Vĩnh biệt… Yahoo Messenger!

Ngày vui đã tàn!

Những bạn 7X, 8X, nhất là giới văn phòng, khó lòng mà quên được một người bạn đồng hành, một trợ thủ liên lạc trước thời mạng truyền thông xã hội, đó là ứng dụng nhắn tin và thoại qua Internet Yahoo Messenger.

Cách đây không lâu, những người dùng Yahoo nhận được thông báo từ chính Yahoo, rằng hãng sẽ “cắt đứt dây chuông” ứng dụng liên lạc thần thánh một thời Yahoo Messenger vào ngày 17/7/2018. Càng gần tới ngày N, những e-mail thông báo cuộc chia tay từ Yahoo càng tới gấp gáp hơn.

Yahoo Messenger Team viết rằng: "Chúng tôi yêu thích việc được làm việc trên Yahoo Messenger phục vụ bạn và muốn cảm ơn bạn về việc đã sử dụng sản phẩm của chúng tôi. Chúng tôi sẽ tiếp tục tập trung xây dựng và giới thiệu các công cụ giao tiếp mới, thú vị có tác động và làm hài lòng các người dùng của mình. Cảm ơn bạn đã trở thành một Yahoo Messenger user!".

Yahoo Messenger chính thức đóng cửa ngày 17/7/2018.

Những ai từng sống ở thời kỳ đầu của Internet Việt Nam, khi điện thoại còn chưa phổ biến, đầy bất tiện và hạn chế, và giá cước cực đắt, ắt hiểu được những trợ thủ như Yahoo Messenger (YM) có giá trị tới chừng nào.

Hồi đó, dân văn phòng là phải biết dùng YM trong công việc, đặc biệt là có những khách hàng xa, thậm chí ở nước khác. Yêu cầu đó không chỉ là để cho có "thần thái" mà còn là một điều kiện để làm việc.

Những đơn vị có những chi nhánh ở nhiều tỉnh thành khác nhau, phổ biến nhất là ở 2 đầu TP.HCM và Hà Nội, đã hưởng quá nhiều lợi ích từ YM. Những cuộc họp, trao đổi trực tuyến qua YM không chỉ tức thời mà còn giúp tiết kiệm biết bao tiền bạc, thời gian.

Tôi có một anh bạn có gia đình bên vợ định cư ở Mỹ. Vậy là mỗi cuối tuần, vào giờ đã định, vợ chồng con cái ngồi trước webcam để nhờ YM kết nối giữa hai nơi chốn cách nhau một Thái Bình Dương. Ngồi ké mà nhìn cảnh những đứa cháu ở Việt Nam mừng vui tíu tít với ông bà ngoại bên Mỹ trên màn hình máy tính thấy lòng thiệt bồi hồi, xúc động.

Vào cái thời Internet còn quay số analog, đường truyền chập cheng, bên này nói xong một lát mới tới được bên kia hay tiếng bay qua trước hình.

Là một người viết về công nghệ lâu năm, tôi đã phải chứng kiến nhiều sản phẩm và cả những thương hiệu vang bóng một thời đã bỏ cuộc chơi. Nay tới lượt YM. Trong thông báo của mình, Yahoo Messenger Team dùng cái tiêu đề, rằng "Yahoo Messenger will be discontinued", tạm dịch là "YM sẽ được cắt đứt dây chuông".

Còn ở nội dung bên trong, họ viết rằng: "Chúng tôi biết rằng bạn đã dùng YM gần đây, vì thế, chúng tôi xin phép báo cho bạn biết rằng YM sẽ không còn được hỗ trợ (will no longer be supported) sau ngày 17/7/2018".

Cái chết nhỏ trong cái chết lớn của toàn thể Yahoo

Thật ra, tôi coi việc YM chia tay như một cuộc nghỉ hưu, một sự hoàn thành sứ mạng lịch sử. Bởi lẽ ứng dụng này đã được Yhaoo đưa ra từ ngày 9/3/1998, tới nay đã hơn 20 năm, một thời gian không hề ngắn đối với một dịch vụ điện tử trên Internet.

Và quả thật, trong thời của mình, YM đã làm rất xuất sắc nhiệm vụ mà nó được thiết kế. Nó có thời của nó và từng lừng danh ở cái thời của mình.

Tất nhiên, số phận của một ông lớn Internet như Yahoo và của một siêu dịch vụ như YM luôn được công chúng đặc biệt quan tâm. Trong thời gian qua, người ta đã mổ xẻ, tìm hiểu nguyên nhân dẫn tới việc YM ngừng hoạt động.

Có lẽ, nguyên nhân của nguyên nhân chính là hoạt động đã lỗi thời của cả bộ máy Yahoo. Trong những năm gần đây, vào kỷ nguyên Internet di động và thời của mạng truyền thông xã hội, Yahoo tỏ ra yếu thế cạnh tranh hơn đối thủ Google của mình. Họ trở bộ quá chậm, nặng nề và nhiều bất cập. Giọt nước tràn ly chính là việc Yahoo phải bán mảng kinh doanh dịch vụ Internet vốn là cốt lõi của mình lại cho nhà mạng di động Verizon hồi năm 2017.

Từng lừng danh ở cái thời của mình, Yahoo Messenger đã hoàn thành sứ mệnh và bị thay thế bởi các ứng dụng khác.

Mọi sự, trong đó có những dịch vụ và ứng dụng của Yahoo, sẽ tùy vào định hướng và kế hoạch kinh doanh của ông chủ mới. Hai dịch vụ có nhiều ảnh hưởng tới người dùng toàn cầu là YM và Yahoo Mail cũng chẳng biết tương lai ra sao?

Không chỉ gây chấn động về những vụ bị tin tặc đánh cắp thông tin người dùng Yahoo được chính Yahoo thông báo trong nửa cuối năm 2016, chính hoạt động của Yahoo Mail trong thời gian qua cũng ngày càng thêm chập cheng, không ổn định.

Từ đầu năm 2018 tới nay, tôi không còn có thể mở các thư Yahoo Mail có kèm file dung lượng lớn hơn 1MB, mà phải dùng chiêu "forward" nó sang tài khoản Gmail để mở. Thỉnh thoảng không truy cập được vào dịch vụ và chỉ nhận được thông báo xin lỗi của Yahoo và báo là các kỹ sư của Yahoo đang tích cực xử lý sự cố kỹ thuật.

Trang Business Insider (8/6/2018) nói rằng, mặc dù Yahoo vẫn chưa công bố nguyên nhân đóng cửa YM, nhưng người am hiểu cho rằng nó có liên quan tới vấn đề cạnh trạnh với nhiều ứng dụng nhắn tin hiện đang hoạt động trên thị trường.

Như đã nói ở trên, nếu không tính tới yếu tố cơ cấu lại hoạt động sau khi về tay Verizon, bản thân YM sau nhiều năm không được nâng cấp, cải tiến đúng mức giờ đã thua xa nhiều đối thủ cạnh tranh đương thời.

Bộ emoticon (hệ thống biểu tượng cảm xúc) rất được yêu thích trên Yahoo Messenger.

Công bằng mà nói, vào cái thời hoàng kim của mình, số lượng các ứng dụng tương tự YM không có bao nhiêu, trong khi YM có chỗ dựa vững mạnh hồi đó là cả công ty dịch vụ Internet Yahoo đình đám.

Và cũng không phải chỉ có YM, hầu hết ứng dụng tin nhắn Internet tương tự ra đời cùng thời nay cũng hoặc chết, hoặc ngáp ngáp. Già nhất là ICQ (ra đời năm 1996) tới nay vẫn còn sống, dù yếu hơn xưa nhiều. Windows Live Messenger (ra đời sau YM một năm vào tháng 7/1999) đã bị Microsoft khai tử hồi năm 2013 sau khi công ty này mua lại ứng dụng Skype (ra đời năm 2003) và tích hợp những tinh hoa của Windows Live Messenger vào chung một nền tảng Skype.

Hiện nay, trên thị trường có quá nhiều ứng dụng tin nhắn Internet như YM, không chỉ có quy mô toàn cầu, mà còn có những dịch vụ trong nước hay trong khu vực. Chúng có ưu thế là được sinh ra ngay trong thời của mạng truyền thông xã hội nên dựa luôn vào cái hệ sinh thái nền tảng này.

Có thể kể đến như Facebook Messenger, Viber, WhatApps, Snapchat, WeChat, Google Hangouts, FaceTime, LINE, Telegram, Kik Messenger, Flipboard, Zalo,… Mà với các dịch vụ mới này, về khía cạnh công nghệ và tính phổ cập, YM phải gọi chúng bằng… sư phụ.

Vậy nên, dù tiếc thương một người bạn đồng hành một thời vang bóng, tôi vẫn đành nói lời vĩnh biệt (không phải là chia tay) với Yahoo Messenger. Ứng dụng nhắn tin Internet này giờ đã hoàn thành nhiệm vụ và xứng đáng hạ cánh an toàn, được ghi danh vào lịch sử Internet nhân loại.

Phạm Hồng Phước