Vỡ đập ở Vĩnh Phúc: Đã được cảnh báo trước?

 Phó chủ tịch UBND cảnh báo vỡ đập

Ông Lam Xuân Tiến - Phó chủ tịch UBND xã Đạo Trù đã cảnh báo có nguy cơ vỡ đập.

Trao đổi với chúng tôi về sự cố vỡ đập Phân Lân, ông Lam Xuân Tiến - Phó chủ tịch UBND xã Đạo Trù - thành viên Ban chỉ huy phòng chống lụt bão - người đã hàng chục năm thầu đập Phân Lân để nuôi cá cho biết:

“Tôi được sự tin tưởng của Trạm Thủy nông giao cho cầm chìa khóa nhà điều hành đập nên khi mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 8 âm lịch là tôi xả nước thấp hơn mặt thân đập khoảng 0,6m đến 1m đề phòng khi lũ về bị tràn, sau đó gần đến mùa kiệt lại tích nước để phục vụ bà con sinh hoạt và tưới tiêu cho đồng ruộng”.

“Nhưng vài năm nay tôi không thầu nữa, chìa khóa nhà điều hành thì do Trạm Thủy nông giữ. Hôm mưa lũ lớn tôi đã trực tiếp gọi điện xin ý kiến lãnh đạo huyện cho chỉ đạo ứng phó, đồng chí Chủ tịch huyện đã nói, trước tiên phải nhanh chóng di dời các hộ dân có nguy cơ bị ảnh hưởng đến nơi an toàn.

Và trước đó tôi có nói với anh Đỗ Xuân Thông - Trạm trưởng Trạm Thủy nông về nguy cơ vỡ đập Phân Lân nếu như không được xả nước nhưng không hiểu vì sao anh ấy không nghe cảnh báo của tôi, đến 14h chiều 5.8 khi lũ lên quá cao mới có lệnh xả nước trong đập, thì đá quá muộn vì trước đó dòng nước đã bao trùm nhà điều hành”.

Vị trí ống cống bị lũ cuốn trôi mất một khoang nằm sâu dưới thân đập

Ông Tiến nhấn mạnh thêm, không hiểu vì sao hôm đó tôi không nhận được bất kỳ một cuộc điện thoại nào từ phía Công ty TNHH - MTV Thủy lợi Tam Đảo hay Xí nghiệp Thủy lợi Vĩnh Thành đơn là vị trực tiếp quản lý vận hành đập Phân Lân.

Được biết, trên địa bàn huyện Tam Đảo còn nhiều đập chứa nước lớn khác có nguy cơ bị vỡ khi mưa lũ lớn tràn về, trong đó đặc biệt phải nhắc đến hồ Xạ Hương (xã Minh Quang) những năm gần đây đã được người dân và chính quyền địa phương cho là “quả bom nước” được “treo” trên đầu hàng ngàn người dân Vĩnh Phúc.

Nguyên nhân vỡ đập Phân Lân?

Anh Lương Văn Man, người hiện nay đang nhận thầu đập Phân Lân cho biết, đập vỡ ngày 5/8 khiến hơn 3 tấn cá trị giá khoảng 100 triệu đồng của anh mất trắng. Vỡ đập có nhiều nguyên nhân nhưng nguyên nhân chính là do chất lượng công trình đập quá kém.

Nhà điều hành khi nhận được lệnh xả đã bị nước lũ bao trùm

Anh Man nói: “Trước khi đập vỡ, tôi đã phát hiện mạch nước phụt lên giữa thân đập do khớp nối giữa hai ống sắt thoát lũ dưới đáy hàn bị hở hoặc lệch, mạch nước phụt càng mạnh hơn mỗi khi đóng van giữ nước bên dưới.

Tôi đã báo Xí nghiệp Thủy nông Vĩnh Thành (đơn vị khai thác, quản lý đập Phân Lân) sửa chữa, khắc phục nhưng họ bảo không sao và mạch nước cứ vậy mỗi ngày xói một tý khiến thân đập rỗng ruột dần.

Hơn nữa, chất lượng thi công đoạn cống thoát nước rất kém, chân móng nông, chủ yếu kè bằng đá và gạch, bên trong đổ đất, chứ rất ít xi măng, nên khi nước mạnh dâng qua tràn đã nhanh chóng bóc lớp bê tông mỏng và ăn sâu vào chân móng đất giáp bờ, kéo đổ thân đập hoàn toàn”.

Anh Man cho biết thêm, vị trí đập vỡ vừa được sửa xong mới năm 2010 nhưng năm 2012 đã bị sụt lún sau đó được khắc phục lại. Nhưng do móng và cốt thân đập yếu nên vị trí này tiếp tục có dấu hiệu nứt, sụt lún.

“Rất có thể đập Phân Lân còn nhiều “khiếm khuyết” nên cho đến nay công trình này vẫn chưa được nghiệm thu” - anh Man phỏng đoán. Đây cũng là mối nghi ngờ của một vị lãnh đạo xã Đạo Trù và trưởng thôn Phân Lân Thượng Lê Văn Chiến.

Thân đập phía trên chủ yếu được xây bằng gạch, đá

Ngoài những nguyên nhân như anh Man nói trên, nhiều người dân ở thôn Phân Lân cho rằng việc một trại nuôi gà đóng trên địa bàn xã Đạo Trù liên tục dùng xe tải chở cám qua thân đập đã góp phần làm cho thân đập lún, yếu dẫn đến vỡ đập khi bị nước dâng cao thấm vào thân đập.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, chủ đầu tư đập Phân Lân là Sở NN&PTNT tỉnh Vĩnh Phúc. Tuy nhiên đơn vị thiết kế và thi công công trình này thì ngay cả chính quyền xã Đạo Trù cũng chưa biết?

Lao Động điện tử sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc khi có những thông tin mới nhất.

Theo Hoàng Văn (Lao Động Online)