Viên chống nắng có chống được nắng?

Uống viên chống nắng miễn sợ... nắng?

Mọi người rất ngưỡng mộ chị N.T.D., làm việc tại Q.2 (TP.HCM) đợt này đi biển cùng công ty thoải mái diện đầm hở lưng. Chị không bịt khẩu trang, đội nón rộng vành, vô tư chạy ra bãi biển giữa trưa nắng để chụp hình. Khi hỏi có bí quyết gì mà tự tin phơi nắng thế, chị D. bật mí “mình uống viên chống nắng, mỗi ngày một viên, tiện lắm”. Chẳng riêng chị D., chị T. đi cùng đoàn cũng nói: “bình thường mình vẫn uống gói collagen chống nắng, hôm nay đi vội quên mang. Thôi về nhà uống bù lại, đảm bảo da sẽ nhả nắng, sáng lên liền”.

Vì sự tiện lợi của sản phẩm chống nắng theo đường uống, giải quyết được các vấn đề còn tồn tại của kem chống nắng và đồ bảo hộ chống nắng, nên được “thượng đế” tin dùng. Đã thế, người bán hàng còn hứa hẹn bay bổng, đánh trúng tâm lý phái đẹp “ngăn ngừa tác hại của tia UV, chống nhăn da, lên tông sáng cho da, ngừa ung thư…”.

Nên phối hợp nhiều phương pháp để bảo vệ làn da trước tác động của ánh nắng mặt trời

Thị trường viên uống chống nắng tại Việt Nam chia ra làm hai dạng. Thứ nhất là sản phẩm xuất xứ từ Mỹ, Nhật như H., S., R. Các sản phẩm này có giá khá cao, hộp 60 viên từ khoảng một triệu đồng, thậm chí có loại 30.000 đồng/viên. Dạng thứ hai là các sản phẩm ghi xuất xứ từ Thái Lan, Trung Quốc, Singapore như C., S. Cùng một sản phẩm nhưng trên mạng giá dao động từ 200.000-400.000 đồng. Ngoài dạng viên, thực phẩm chức năng chống nắng còn có dạng gói, khi uống hòa với nước. 

Vậy thực hư về công dụng của viên uống chống nắng như thế nào? Theo tiến sĩ - bác sĩ Lê Thái Vân Thanh - Phòng khám chăm sóc da, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM - đúng là trên thị trường có loại thực phẩm chức năng uống để hỗ trợ chống nắng, nhưng điều cốt lõi là người tiêu dùng có mua được hàng thật, hàng chính hãng không, khi mà cả những thương hiệu lớn từ Mỹ vẫn bị làm giả một cách tinh vi, huống hồ đa số chị em chủ yếu xài hàng xách tay, online, rất khó kiểm soát về nguồn gốc cũng như chất lượng.

Nói về cơ chế bảo vệ làn da trước ánh nắng của viên uống chống nắng (nếu mua được hàng chính hãng từ thương hiệu uy tín đã được chứng thực tại Mỹ), bác sĩ Vân Thanh phân tích, tại vùng biển Thái Bình Dương ở Nam Mỹ, các nhà khoa học đã nghiên cứu từ một loại dương xỉ. Tại đây, người da đỏ suốt ngày phơi trần dưới nắng nhưng không hề bị sạm da, làn da họ rất mạnh khỏe vì họ nhai và ăn lá dương xỉ này mỗi ngày. Nghiên cứu cho thấy, trong lá dương xỉ ở vùng này có các chất chống ô-xy hóa do ánh nắng, đặc biệt là hạn chế tác hại của tia UV. Từ đó, họ đã chiết xuất tinh chất trên từ lá dương xỉ Thái Bình Dương, đưa vào viên uống thực phẩm chức năng. 

Khó kiểm soát nguồn gốc sản phẩm

Dù chưa ghi nhận trường hợp nào bị biến chứng nguy hiểm do dùng viên chống nắng nhưng bác sĩ Vân Thanh tiếp nhận rất nhiều bệnh nhân tới khám vì uống viên chống nắng mỗi ngày nhưng da vẫn sạm, nám, bỏng nắng; một số khác than hiệu quả chống nắng thấp. Sau khi điều tra bệnh sử, đa số các trường hợp trên chia sẻ mua sản phẩm từ người quen, mua online, nhờ bạn xách tay từ nước ngoài về…

Với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực thẩm mỹ da, bác sĩ Thanh nhận định, thị trường đang có hai dạng viên chống nắng giả. Một dạng giả hoàn toàn, khi uống viên này, đương nhiên công dụng bảo vệ da không có, chưa kể tác hại lâu dài vì không biết thành phần của sản phẩm đó làm từ chất gì. Tiếp đến, một dạng hàng giả tinh vi hơn, giả một phần. Mỗi viên vẫn có tinh chất chống nắng nhưng với tỷ lệ rất nhỏ (chỉ bằng 1/4 thông thường), còn lại được thay thế bằng vitamin để giảm giá thành. Khi uống sản phẩm chống nắng giả này, khách hàng sẽ ít nghi ngờ hơn.

Bác sĩ Vân Thanh lưu ý: nên tìm mua sản phẩm chống nắng theo đường chính ngạch, hàng xách tay bán trên mạng là nguồn dễ bị làm giả nhất. Tuy nhiên, không có phương pháp nào đạt hiệu quả chống nắng 100%. Tốt nhất mọi người vẫn nên phối hợp các biện pháp bảo vệ da như đeo khẩu trang, đội nón rộng vành... Nếu không quá mẫn cảm, hãy dùng kem chống nắng khi đi ra ngoài. Hiện nay, số bệnh nhân đến khám da do liên quan tới ánh nắng chiếm 30-40% trên tổng số bệnh nhân bác sĩ Thanh tiếp xúc mỗi ngày. 

Thanh Huyền