Vỡ đập thủy điện tại Lào: chưa xác định có nạn nhân người Việt hay không

Đập thủy điện Xepian - Xe Nam Noy thuộc tỉnh Attapeu, vùng Đông Bắc Lào đã vỡ khiến nhiều người chết, hàng trăm người mất tích, hàng ngàn nhà dân chìm trong biển nước. Ngày 24/7, Hãng thông tấn nhà nước Lào (KPL) cho biết, vụ việc xảy ra lúc 20g ngày 23/7. 

Người dân đứng trên nóc nhà chờ cứu hộ

Lượng nước ập xuống từ vụ vỡ đập là 5 tỷ m3, cuốn trôi nhiều ngôi nhà ở phía Nam H.Sanamxay, gây ngập úng ở 6 làng thuộc huyện này, trong đó ảnh hưởng nặng nhất là 2 làng Hinlad và Mai. Hơn 1.300 gia đình và khoảng 6.600 người rơi vào cảnh màn trời chiếu đất.

KPL cũng cho biết, Thủ tướng Lào Thongloun Sisoulith đã hủy bỏ cuộc họp chính phủ hằng tháng để đến H.Sanamxay chỉ đạo cứu hộ, cứu trợ. Chính quyền tỉnh Attapeu đã kêu gọi đảng ủy, các cơ quan chính quyền, doanh nghiệp, quan chức cảnh sát và quân đội cũng như người dân quyên góp quần áo, thực phẩm, nước uống, thuốc men, tiền mặt hỗ trợ cho các nạn nhân.

Theo KPL, đập thủy điện do Công ty Năng lượng Xepian - Xe Nam Noy (viết tắt PNPC) xây dựng, có công suất thiết kế 410MW, ước tính cung cấp khoảng 1.860GWh điện/năm khi đưa vào sử dụng. Khoảng 90% lượng điện sản xuất ra sẽ được xuất khẩu sang Thái Lan, phần còn lại được phân phối tại địa phương. PNPC dự kiến đập thủy điện này sẽ đi vào hoạt động trong năm 2019.

PNPC là công ty liên doanh được thành lập vào tháng 3/2012 giữa một doanh nghiệp nhà nước Lào với một số công ty Hàn Quốc và Thái Lan. Ước tính, tổng đầu tư cho dự án công trình thủy điện này là 1,02 tỷ USD.

Theo hãng tin Yonhap của Hàn Quốc, chủ tịch của SK E&C đã đến Lào và thành lập một đội phản ứng khẩn cấp ở Seoul. Yonhap cũng dẫn lời một quan chức giấu tên của công ty nói, lượng mưa tại khu vực năm nay cao gấp 3 lần mức bình thường và một trong 5 con đập phụ đã bị tràn bờ. Công ty đang tập trung vào nhiệm vụ cứu hộ, tìm kiếm người mất tích. Dự án thủy điện tại Lào được kỳ vọng là nguồn doanh thu lớn cho SK E&C trong những năm tới. Công ty này là một thành viên của Tập đoàn SK, một trong ba tập đoàn lớn nhất Hàn Quốc.

Còn theo website của Công ty cổ phần Xây dựng và Nhân lực Việt Nam (CMVietnam), dự án thủy điện Xepian-Xe Nam Noy có giá trị 830 triệu USD, được đầu tư bởi liên doanh gồm Chính phủ Lào (24%), các công ty Hàn Quốc gồm SK Engineering & Construction (26%) và Korean Western Power (25%), Công ty Thái Lan là Ratchaburi Electricity Generating Holding PCL (25%). CMVietnam đã ký hợp đồng với tổng thầu SK Engineering & Construction (Hàn Quốc) thi công gói 9 với giá trị hợp đồng là 7,954 triệu USD, thời gian thi công là 3 năm.

Dự án nằm trên sông Xê-Kông dài 480km, bắt nguồn từ sườn phía đông dãy Trường Sơn tại tỉnh Thừa Thiên - Huế (Việt Nam) chảy qua Nam Lào sang Campuchia rồi nhập vào sông Mê-Kông. Đoạn sông trong vùng xây dựng đập có địa hình dốc, cao trình chênh nhau 800m. Các công trình đầu mối gồm đập tràn chuyển dòng và hai đập ngăn sông: đập đất đá hỗn hợp Xepian cao 49m và đập đá lõi đất Xe Nam Noy cao 78m. Nhà máy thủy điện gồm 3 tua-bin pelton có công suất 3x124MW, sản lượng điện 1.927GWh/năm. 

Chiều 24/7, lãnh đạo Văn phòng UBND tỉnh Kon Tum cho biết, do thủy điện Xepian - Xe Nam Noy có hướng nước chảy về phía Campuchia nên vụ vỡ đập không ảnh hưởng đến tỉnh Kon Tum, dù Kon Tum có đường biên giới giáp với tỉnh Attapeu của Lào và vị trí xây dựng thủy điện trên chỉ cách cửa khẩu quốc tế Bờ Y của tỉnh Kon Tum chừng 160km. 

Hồ Thanh