“Vọng” của Trần Thế Vĩnh

Khi được hỏi lý do vì sao anh lại vẽ chân dung các văn nghệ sĩ, phải chăng anh muốn gây sự chú ý với những người mến mộ họ, họa sĩ Trần Thế Vĩnh giải thích rằng: "Như tên gọi của quyển sách - Vọng – tôi vẽ chân dung các vị văn nghệ sĩ chỉ vì một nhân duyên đặc biệt từ cá nhân cùng với lòng ngưỡng vọng và tri ân."

51 chân dung – 51 nhân vật – 51 giai thoại được xếp ngẫu nhiên, ngoại trừ thầy Thích Tuệ Sỹ được để đầu tiên và họa sĩ Vĩnh Phối – thầy của họa sĩ Trần Thế Vĩnh được đặt cuối cùng. Các chân dung không có một sự phân biệt về tuổi tác hay cuộc đời, tác phẩm, điều đó dẫn dắt bạn đọc một cách ngẫu hứng xuyên suốt tập sách ảnh này.

Được vẽ trong vòng 2 năm từ 2018 - 2019 và cũng chính trong 2 năm này, họa sĩ Thế Vĩnh đã trải qua nhiều biến cố như mất cha và mẹ, thế nên đầu cuốn sách, anh gửi lời tri ân đến hai người sinh thành ra mình. Với nhiều nỗ lực, 51 chân dung đã hoàn thành và là một dấu son trong cuộc đời sáng tác của anh.

Theo nhà nghiên cứu Mỹ thuật Ngô Kim Khôi: “Vẽ chân dung không bao giờ là một điều đơn giản, vì ngoài tính chất truyền đạt được thần thái, tác phẩm còn phải mang tư tưởng nghệ thuật thẩm mỹ” và đó cũng là điều mà họa sĩ Trần Thế Vĩnh theo đuổi trong 51 chân dung này.

Tập sách ảnh chân dung Vọng của họa sĩ trẻ Trần Thế Vĩnh.

Điều đặc biệt hơn, ngoại trừ họa sĩ Vĩnh Phối là người đã dạy Trần Thế Vĩnh, thì 50 nhân vật còn lại, anh chưa từng gặp ai. Chính vì thế, để vẽ  đẹp và đúng cái thần của nhân vật, anh đã đọc rất nhiều tác phẩm của họ, tìm hiểu các giai thoại, các câu chuyện kể. Khi vẽ, anh thể hiện cảm nghĩ của mình về con người đó thông qua chân dung của họ hơn là vẽ chân dung như cách ta hiểu thông thường – có người mẫu và vẽ lại.

Bên cạnh chân dung của các văn nghệ sĩ là một bài viết nho nhỏ của chính họa sĩ với những cảm nhận của mình về nhân vật đó. Có thể thấy, họa sĩ đặc biệt yêu thích thơ của nhà thơ Tô Thùy Yên: “Nếu ai hỏi tôi thích một đời thơ nào nhất? Tôi xin trả lời đó là Tô Thùy Yên. Một con người đã đi hết dặm trường của đau thương thời cuộc và để lại những tâm tình tha thiết để chúng ta phải xúc động mỗi lần đọc lên những vần thơ trác tuyệt.”

Bức tranh của Tô Thùy Yên cũng toát lên nét cương nghị trên gương mặt, mạnh mẽ trong ánh mắt nhưng vẫn chan chứa tha thiết cảm tình. Bức tranh đã thuộc về bộ sưu tập của anh Lê Hải – cũng là người đã được cảm ơn ngay từ đầu quyển sách vì những đồng hành giúp đỡ họa sĩ Trần Thế Vĩnh thực hiện dự án này.

Chân dung nhà thơ Tô Thùy Yên qua nét vẽ của Trần Thế Vĩnh.

Thầy Tuệ Sỹ, Bùi Giáng, Phạm Công Thiện, Nguyễn Đức Sơn, Tô Thùy Yên, Thanh Tâm Tuyền, Vũ Hoàng Chương, Phạm Duy, Trịnh Công Sơn, Nguyễn Hiến Lê… những nhân vật lừng lẫy và quan trọng một thời đều lần lượt hiện ra. Bạn đọc có dịp chiêm ngưỡng chân dung của họ, đồng thời cũng tưởng nhớ một cuộc đời dẫu thăng dẫu trầm vẫn rất đáng ngưỡng vọng – như chính cái tên Vọng của tập sách.

“Hầu hết chân dung Vĩnh vẽ đều đạt đến những sắc thái sinh động, chân thật, cộng với bút pháp khoáng đạt, linh hoạt, người xem thích thú với những cá tính sáng tạo khác biệt và mạnh mẽ được thể hiện” - họa sĩ Lương Lưu Biên nhận xét. Chính cá tính sáng tạo đặc biệt đó đã giúp Trần Thế Vĩnh nhận được nhiều sự ủng hộ, quan tâm của họa sĩ trong nghề và giới quan tâm đến mỹ thuật.

Họa sĩ ký tặng sách tại buổi ra mắt.

Bên cạnh 51 tranh chân dung của văn nghệ sĩ là những bức tranh tự họa được vẽ từ năm 2014 có thể giúp người xem nhìn thấy một Trần Thế Vĩnh khác, có khi vui vẻ, có khi hạnh phúc và cũng có khi đầy suy tư. Người xem có thể cảm nhận những trăn trở, hoài bão của anh qua chân dung của chính mình.

 Một số chân dung văn nghệ sĩ qua nét vẽ của họa sĩ Trần Thế Vĩnh 

Tuệ Sỹ

Du Tử Lê

Nhà thơ Bùi Giáng

Nguyễn Đức Sơn

Đoàn Kim Ngọc

• 

  Nhà Thơ Tô Thùy Yên