Vụ 'lùm xùm' Giải thưởng Hội Nhà văn TP.HCM 2017: Giá trị ít, tai tiếng nhiều

Trong cuộc gặp gỡ báo chí sáng 11/1, ông Trần Văn Tuấn - Chủ tịch Hội Nhà văn (HVN) - thừa nhận hội đã có sai sót về việc xét trao tặng thưởng cho hai tập thơ trên mà không thông qua hội đồng chuyên môn. Phó chủ tịch HVN - Phạm Sỹ Sáu - giải thích thêm: “Do thời gian quá gấp gáp mà chúng tôi không tiến hành bước xin ý kiến của hội đồng sơ khảo, trong khi hội phải làm quyết toán trước ngày 31/12/2017”.

Trước đó, trả lời báo chí, ông Phạm Sỹ Sáu khẳng định hội đã làm đúng theo quy chế - hội đồng chung khảo có quyền tiến cử và xét giải tác phẩm mà không cần thông qua hội đồng chuyên môn. Tuy nhiên, ông Trần Văn Tuấn cho biết: “Năm sau, quy chế giải thưởng sẽ được bổ sung: mọi tác phẩm được xét tặng giải thưởng, tặng thưởng đều cần có sự đồng thuận của hội đồng chuyên môn. Hiện nay, lễ trao giải cũng chưa diễn ra. Chúng tôi vẫn đang chờ phản ứng của dư luận. Trong trường hợp cần thiết, chúng tôi sẽ rút lại tặng thưởng”.

Tập Thơ trắng của La Mai Thi Gia đã được hợp thức hóa tặng thưởng sau khi 3/4 thành viên Hội đồng thơ “ngồi lại” với Ban thường vụ Hội Nhà văn TP.HCM

Có lẽ chưa năm nào Giải thưởng HNV lại ồn ào, mất uy tín như lần này. Những trao đổi từ lãnh đạo hội cũng đầy mâu thuẫn. Ông Trần Văn Tuấn cho rằng, tặng thưởng chỉ mang tính chất động viên tác giả. Theo ông, chuyện ồn ào là do “mọi người đã quá coi trọng tặng thưởng” (!). Xét về hiện kim, số tiền cho mỗi tặng thưởng là 6 triệu đồng, giải chính thức 15 triệu đồng. Về tinh thần, đó là sự ghi nhận của giới chuyên môn dành cho tác giả. 

Thực tế, giải thưởng hay tặng thưởng không khẳng định được sức sống thật của tác phẩm và giá trị của tác giả trên đường dài. Những hệ lụy từ kết quả được cho là kỳ lạ năm nay đã khiến người trong giới lẫn bạn đọc mất niềm tin. Đến lúc này, mọi thắc mắc về chất lượng hai tập thơ đều được giải thích bằng những cụm từ: “Nghệ thuật là vô chừng”, “sự chênh lệch trong cảm nhận”…

Sự mâu thuẫn còn ở chính một số thành viên Hội đồng thơ. Ban đầu không dành phiếu nào cho Nghi lễ của ánh sáng (Thơ trắng có 2/5 phiếu). Nhưng sau cuộc “ngồi lại” với ban thường vụ, 3/4 thành viên (nhà thơ Trần Hữu Dũng không tham gia) đã đồng ý bỏ phiếu để hợp thức hóa tặng thưởng cho hai tác phẩm này.

Trường hợp nhà thơ Trần Hữu Dũng gửi đơn từ chức Phó chủ tịch hội đồng thơ vì lý do “sức khỏe hạn chế”, phía hội cho biết cần xem xét, trao đổi lại. “Tôi  mới nhận đơn, đã đưa đơn lại cho Phó chủ tịch Phan Hoàng xem xét. Tình hình đang như thế này, bỗng có một người nộp đơn từ chức thì mọi người sẽ nghĩ như thế nào? Nội bộ HNV có điều gì khuất tất mà không thể ngồi lại nói chuyện với nhau?” - ông Trần Văn Tuấn lo lắng.

Cũng không phải đến bây giờ HNV mới có những ồn ào mệt mỏi. Vụ lùm xùm lần này cũng chỉ như giọt nước tràn ly. Chủ tịch HNV đề nghị mọi người hãy nhìn vào sự cầu thị, sửa đổi của ban thường vụ mà khép lại vụ ồn ào không đáng có này. Nhưng đâu phải nhận sai sót rồi sửa là xong. Đó là uy tín của hội, của giải thưởng. Giá trị ít mà tai tiếng thì nhiều. Đến nỗi người viết trẻ cũng không muốn tham gia. 

Song Giang