Việc làm dịp Tết: Vẫn cái bẫy việc nhẹ, lương cao

30 phút lên mạng, kiếm ba triệu đồng/tháng?

Buổi huấn luyện của công ty cổ phần DV-DL-TM ĐT.

Với quảng cáo hấp dẫn “làm việc tại nhà, không cần bằng cấp, kinh nghiệm; mỗi ngày chỉ cần dành từ 30 phút - 60 phút lên mạng đăng quảng cáo… Hồ sơ gồm CMND bản chính + photo (hoặc thẻ sinh viên (SV) nếu là SV), bạn sẽ có thu nhập ít nhất là ba triệu đồng/người/tháng”, Công ty cổ phần dịch vụ - du lịch - thương mại T.Đ. (P.5, Q.11, TP.HCM) đã lôi kéo được rất nhiều người, đặc biệt là học sinh, SV muốn tìm việc làm thêm cuối năm.

Trong vai người tìm việc dịp cận Tết, chúng tôi liên hệ với L. (theo tên và số điện thoại được cung cấp trên trang web) để hẹn trước khi đến Công ty T.Đ. phỏng vấn. Tôi nói: “Em ở quê mới lên không mang theo CMND, muốn phỏng vấn có được không? L. trả lời: “Em cứ đến đi, không có CMND, không có thẻ SV chị cũng OK hết !”.

Theo địa chỉ L. cho, chúng tôi tìm đến công ty T.Đ. Nhìn bên ngoài, công ty trông như một cửa hàng tạp hóa, chỉ có ba chiếc tủ nhỏ trưng bày vài gói bột giặt, dầu gội, nước xả quần áo, tã trẻ em… Phòng phỏng vấn nằm tận lầu hai, lối đi cáu bẩn và tạm bợ như nhà bỏ hoang; trong phòng chỉ có vài chiếc bàn, vài chiếc ghế nhựa.

Sinh viên chia sẻ việc bị lừa đảo trên diễn đàn

Sau khi lấy thông tin, lễ tân giới thiệu với tôi một tư vấn viên tên V. V. đon đả: “Đây là công ty lớn, có uy tín, liên kết với hàng nghìn doanh nghiệp tại TP.HCM. Em chỉ cần bỏ ra chút thời gian, đăng tin quảng cáo sản phẩm: sữa tắm, dầu gội, xà bông, mỹ phẩm, nhân sâm… công ty sẽ trả tiền hoa hồng tùy vào số lượng hàng hóa bán được”.

Tôi thắc mắc: “Trong web tuyển dụng của công ty rao chỉ cần đăng tin quảng cáo, đâu có nói phải bán hàng…” ; V. ngắt lời: “Trời, ai cho không đơn giản vậy. Giờ muốn rõ hơn thì đóng 590.000đ, công ty sẽ cho em tham gia một khóa huấn luyện là rõ ngay thôi”. Đang thao thao, V. đổi giọng: “Công ty còn có việc này dễ kiếm tiền hơn. Em giới thiệu cộng tác viên bán hàng cho công ty, mỗi lần 10 người. Từ người thứ nhất đến người thứ tư, mức hoa hồng là 250.000đ/người, từ người thứ năm đến người thứ 10, hoa hồng là 100.000đ/người. Như vậy, tuyển được 10 người, em sẽ kiếm được 1,6 triệu đồng”. Khi chúng tôi vào website của Công ty T.Đ. để xem các sản phẩm quảng cáo thì thấy đều có giá “trên trời”, lại không có nguồn gốc, xuất xứ.

Theo ghi nhận của chúng tôi, trong những ngày này, tại các địa điểm như: bến xe buýt, cổng trường đại học, cao đẳng... những tờ rơi, quảng cáo với nội dung: Tuyển gấp, tuyển nhân viên bán hàng dịp Tết được dán dày đặc với những mức lương hấp dẫn. Không những thế, nhiều công ty, doanh nghiệp còn sử dụng Facebook để đưa các thông tin bao gồm các tin tuyển dụng.

Với yêu cầu thoải mái như thời gian làm việc không kéo dài và linh động, có thể làm việc theo giờ hành chính, có thể làm việc theo ca (hai giờ/ca, ba giờ/ca), làm việc ngoài giờ, thậm chí làm tại nhà... với hàng ngàn công việc khác nhau như đăng tin quảng cáo online, bồi bàn, kế toán, tiếp thị sản phẩm…. với mức lương từ ba-bảy triệu đồng/tháng, các quảng cáo trên dễ thu hút SV và người lao động (NLĐ).

Để được "cho không" thẻ Thịnh Vượng,  người tìm việc phải đóng 590.000đ

Quả lừa

Trên diễn đàn Trường CĐ Công nghệ thông tin TP.HCM, SV M.Q. chia sẻ: “Mình thấy một công ty đăng tuyển nhân viên làm việc bán thời gian, lương 2,5 triệu, làm giờ linh hoạt, làm việc tại văn phòng nên nộp đơn và được gọi lên phỏng vấn. Ấn tượng ban đầu khi nhìn bên ngoài thì đó là một công ty khá hoành tráng, trụ sở đẹp, nhân viên đông. Phỏng vấn xong, họ bảo công ty cần thu một khoản phí 50.000đ để in tài liệu và đào tạo miễn phí một tuần, cuối mỗi buổi sẽ điểm danh, test kiến thức. Mình đồng ý vì nghĩ 50.000đ không lớn. Học xong một tuần mình được nhận việc. Lúc này công ty nói: việc của bạn là ngồi ở văn phòng, đăng tin tuyển người, phỏng vấn họ và thu phí học. Mình làm được một tuần, công ty lại bảo bạn muốn nhận lương 2,5 triệu, phải tuyển được năm người, mỗi người bán được ba triệu mỹ phẩm và bạn cũng vậy. Mình đã tránh đa cấp lại đụng đa cấp!”.

SV L.H. cho biết: "Đợt vừa rồi có Công ty T.V. tuyển dụng, SV trường mình chắc bị lừa rất nhiều vì việc làm thì đơn giản mà lương rất hấp dẫn. Khi phỏng vấn, họ không hỏi khả năng làm việc của mình mà chỉ xoay quanh vấn đề lương cao với thời gian làm việc tự do. Nghe bao nhiêu đó là đủ để biết bạn bị ăn “quả lừa” rồi".

Chị Nguyễn Thị Sen (đường Nguyễn Thị Hồng, Q.Gò Vấp) ấm ức kể: "Tôi từng làm cộng tác viên đăng tin quảng cáo cho một công ty. Sau khi được yêu cầu ký “hợp đồng” qua email với công ty, mình đã đăng tin quảng cáo trên các diễn đàn theo đủ chỉ tiêu trong vòng nửa tháng. Thế nhưng, đến ngày lãnh lương thì tiền không được chuyển vào tài khoản. Tôi gọi theo điện thoại họ quảng cáo trên mạng thì không liên lạc được, địa chỉ của công ty cung cấp cũng không hề có thực”.

Nhận diện công ty “ma”

Ông Trần Anh Tuấn, Phó giám đốc Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TP.HCM nhận định: Hiện nay, nhiều NLĐ không tìm hiểu kỹ thông tin về các trang việc làm trực tuyến, công ty tuyển dụng nên đã bị lừa đảo. Để tìm được những việc làm thời vụ phù hợp, NLĐ nên theo dõi thông tin thị trường lao động, nhu cầu việc làm (thông qua các trung tâm giới thiệu việc làm, thông tin tuyển dụng trên các báo, đài, mạng việc làm, website của những công ty có uy tín...).

Cần chú trọng đến các nguyên tắc và tiêu chí tuyển dụng, đồng thời thực hiện đầy đủ các thủ tục cần thiết liên quan đến giấy tờ, hợp đồng... Người tìm việc không nên tin vào những công việc tuyển dụng quá dễ dàng thuận lợi, việc làm thu nhập cao, vị trí quá tốt và người môi giới việc làm yêu cầu trả trước phí giới thiệu việc làm…

Buổi huấn luyện của công ty cổ phần dịch vụ - du lịch - thương mại T.Đ. như bán hàng đa cấp

Ông Nguyễn Trọng Hoàng, Trưởng phòng Hỗ trợ đời sống SV, Trung tâm Hỗ trợ SV TP.HCM khuyến cáo, rất dễ nhận biết những điểm hoạt động chui, vì thường họ nói rất “dễ nghe”, thủ tục đơn giản, không rõ ràng và không giải thích kỹ cho người tìm việc biết trước nội dung công việc... Các công ty “ma”, khi đăng tuyển dụng trên Facebook thường chỉ để số điện thoại của người tuyển, không để địa chỉ công ty, website công ty. Người tuyển dụng hẹn phỏng vấn ở quán cà phê, hay một địa điểm nào đó ngoài công ty. Văn phòng công ty thường ở trong hẻm nhỏ, địa bàn phức tạp, hoặc địa chỉ không có thực. Công ty không được đầu tư trang thiết bị, nhân viên lèo tèo vài ba người nhưng yêu cầu NLĐ phải đặt cọc tiền hoặc nộp bản chính bằng cấp, phải giới thiệu thêm ứng viên vào cùng làm.

 Mai Phan - Xuân Lộc