Vụ "từ điển nhảm": NXB Trẻ khẳng định chưa từng liên kết in ấn

Đây cũng là phát ngôn chính thức của phía NXB Trẻ sau thời gian im lặng âm thầm tìm hiểu vụ việc.

Ông Nguyễn Minh Nhựt khẳng định: “Cho đến thời điểm này, NXB Trẻ có thể khẳng định chưa từng làm kế hoạch hay liên kết xuất bản với đơn vị nào in cuốn tự điển này. Hiện tại chúng tôi đang có 3 bản in: một độc bản từ nguồn Thư viện quốc gia, một bản do bạn đọc gửi đến và một mua từ thị trường sách đang lưu hành do NXB Hồng Đức ấn hành. Ba bản sách với bìa, định dạng trang khác nhau.

Những lỗi sai ngớ ngẩn trong Từ điển tiếng Việt dành cho học sinh của Vũ Chất

Chúng tôi đã cất công tìm hiểu nguồn gốc bản sách có logo NXB Trẻ được lưu trữ tại Thư viện Quốc gia, rà soát lại kho lưu trữ của NXB Trẻ nhưng vẫn không tìm thấy chứng từ tài chính nào có liên quan chứng tỏ đây là bản sách do NXB Trẻ cấp phép in ấn, nộp lưu trữ. Cục xuất bản cũng không lưu bất kỳ hồ sơ nào liên quan đến việc cấp phép cho cuốn sách này” - ông Nhựt nói.

Trước đó, bà Phan Thị Kim Dung - Giám đốc Thư viện Quốc gia có trả lời, khẳng định với báo giới rằng cuốn Từ điển tiếng Việt dành cho học sinh tại kho lưu trữ của Thư viện là của NXB Trẻ. Sách in khổ 8x13cm, số đăng ký kế hoạch xuất bản 15/67 do Cục Xuất bản cấp ngày 4/1/200, số lượng in 1.000 cuốn.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Minh Nhựt cũng cho biết thêm, từ năm 2000, mọi ấn phẩm của NXB Trẻ đều phải nộp lưu trữ tại Thư viện Khoa học Tổng hợp TP.HCM nhưng đến khi xảy ra vụ việc, NXB Trẻ có lục tìm nhưng không thể tìm thấy cuốn Từ điển tiếng Việt như đã phản ánh tại thư viện này.

Hiện nay trên thị trường đang lưu hành ba bản in Từ điển tiếng Việt dành cho học sinh của NXB Thanh Niên, NXB Văn hóa Thông tin và NXB Hồng Đức. Các bản sách có bìa, số trang khác nhau, có bản có lời nói đầu có bản không có.

Ba bản từ điển NBX Trẻ thu thập được

Truy tìm nguồn gốc sâu xa hơn, NXB Trẻ cũng đã có trong tay bản gốc cuốn Từ điển tiếng Việt của tác giả Vũ Chất được in vào năm 1971, của NXB Hồng Dân, giấy phép xuất bản số 579 BBT-PHNT ngày 20/2/1971 (có nội dung hoàn toàn giống với bản in có logo NXB Trẻ tìm thấy tại Thư viện Quốc gia. Đối chiếu với cuốn Tân tự điển của tác giả Thanh Nghị (xuất bản năm 1967, một công trình được đánh giá có uy tín lúc bấy giờ), có thể thấy rằng cuốn tự điển của tác giả Vũ Chất là bản giản lược từ cuốn Tân tự điển nhưng được làm một cách cẩu thả, tùy tiện.

“Tôi chưa có thời gian đọc hết cả cuốn, chỉ mới đọc xong phần A đã phát hiện trang nào cũng có vấn đề, đầy những lỗi sai, giải thích ngây ngô. Tôi cho rằng sự tồn tại của cuốn tự điển này trên thị trường cho dù dưới hình thức nào, logo của NXB nào thì cũng là sản phẩm hết sức nguy hại cho học sinh. Tôi sẽ làm công văn báo cáo lên Cục xuất bản, đồng thời kiến nghị thu hồi các bản sách trên thị trường, dừng phục vụ bạn đọc tại Thư viện quốc gia” - ông Nguyễn Minh Nhựt nói.

Từ điển tiếng Việt dành cho học sinh - bản của NXB Hồng Đức

Cuốn Tự điển tiếng Việt dành cho học sinh của tác giả Vũ Chất thật sự khiến các chuyên gia ngôn ngữ học bàng hoàng, độc giả bình thường cũng phải giật mình vì những lý giải: "tiết hạnh" là “hạnh kiểm còn trong trắng”, "quản giáo" là “người coi một giáo đường hay tu viện”, "tù trưởng" là “người đứng đầu trông coi tội nhân”, "anh chị" là “người cầm đầu một nhóm du côn”, "màn ảnh" là “tấm vải trắng để chiếu hình lên”…

Một bản tự điển lưu hành với bốn logo NXB, chưa bàn đến việc bản gốc do đơn vị nào in đã thấy rõ ấn phẩm vi phạm bản quyền hàng loạt; chưa nói đến việc ảnh hưởng uy tín NXB nếu đây là bản in lậu thì việc tồn tại một bản in quá mức cẩu thả cũng là việc cần được cơ quan quản lý lưu tâm.

Về phía Cục xuất bản vẫn đang chờ báo cáo giải trình từ các đơn vị có liên quan để xem xét, có hướng xử lý.

TIỂU QUYÊN