Viêm màng não sau khi ăn tiết canh vịt

Bệnh nhân mắc liên cầu lợn được điều trị tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới - Bệnh viện Bạch Mai - Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Ngày 23/3, phó giáo sư - tiến sĩ - bác sĩ Đỗ Duy Cường - Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, hiện Trung tâm đang cấp cứu và điều trị cho 2 bệnh nhân bị viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết do vi khuẩn liên cầu lợn. Trong đó, 1 trường hợp bị mắc bệnh sau khi giết mổ và ăn thịt heo bệnh, còn 1 trường hợp khác bị liên cầu lợn sau khi ăn tiết canh.

Bệnh nhân thứ nhất là ông H.V.E. (73 tuổi, ở Duy Tiên, Hà Nam). Được hàng xóm cho một con heo bệnh khoảng 50kg, ông đã giết mổ con heo đó và nấu ăn. Sau 1 ngày, ông E. xuất hiện triệu chứng đau đầu, buồn nôn, sốt cao và mê sảng, được gia đình đưa vào 1 bệnh viện ở tỉnh, chẩn đoán theo dõi nhiễm khuẩn huyết/suy đa tạng. Do diễn biến nặng nên ông E. được chuyển lên Trung tâm Bệnh nhiệt đới.

Tại đây, bệnh nhân được cấp cứu, hồi sức tích cực, sử dụng kháng sinh liều cao và chăm sóc toàn diện. Với triệu chứng lâm sàng, biểu hiện suy đa tạng cùng kết quả chọc dịch não tủy, bệnh nhân được chẩn đoán viêm màng não do liên cầu lợn sau khi có yếu tố dịch tễ là tiếp xúc với heo bệnh chết và ăn thịt heo chứa vi khuẩn.

Hình ảnh một bệnh nhân bị nhiễm khuẩn huyết do liên cầu lợn - Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Bệnh nhân thứ hai là Đ.V.K. (41 tuổi, ở Hưng Yên). Theo lời kể của người nhà, cách 9 ngày trước khi nhập viện, bệnh nhân ăn tiết canh vịt mua ở chợ.

Sau khi ăn 1 ngày, bệnh nhân xuất hiện sốt không rõ nhiệt độ kèm đau đầu, mệt nhiều, bệnh nhân được đưa đến 1 bệnh viện ở tỉnh, điều trị giảm đau. Đến ngày 13/3, bệnh nhân xuất hiện đau đầu nhiều, vật vã, kích thích nên đã được đưa đến Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai.

Với kinh nghiệm lâm sàng và kết quả cấy dịch não tủy ra liên cầu lợn Streptococcus suis, các bác sĩ thống nhất chẩn đoán, bệnh nhân bị viêm màng não do liên cầu lợn sau khi ăn tiết canh vịt.

Bác sĩ Đỗ Duy Cường cho biết, liên cầu khuẩn lợn là bệnh lây truyền từ heo sang người. Hầu hết các ca bệnh đều có liên quan đến giết mổ, ăn tiết canh hoặc các đồ ăn từ thịt heo chưa nấu chín…

Một số nhà hàng hiện nay dùng tiết heo pha vào tiết vịt, dê... để bán ở các cửa hàng nhưng khi xét nghiệm vẫn ra vi khuẩn liên cầu lợn Streptococcus suis. Ngoài ra, cũng có một số trường hợp bệnh nhân không ăn tiết canh, không giết mổ heo vẫn mắc bệnh do có thể do ăn thịt heo nhiễm bệnh nhưng chế biến còn sống, tiếp xúc với heo nhiễm bệnh thông qua các tổn thương, trầy xước trên da khi chế biến thực phẩm.

Người nhiễm bệnh liên cầu lợn bao gồm 3 thể: nhiễm trùng huyết, viêm màng não mủ hoặc kết hợp cả hai. Thời gian ủ bệnh của liên cầu lợn trên người là từ vài tiếng đến 4-5 ngày, tùy cơ địa mỗi người.

Khi nhiễm liên cầu lợn, người bệnh có biểu hiện sốt nóng, sốt lạnh, buồn nôn, nôn, có thể tiêu chảy... khiến nhiều người lầm tưởng với các rối loạn tiêu hóa, ngộ độc thực phẩm thông thường. Trường hợp nặng, người bệnh có biểu hiện ù tai, điếc, cứng gáy, tri giác lơ mơ, mê sảng, xuất hiện các ban hoại tử trên da do nhiễm trùng huyết, suy đa phủ tạng, rối loạn đông máu và sốc nhiễm trùng và tử vong nhanh chóng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Mỗi năm, Trung tâm Bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai) tiếp nhận và điều trị hàng chục ca nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não do liên cầu lợn nhập viện trong tình trạng nặng với tỉ lệ tử vong lên tới 20-30%. Nếu bệnh nhân được cứu sống, tỉ lệ di chứng cũng rất cao, phổ biến là điếc không hồi phục.

Bác sĩ khuyến cáo, vi khuẩn liên cầu lợn có thể bị tiêu diệt hoàn toàn khi thực phẩm nấu chín kỹ. Hiện nay bệnh này chưa có vắc xin phòng ngừa, vì thế, người dân không nên giết mổ heo bệnh chết. Nên đeo găng tay và phương tiện phòng hộ khi tiếp xúc với thịt heo tái hoặc sống, rửa tay sạch sau khi chế biến thịt. Người dân cũng cần bỏ các thói quen ăn uống không lành mạnh như tiết canh (kể cả tiết canh heo và các loại tiết canh dê, vịt). Khi có các triệu chứng của bệnh, cần đến ngay các cơ sở y tế khám để phát hiện và điều trị kịp thời.

H.Anh