua lỗ.

- Nghỉ hưu.

- Mất vật nuôi.

- Mất bạn bè

Ảnh minh họa

Mỗi người có thể có những trải nghiệm khác biệt về sự đau khổ, mất mát. Để vượt qua sự đau khổ, tùy thuộc vào nhiều yếu tố: có thể là tính cách đặc trưng của từng người, kinh nghiệm sống cá nhân, niềm tin tôn giáo và có thể là bản chất của sự mất mát.

Tiến trình vượt qua đau khổ thường mất một khoảng thời gian nhất định. Không có một chuẩn mực chung nào về khoảng thời gian đủ để vượt qua đau khổ cho tất cả mọi người.

Một số người có thể là vài ngày, vài tuần, vài tháng, nhưng có người thậm chí là nhiều năm. Bất kể đau khổ của bạn ở mức nào, điều quan trọng vẫn là phải kiên nhẫn với chính bản thân mình và “tuân theo” tiến trình tự nhiên.

Tiến trình đau khổ

Vào năm 1969, nhà tâm thần học Elisabeth Kübler-Ross đã giới thiệu lý thuyết về “năm giai đoạn của sự đau khổ” dựa trên nghiên cứu của bà về những cảm xúc mà bệnh nhân đối diện vào những giai đoạn cuối của bệnh tật.

Tuy nhiên, ngày càng có rất nhiều người dùng lý thuyết này để áp dụng vào những thay đổi và mất mát khác nhau trong đời sống hàng ngày, chẳng hạn khi mất người thân hoặc đổ vỡ quan hệ. Năm giai đoạn đó là:

- Chối bỏ (Denial): “Chuyện này không thể xảy ra với tôi được”.

- Giận dữ (Anger): “Tại sao chuyện này lại xảy ra?

Chuyện này là do lỗi của ai?”.

- Trả giá/ Thương lượng (Bargaining): “Nếu chuyện này không xảy ra, tôi sẽ bù lại bằng việc…”.

- Trầm cảm (Depression): “Tôi quá buồn nên chẳng thể nào làm được bất kỳ điều gì”.

- Chấp nhận (Acceptance): “Tôi đã thấy bình an với những gì xảy ra”.

Có người trải qua đủ năm giai đoạn của sự đau khổ này. Nhưng cũng có trường hợp hoàn toàn bỏ qua một giai đoạn nào đó hoặc trải qua các giai đoạn không tuân theo quy luật thứ tự… Vì vậy, không phải quá lo lắng lý thuyết năm giai đoạn này.

Quan trọng nhất là nếu đang đau khổ do mất mát, bạn cần biết rằng, có thể mình sẽ gặp những cảm xúc tồi tệ và khó khăn nhưng bạn sẽ vượt qua được.

Biểu hiện của nỗi đau mất mát

Mặc dù sự mất mát tạo ra ảnh hưởng rất khác nhau với từng người, tuy vậy, rất nhiều người thường trải qua những triệu chứng phổ biến:

- Sốc và mất niềm tin. Khi mất mát xảy ra, rất khó để chúng ta chấp nhận ngay điều đó. Bạn có thể cảm thấy bế tắc, gặp rắc rối về những điều mình đã hoặc đang tin tưởng, hoặc thậm chí có thể chối bỏ cả niềm tin của bản thân.

Chẳng hạn khi mất người thân, bạn có thể vẫn tiếp tục duy trì việc trông đợi người đó xuất hiện bình thường trước mặt mình, thậm chí còn có thể nghĩ ra rằng mình đi đến chỗ nào đó để gặp mặt người vừa mất.

Buồn bã. Đây có thể là triệu chứng phổ biến nhất của sự đau khổ. Bạn cảm thấy trống trải, suy sụp hoặc cô đơn tột cùng. Nhiều người sẽ khóc rất nhiều hoặc cảm thấy cảm xúc hoàn toàn không thể ổn định được.

- Tội lỗi. Bạn có thể cảm thấy có lỗi về những điều gì đó mình đã làm liên quan đến sự mất mát, ngay cả khi mình đã làm tốt mọi việc trong giới hạn có thể.

Chẳng hạn, sau cái chết của người thân, bạn thấy có lỗi vì đã không làm được nhiều hơn để người thân khỏi chết. Thậm chí khi biết rõ rằng thực tế mình chẳng thể làm được gì, cảm giác đó vẫn tồn tại trong bạn.

- Giận dữ. Đôi khi việc mất mát chẳng phải là lỗi của ai nhưng bạn vẫn tức giận. Tức giận với chính bản thân, với trời đất, với bác sĩ, hoặc thậm chí là với chính người đã mất vì họ đã bỏ bạn ra đi. Bạn phiền trách một ai đó vì đã mang lại sự bấ t công cho cuộc sống của bạn.