Vướng thủ tục, dự án chống ngập 10.000 tỉ đồng ngắc ngứ

Hệ thống thoát nước khu vực chợ Thủ Đức vừa khánh thành nhưng nắp cống đã bị bung sau một trận mưa to, nước phun lên giữa đường - Ảnh: Minh An

Nhiều năm qua, mỗi lần có mưa lớn hay triều cường, các hộ có nhà theo dọc đường Trần Xuân Soạn, quận 7, TPHCM phải khổ sở sống chung với nước ngập và mong ngày hoàn thành dự án Giải quyết ngập do triều có xét đến biến đổi khí hậu (giai đoạn 1) với kinh phí đầu tư 10.000 tỉ đồng. Nhưng chờ mãi, dự án vẫn ì ạch.

Khi có mưa lớn hay nước triều dâng cao, nước từ kênh Tẻ theo ống cống chảy ngược vào đường Trần Xuân Soạn gây ngập, làm xe chết máy, đồ đạc hư hỏng, hàng quán ế ẩm. Ông Huỳnh Văn Hải - có nhà ở đường Trần Xuân Soạn, phường Tân Thuận Đông, quận 7 - cho hay, nhà cũ của ông bị giải tỏa để thi công cống Tân Thuận.

Do tuổi cao, ông từ chối ở chung cư tái định cư nên đã mua căn nhà mới cách nơi ở cũ khoảng 50m. Người ta nâng đường nên nền nhà ông và các hộ xung quanh bị thấp hơn mặt đường nên hễ có mưa hay triều cường là ngập.

Trong khi đó, cống Tân Thuận vẫn “trùm mền”, chưa có dấu hiệu được thi công trở lại. Cách cống này khoảng hơn 2km, cống Bến Nghé cũng chưa hoàn thiện và cũng đang vắng bóng công nhân.

Dự án Giải quyết ngập do triều có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn 1) được khởi công vào tháng 6/2016, do Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Trung Nam làm chủ đầu tư, thực hiện theo phương thức đối tác công tư (PPP), loại hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT), tổng vốn đầu tư gần 10.000 tỉ đồng.

Khi hoàn thành, dự án sẽ giúp kiểm soát ngập do triều cường cho vùng diện tích 570km² với khoảng 6,5 triệu dân ở khu vực trung tâm TPHCM và bờ hữu sông Sài Gòn.

Các phần việc của dự án là xây dựng 6 cống kiểm soát triều lớn, gồm Bến Nghé, Tân Thuận, Phú Xuân, Mương Chuối, Cây Khô, Phú Định, bề rộng cống từ 40 - 160m; xây dựng 1 trạm bơm ở cống Bến Nghé có công suất 12m³/s, 1 trạm bơm ở cống Tân Thuận có công suất 24m³/s, 1 trạm bơm ở cống Phú Định có công suất 18m³/s; xây dựng 7,8km đê, kè bao các đoạn xung yếu ven sông Sài Gòn đoạn từ sông Vàm Thuật đến sông Kinh; xây dựng nhà quản lý trung tâm.

Theo kế hoạch ban đầu, dự án sẽ hoàn thành vào năm 2018 nhưng đến nay, đã phải tạm dừng 3 lần, lần gần nhất là từ ngày 15/11/2020 đến nay. Hiện dự án đã đạt hơn 90% khối lượng nhưng gần như không thể triển khai tiếp do vướng mắc về thủ tục khiến nhà đầu tư chưa nhận được tiền thanh toán như hợp đồng BT đã ký kết trước đó.

Việc kéo dài thời gian thực hiện công trình đã gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp về lãi vay, nhân sự và các thiết bị. Chỉ riêng lãi vay phát sinh là khoảng 2.000 tỉ đồng, nhiều thiết bị đã được lắp đặt tại công trình đã hết thời gian bảo hành dù chưa vận hành. Ngoài ra, tổng mức đầu tư của dự án đã tăng từ gần 10.000 tỉ đồng lên hơn 14.300 tỉ đồng.

Theo lãnh đạo Công ty Trung Nam, nếu các vướng mắc được tháo gỡ, công ty chỉ cần 2-3 tháng để huy động nhân công, vật tư, phương tiện cơ giới và hoàn thành dự án trong khoảng 9 tháng. Việc tạm dừng và kéo dài dự án trong thời gian qua là do các vướng mắc nằm ngoài trách nhiệm của công ty. Do đó, công ty đề nghị đưa những chi phí phát sinh vào kinh phí đầu tư, tức là phải điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án.

Vũ Quyền