Việt Nam làm chủ 2 công nghệ xét nghiệm COVID-19, sản xuất thành công sinh phẩm mới

Tại cuộc họp, Ban chỉ đạo Quốc gia yêu cầu các bộ, ngành căn cứ vào hướng dẫn của Chính phủ, Bộ Y tế để đưa ra các hướng dẫn cụ thể bảo đảm an toàn, phòng chống dịch theo lĩnh vực quản lý. Các địa phương tham khảo kinh nghiệm của một số tỉnh, thành như TPHCM để đưa ra các bộ tiêu chí đánh giá mức độ an toàn, phòng chống dịch phù hợp trên địa bàn.

Phó thủ tướng Vũ Đức Đam chủ trì cuộc họp

Bàn về công tác xét nghiệm phát hiện SARS-CoV-2 để phục vụ phòng, chống dịch COVID-19 trong thời gian tới, các thành viên Ban chỉ đạo nhận định, hiện trên thế giới đang triển khai song song 2 phương pháp xác định người mắc COVID-19 là tìm gene virus (phương pháp PCR) và xét nghiệm kháng thể (xét nghiệm nhanh).

Trong công tác phòng, chống dịch bệnh, phối hợp cả 2 phương pháp sẽ giúp kiểm soát dịch bệnh nhanh, giảm tải áp lực y tế và tập trung nguồn lực vào điều trị những ca thực sự mắc bệnh.

Về phương pháp xét nghiệm PCR, Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, trong thời gian đầu Việt Nam sử dụng nguồn sinh phẩm từ nước ngoài như WHO, CDC Hoa Kỳ, CDC Đức. Sau đó, Việt Nam đã phát triển được loại sinh phẩm xét nghiệm PCR rất tốt thay thế nguồn nước ngoài. Sinh phẩm này đã và đang được sử dụng chủ đạo tại Việt Nam để xét nghiệm phát hiện SARS-CoV-2.

Cho tới hiện tại, Việt Nam đã xét nghiệm được khoảng 212.000 mẫu bệnh phẩm, phát hiện 270 trường hợp mắc COVID-19, tỷ lệ phát hiện dương tính khoảng 0,13%.

Hiện cả nước có 112 phòng xét nghiệm Realtime-PCR có năng lực xét nghiệm phát hiện SARS-CoV-2 (công suất tối đa khoảng hơn 27.000 mẫu/ngày), trong đó 48 phòng đã được phép xét nghiệm khẳng định COVID-19 (công suất tối đa khoảng 14.300 mẫu/ngày).

Bộ Y tế cũng đã cho rà soát lại toàn bộ hệ thống máy móc xét nghiệm bằng phương pháp PCR sẵn có tại doanh nghiệp để huy động, không cần trang bị thêm.

Đồng thời, bộ sinh phẩm xét nghiệm bằng phương pháp PCR của Việt Nam đã được WHO, Vương quốc Anh công nhận chất lượng và có thể được sử dụng trên phạm vi toàn cầu.

Phát triển thành công sinh phẩm có độ nhạy cao hơn

Về phương pháp xét nghiệm kháng thể, theo lãnh đạo Bộ Y tế, vừa qua mới chỉ có Hà Nội triển khai phương pháp này, sử dụng sinh phẩm của Hàn Quốc. Đã tiến hành xét nghiệm tổng số 18.450 mẫu, phát hiện 50 trường hợp dương tính nhưng sau khi thực hiện xét nghiệm lại bằng phương pháp PCR cả 50 trường hợp đều cho kết quả âm tính.

Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đã phối hợp với một trường đại học của Nhật Bản để nghiên cứu và phát triển thành công loại sinh phẩm xét nghiệm kháng thể có độ nhạy, độ đặc hiệu cao hơn nhiều so với các loại sinh phẩm tương tự mà nhiều nước đang sử dụng.

Quang cảnh cuộc họp Ban chỉ đạo Quốc gia

Việt Nam là nước thứ 5 trên thế giới sản xuất thành công sinh phẩm xét nghiệm kháng thể. Theo Bộ Y tế, sinh phẩm xét nghiệm nhanh của Việt Nam có nhiều ưu điểm: Dễ sử dụng cho tất cả các tuyến, các cơ sở y tế tuyến huyện có thể xét nghiệm được do sử dụng hệ thống máy xét nghiệm sẵn có; độ an toàn cao (xét nghiệm qua mẫu máu); đặc biệt độ nhạy, độ đặc hiệu của sinh phẩm Việt Nam đạt khoảng 95%, trong khi sản phẩm của nước ngoài chỉ đạt khoảng 70-75%.

Bên cạnh đó, qua đánh giá ban đầu, giá thành của sinh phẩm này rẻ hơn nhiều so với sinh phẩm nhập ngoại (chỉ khoảng 5 USD/kit xét nghiệm)… Hiện Bộ Y tế đang làm thủ tục công nhận sinh phẩm này để đưa vào sản xuất hàng loạt.

Sinh phẩm xét nghiệm nhanh của Việt Nam hoàn toàn có thể thay thế các loại sinh phẩm tương tự của nước ngoài. Đặc biệt là, khi sinh phẩm này được công nhận và đưa vào sản xuất hàng loạt, có thể chủ động sử dụng cả 2 phương pháp PCR phát hiện gen virus và xét nghiệm nhanh tìm kháng thể để chủ động sàng lọc, sớm phát hiện người mắc COVID-19.

Sau khi nghe ý kiến của Bộ Y tế, các thành viên Ban Chỉ đạo thống nhất kiến nghị Chính phủ cho sử dụng thêm loại sinh phẩm này để tiến hành xét nghiệm nhanh, phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19 trong tình hình mới.

Cũng tại cuộc họp, Ban Chỉ đạo Quốc gia đã bàn về nội dung: Đưa công dân về nước, đưa lao động có tay nghề vào Việt Nam, cấp phép các chuyến bay, quản lý biên giới, thực hiện cách ly; bảo đảm thuốc men, sản xuất trang thiết bị vật tư y tế và các loại máy thở; phương án xuất khẩu khẩu trang; chế độ chính sách đối với các lực lượng tham gia phòng chống dịch...  

An Vũ