Vợ chồng nhà khoa học đứng sau vắc-xin ngừa COVID-19 của Pfizer

Ngôi sao bất đắc dĩ

Hai nhà khoa học Ugur Sahin và Ozlem Tureci đã cống hiến cuộc đời mình cho lĩnh vực ung thư học và các bệnh truyền nhiễm, đồng thời dành nhiều năm tiên phong trong các phương pháp điều trị miễn dịch cá nhân cho bệnh ung thư. Khi đại dịch COVID-19 xảy ra, hai vợ chồng họ đã nghiên cứu thành công vắc xin COVID-19 hiệu quả đầu tiên trên thế giới.

Năm 2008, Sahin (55 tuổi) và Tureci (53 tuổi) thành lập công ty BioNTech ở thành phố Mainz thuộc miền trung nước Đức. Hãng dược khổng lồ Pfizer – đối tác của công ty này tại Mỹ - cho biết vắc xin của họ đạt hiệu quả 90% trong việc ngăn ngừa lây nhiễm ở những người tình nguyện. Nó sử dụng một công nghệ chưa từng được phê duyệt trước đây gọi là RNA thông tin, hoặc mRNA, để kích hoạt phản ứng miễn dịch ở những người được tiêm chủng.

Trong cuộc gọi với các phóng viên hôm thứ Ba, Sahin giải thích tầm quan trọng của nghiên cứu và gửi một thông điệp về hy vọng cho thế giới. “Tôi nghĩ thông điệp tốt nhất là giờ đây chúng ta hiểu rằng COVID-19 có thể được ngăn ngừa bằng vắc-xin”, ông nói.

Phát biểu với CNN hôm thứ Hai, giám đốc điều hành Albert Bourla của Pfizer gọi đây là "tiến bộ y tế vĩ đại nhất" trong 100 năm qua.

Trong khi vắc-xin ngừa COVID-19 là một bước tiến lớn đối với cộng đồng khoa học, Sahin và Tureci từ lâu đã là một trong những cây đại thụ trong ngành y. Cả hai đều là bác sĩ được đào tạo bài bản, đã thành lập công ty Ganymed Pharmaceuticals vào năm 2001 để nghiên cứu phát triển các kháng thể chống ung thư và cuối cùng bán nó với giá 1,4 tỷ USD vào năm 2016.

Sahin và Tureci được xếp vào danh sách 100 người giàu nhất nước Đức. Hôm thứ Ba, giá trị thị trường của BioNTech trên sàn chứng khoán đã tăng vọt lên 25,72 tỷ USD - một bước nhảy vọt so với 4,6 tỷ USD năm ngoái.

Bất chấp sự chú ý đang dồn về phía mình, Sahin và Tureci vẫn giữ nguyên cam kết của họ đối với việc nghiên cứu với tư cách là những nhà khoa học chân chính. Vào tháng 5, cả hai nói với CNN rằng họ bị thôi thúc phải cống hiến cho xã hội bởi đặc tính công việc của họ trong 2 thập niên qua.

Nghiên cứu vắc xin COVID-19 trước khi WHO tuyên bố đại dịch

Vợ chồng nhà khoa học Ugur Sahin và Ozlem Tureci

Sahin sinh ra ở Iskenderun, một thành phố nằm trên bờ biển Địa Trung Hải của Thổ Nhĩ Kỳ. Ông chuyển đến Cologne, Đức khi mới 4 tuổi - nơi cha ông làm việc tại một nhà máy Ford ở địa phương.

Sashin gặp Tureci - con gái của một bác sĩ người Thổ Nhĩ Kỳ - trong trường đại học. Ngay lập tức, cả hai trở nên gắn bó với nhau vì niềm đam mê chung về việc nghiên cứu ung thư. Theo Reuters, cặp đôi này thậm chí đã bắt đầu ngày cưới của mình trong phòng nghiên cứu.

Vào tháng 1, sau khi đọc một bài báo khoa học về vi rút nCoV-SARS2 tại thành phố Vũ Hán, Sahin đã được thực hiện "một bước nhỏ" từ thuốc mRNA chống ung thư sang vắc-xin chống vi rút dựa trên mRNA. BioNTech đã chỉ định 500 nhân viên cho dự án này và ký hợp đồng đối tác với Pfizer vào tháng 3.

Cách tiếp cận vắc-xin COVID-19 của họ sử dụng vật liệu di truyền, mRNA, để đánh lừa các tế bào sản xuất các đoạn protein trông giống như các mảnh của virus. Hệ thống miễn dịch sẽ học cách nhận biết và tấn công các mảnh đó. Theo lý thuyết, nó sẽ phản ánh nhanh hơn với bất kỳ sự lây nhiễm thực sự nào trong tương lai.

Sahin được các đồng nghiệp mô tả là một người "khiêm tốn và khiêm tốn" bao gồm Matthias Theobald – đồng nghiệp của anh tại đại học Mainz, đồng thời cũng là một giáo sư chuyên về ung thư.

Matthias Kromayer - thành viên hội đồng quản trị của công ty đầu tư mạo hiểm MIG AG đã hỗ trợ tài chính cho BioNTech - nói với Reuters rằng: “Bất chấp những thành tựu của mình, Sahin không bao giờ thay đổi tính cách đáng mến của mình".

Những lời khen kể trên hoàn toàn có cơ sở khi nhìn vào cách Sahin thông báo tin tức đến toàn thế giới. Hôm thứ Ba, ông cho biết vắc xin của BioNTech/Pfizer “sẽ không phải là vắc xin duy nhất" chống lại COVID-19, lưu ý rằng một số thử nghiệm vắc xin Giai đoạn 3 đang được tiến hành.

Sahin cũng cho biết mục tiêu của BioNTech và Pfizer là tăng cường sản xuất vắc-xin của họ và hy vọng sẽ có thể sản xuất lên đến 1,3 tỷ liều vào cuối năm 2021 nếu nó nhận được sự cho phép từ FDA.

Mai Thảo (theo CNN)