'Vô ảnh': Cái bóng của mỗi người

Không màu mè rực rỡ như Hoàng Kim Giáp, không khoe khoang kỹ xảo như Tử chiến trường thành, Vô ảnh - tác phẩm mới của Trương Nghệ Mưu hướng đến sự tối giản, tránh lạm dụng công nghệ máy tính, chỉ dùng người thật cảnh thật và màu sắc gần như chỉ tuyền đen - trắng.

Đưa người xem đến với khái niệm “ảnh tử” - người thế thân cho những nhân vật giàu có, quyền quý Trung hoa cổ đại, Vô ảnh xoay quanh câu chuyện đô đốc Tử Ngu - đại tướng của Bái quốc giao cho Cảnh Châu - “ảnh tử” của mình nhiệm vụ thay thế ông giao chiến với tướng quân Dương Thương của Viêm quốc để giành lại thành Cảnh Châu - vùng đất vốn thuộc Bái quốc.

Trong Vô ảnh, thân phận các nhân vật nữ như Tiểu Ngãi chỉ là quân cờ trong tay đàn ông

Trương Nghệ Mưu nổi tiếng duy mỹ và với Vô ảnh, yếu tố duy mỹ được đẩy lên cao khi từng khung hình đều đẹp như một bức tranh thủy mặc. Chủ ý chọn đen - trắng làm sắc màu chủ đạo, hình ảnh vòng tròn âm - dương thường xuất hiện cùng câu chuyện về hình và bóng, Trương Nghệ Mưu đưa ra phép ẩn dụ về hai mặt thiện - ác của con người. Các nhân vật nam trong Vô ảnh, từ chúa đến tướng và cả “ảnh tử”, đều có những toan tính riêng để mưu cầu quyền lực. Bái vương muốn mượn tay Tử Ngu để giành lại Cảnh Châu, Tử Ngu muốn dùng kẻ thế thân Cảnh Châu để giành ngôi báu, còn Cảnh Châu muốn thoát khỏi thân phận “ảnh tử” nên ra tay với cả Bái vương và Tử Ngu.

Những màn đấu đá, tranh giành quyền lực này, một khi chưa kết thúc, người xem chưa thể biết được rốt cuộc ai mới là kẻ chủ mưu, ai là quân cờ, thậm chí đến cảnh cuối cũng là một cái kết mở, để mỗi người tự suy đoán.

Trong “cuộc chiến vương quyền” của đàn ông, những phụ nữ như Tiểu Ngãi - vợ Tử Ngu và trưởng công chúa Thanh Bình - em gái Bái vương không khác gì những quân cờ. Bái vương muốn gả Thanh Bình cho con trai Dương Thương là Dương Bình để cầu hòa, còn Tiểu Ngãi bị chồng dùng làm “con mồi” để thu phục Cảnh Châu. Dù cá tính như Thanh Bình - dám phản kháng, tự mình tìm gặp Dương Bình, kết liễu y để khỏi bị nạp thiếp hay yếu đuối như Tiểu Ngãi - chỉ biết một lòng một dạ với Tử Ngu, dẫu biết chồng đang làm sai thì kết cục của cả hai cũng bi đát như nhau: một người mất mạng, người còn lại tiếp tục thành quân cờ trong một ván cờ khác.

Trailer phim Vô ảnh:

Trắng và đen chẳng qua là các cấp độ khác nhau của màu xám, như bản chất phức tạp của con người - không chỉ có tốt - xấu mà còn có nhiều thứ khác, đôi khi khó phân định đúng - sai. Bóng - đen, hình - trắng, hình tượng ảnh tử/bóng trong phim tượng trưng cho dục vọng trong mỗi người. Một khi dục vọng này lấn lướt, bóng sẽ trở thành hình, “lộng giả thành chân”. Bóng/hình, đen/trắng tồn tại song song và đối lập như vòng tròn âm - dương, với ranh giới là một đường cong chữ S, thể hiện ý nghĩa về sự thống nhất giữa các mặt đối lập. Đó cũng là tư tưởng mà Trương Nghệ Mưu gửi vào phim. 

Nguyễn Ngọc