Viêm da do mỹ phẩm chứa corticoid là gì?

 Biểu hiện viêm da do nghiện corticoid bôi da còn gọi là phản ứng viêm da do hiện tượng phản hồi corticoid, thường xảy ra từ tuần thứ 2 đến tuần thứ 4 sau khi ngừng hẳn bôi kem corticoid.

TẠI SAO BỊ NGHIỆN CORTICOID BÔI DA ?

Người dùng thường bị nghiện corticoid bôi da do nhiều nguyên nhân. Bôi da theo toa bác sĩ để trị mụn, trị dị ứng, sau đó bệnh nhân thấy da trắng mượt nên tự ý dung toa cũ không đến tái khám, điều này thường khiến cho người bệnh bị nghiện nặng vi dụng thuốc corticoid chứ không phải pha trộn.

Người dùng tự ý pha kem (kem trộn) để làm trắng, trị nám, trị mụn sử dụng thành phần chính là corticoid. Việc này rất phổ biến khắp các tỉnh thành, người người rỉ tai mách bảo nhau công thức pha trộn, khá rẻ tiền, dễ mua mà kết quả lại là da trắng đẹp mượt mà da rất nhanh trong vòng vài ngày.

Sản phẩm của các cơ sở làm đẹp làm không đúng, cho corticoid vào sản phẩm chăm sóc da để làm nhanh đẹp và thu lợi nhuận bất chấp tác hại tàn phá làn da của người dùng. Việc này hiện nay đang rất phổ biến và trở thành nạn dịch corticoid trong làn làm đẹp.

Sản phẩm không xuất xứ bán online thông qua các mạng xã hội, thông qua hình ảnh ảo của những người đẹp ảo với làn da trắng muốt trong trang phục gợi cảm . Phương tiện bán hàng này hiện nay đang rất phát triển, doanh số và lợi nhuận khổng lồ, họ đã và đang nhắm tới những thanh thiếu niên ngây ngô cả tin, thiếu kiến thức tiêu dùng lẫn kinh nghiệm mua hàng. Vì vậy mà tuổi nhiễm corticoid và viêm da corticoid ngày càng hạ thấp xuống đối tượng rất trẻ.

CÁC THỂ VIÊM DA DO NGHIỆN CORTICOID BÔI DA

1.Thể Viêm da kích thích : Đây là thể rất nặng và cấp tính do dùng các loại corticoid mạnh và độc tính cao.Triệu chứng rất khó chịu làm cho người bênh đứng ngồi không yên, biểu hiện bằng triệu chứng ở những vùng đã bôi sản phẩm chứa corticoid :

• Triệu chứng đỏ da, kèm theo nóng rát, độ nặng nhẹ tùy trường hợp
• Ngứa da, nhiều hay ít tùy trường hợp, nhiều trường hợp rất ngứa
• Da khô bong tróc dày từng mảng sần sùi
• Sẩn đỏ nổi dày hay thưa
• Mụn nước, dày hay thưa
• Mụn nước vỡ da tiết dịch vàng và nguy cơ nhiễm trùng da

2.Thể viêm da tăng tiết nhờn và nổi mụn : Đây là thể viêm da dai dẳng kéo dài, có thể đến cả năm.

• Da nhờn nhiều và da trông bẩn
• Da nổi mụn đầu trắng, đầu đen nhiều khi ngừng kem
• Da có nhiều mụn đầu trắng chìm dưới da, có thể khi tăng khi giảm kéo dài trong nhiều tháng, phần lớn khoảng tháng thứ 5-6 trở đi mới giảm rõ rệt sau điều trị
• Da có mụn viêm, mụn mủ
• Da nhiều sẹo lõm và sẹo thâm
• Thể này thường do dùng kem trị mụn chứa corticoid trên da nguyên thủy là da nhờn hay nổi mụn và mụn trứng cá nguyên phát.

3.Thể đỏ da dãn mạch kéo dài: Đây là thể nặng dai dẳng do bôi corticoid là Dexamethasone dạng thuốc nguyên chất không pha trộn trong thời gian dài vài năm trở lên.

• Da đỏ nóng rát phừng phừng.
• Đỏ da càng tăng khi vận động mặt, vận động cơ thể, khi xúc động, khi gặp nhiệt hoặc hóa chất.
• Tình trạng dãn mạch đỏ da lập lại nhiều cơn trong ngày
• Tình trạng đỏ da kèm theo cảm giác sung phù ở mặt, cảm giác căng tức bên dưới da, cảm giác châm chích, cảm giác ngứa như kiến bò.
• Thể đỏ da thường kéo dài, giảm chậm, dễ bị tác nhân của đời sống kích thích đỏ lại hay đỏ tăng.

4. Thể viêm da dạng phồng dộp : Đây là thể nặng, cấp tính còn gọi thể hội chứng Steven Johnson ( hội chứng hoại tử nông da do nhiễm độc) do nhiễm corticoid độc tính cao trên cơ địa dị ứng bẩm sinh.

• Da nổi những phồng nước như phỏng ngày càng nhiều
• Những phồng nước này loang thành một mảng dộp phồng nước rộng trên mặt
• Phồng nước vỡ đau nhức, nóng rát
• Có thể bị nhiễm trùng những phồng nước biến thành túi mủ.
• Phồng nước khô, da lột sạch để lại tình trạng tiếp theo là sẩn hay đỏ da kéo dài.
• Sauk hi phồng dộp da lột sạch có thể vùng da ấy da bị xạm thâm sau viêm.

5. Thể khô da bong tróc: Đây là thể nhẹ, nhiễm corticoid loại độc tính thấp, dùng thời gian ngắn, pha trộn nên nồng độ thấp.

• Da khô sần từ nhẹ đến vừa không quá nặng
• Ngứa đi kèm, ngứa vừa hay không ngứa
• Không có sẩn
• Không đỏ da
• Không nóng rát da
• Thời gian hồi phục nhanh trong vòng 1-2 tháng điều trị.

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ĐỘ NẶNG NHẸ CỦA VIÊM DA CORTICOID:

• Thời gian bôi càng dài thời gian điều trị chữa lành càng dài
• Độc tính của corticoid càng cao mức độ viêm càng nặng
• Nồng độ corticoid trong sản phẩm càng cao, viêm càng nặng, thời gian điều trị càng dài.
• Tần xuất bôi da càng nhiều, càng đều càng bị viêm da nặng và chữa khó lành.

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ:

• Người bệnh dùng sản phẩm điều trị đủ, đúng liều, đều đặn
• Dùng thuốc theo toa hỗ trợ vitamin liệu pháp đúng đủ
• Thực hiện lời dặn chăm sóc càng nhiều càng tốt càng kết quả nhanh
• Đời sống không quá áp lực gây stress
• Tâm lý vững vàng, tâm lý không quá dễ bị kích thích
• Môi trường sống thuận lợi
• Nhận thức đủ và hiểu rõ tác hại của corticoid
• Kiên trì điều trị vì viêm da corticoid thường dai dẳng và khó trị vì chức năng sống tế bào bị tổn hại nặng và lâu ngày.

KẾT LUẬN :Những tổn thương nặng nề gây tàn phá da và diện mạo là vấn đề đặt ra cho nhiều người có nhu cầu làm đẹp trong chúng ta phải cẩn trọng chọn lưa mỹ phẩm. Chúng ta đừng nên bị mắc bẫy ngọt ngào của mỹ phẩm chứa corticoid làm đẹp nhanh.

BS. NGUYỄN PHÚC CẨM ANH