Việt Nam chưa thể công bố kết thúc đại dịch COVID-19 vì còn hai thách thức lớn

ĐBQH Nguyễn Lân Hiếu đề nghị tuyên bố kết thúc đại dịch COVID-19

Phát biểu ở phiên thảo luận tổ của Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, ĐBQH Nguyễn Lân Hiếu (đoàn Bình Định) đề nghị cần tuyên bố kết thúc giai đoạn đại dịch COVID-19 để chuyển sang giai đoạn phòng, chống dịch khác.

Theo ĐBQH Nguyễn Lân Hiếu, việc Chính phủ tuyên bố chuyển giai đoạn chống dịch với các quy định cụ thể sẽ hạn chế tốn kém nguồn lực cũng như sẵn sàng nếu bùng dịch hay dịch khác xuất hiện.

Đồng thời các thuốc, vật tư tiêu hao dự phòng đều có hạn sử dụng, do đó cần ra quyết định để chuyển nguồn sử dụng sang điều trị bệnh lý khác. Bên cạnh đó, các trang thiết bị hiện đại được mua cho chống dịch như máy thở, ECMO, lọc máu, X-quang di động... cần thống kê, phân bố sử dụng để tránh hiện tượng nơi thừa, nơi thiếu...

Liên quan tới vấn đề này, GS.TS Phan Trọng Lân - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, có hai thách thức Việt Nam sẽ gặp nếu công bố hết dịch.

Thứ nhất, trường hợp xảy ra tình huống xuất hiện biến chủng virus mới nguy hiểm hơn có khả năng làm giảm hiệu quả vắc xin hoặc giảm miễn dịch, khiến ca nặng hoặc tử vong tăng lên. Dịch có nguy cơ bùng phát mạnh, trên diện rộng, vượt quá năng lực của hệ thống y tế.

Khi công bố hết dịch, các cơ chế, chính sách đặc thù trong phòng chống dịch sẽ không được áp dụng như nghiên cứu, sản xuất hoặc mua, tiếp nhận, cấp phép, sử dụng vắc xin, trang thiết bị y tế, thuốc và sinh phẩm y tế, phương tiện phòng hộ cá nhân... trong tình trạng khẩn cấp, ảnh hưởng đến triển khai các biện pháp phòng chống.

Thứ hai, việc huy động chính quyền các cấp, tổ chức, đoàn thể, doanh nghiệp, người dân tham gia phòng chống dịch sẽ không còn được quan tâm đúng mức. Người dân có thể có tâm lý chủ quan, lơ là. Việc kích hoạt áp dụng trở lại các biện pháp hành chính, xã hội khi cần sẽ bị động.

Cục trưởng Cục Y tế dự phòng cũng chỉ ra, tình hình COVID-19 hiện vẫn còn phức tạp, chưa ổn định và khó dự đoán. Ủy ban Khẩn cấp của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tổ chức họp định kỳ 3 tháng một lần để đánh giá tình hình dịch trên toàn cầu và có những khuyến cáo đối với các quốc gia thành viên. Trong cuộc họp gần nhất, ngày 13/10, WHO đánh giá thế giới vẫn trong tình trạng đại dịch COVID-19. Các nước được khuyến cáo tiếp tục tăng cường hệ thống giám sát và mở rộng năng lực điều trị, vắc xin cho nhóm nguy cơ cao.

Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) lý giải chưa thể tuyên bố kết thúc đại dịch tại thời điểm hiện tại

Theo GS.TS Phan Trọng Lân - Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, tới nay, Bộ Y tế đã chủ động điều chỉnh theo hướng giảm dần các biện pháp phòng chống dịch COVID-19 phù hợp với tình hình dịch, tạo điều kiện phát triển kinh tế, xã hội. Theo quy định mới, Việt Nam đã dừng khai báo y tế; dừng cách ly đối với người nhập cảnh, người tiếp xúc… Bộ Y tế cũng đã điều chỉnh hướng dẫn phòng chống dịch đối với người dân từ 5K (khẩu trang, khử khuẩn, khoảng cách, không tụ tập, khai báo y tế) sang chỉ còn 2K (khẩu trang, khử khuẩn).

“Trên thực tế, dịch đang được kiểm soát, các biện pháp phòng chống cơ bản đã trở về trạng thái bình thường mới, tạo thuận lợi cho người dân trong hoạt động đi lại, lao động, sản xuất, kinh doanh”, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng khẳng định.

H.Anh