Vì sao sỏi thận để lâu ngày thành ung thư?

Trên 90% bướu đặc ở thận là ung thư nhưng theo TS.BS Nguyễn Hoàng Ðức, Trưởng khoa Tiết niệu, Bệnh viện Ðại học Y Dược TP.HCM, hầu hết các trường hợp ung thư thận đều được phát hiện trễ, dù có thể tầm soát được.

Sỏi thận lâu ngày thành ung thư

Ung thư thận vốn là căn bệnh của người già, thường gặp ở độ 50-70 tuổi, nhưng gần đây, bệnh có xu hướng trẻ hóa. Mỗi tuần, Bệnh viện Đại học Y Dược tiếp nhận khá nhiều ca bướu thận, trong đó có ít nhất hai ca tiến hành phẫu thuật cắt bỏ khối u ung thư, gồm cả bệnh nhân trẻ và người cao tuổi. Thậm chí, có trường hợp vừa ngoài đôi mươi như chị Nguyễn Thị T., 24 tuổi, ở Q.Tân Bình, TP.HCM.

Chị T. kể, chị vốn rất khỏe, ít khi bệnh vặt. Vì thế khi bị đau tức nhẹ ở vùng hông lưng, chị cứ tưởng do tập thể dục nhiều và không đúng động tác nên căng cơ, bị đau. Nhưng sau cả tuần ngừng tập thể dục, thoa dầu, massage và cả uống thuốc, triệu chứng đau tức hông lưng cũng không hết.

Sau khi thăm khám và siêu âm bụng, chụp CT - scan, bác sĩ phát hiện chị T. có khối bướu thận trái với kích thước khá lớn, khoảng 5cm. Kết quả khiến chị T. bị sốc nặng, bởi chị còn quá trẻ, vừa ra trường đi làm và trước đó chị không có dấu hiệu của bệnh tật. Rất may, chị được chỉ định phẫu thuật nội soi cắt khối u, bảo tồn thận để điều trị ung thư.

Siêu âm thận

Một trong những nguyên nhân ung thư thận ít ai ngờ là sỏi thận. TS-BS Nguyễn Hoàng Đức cho biết, có những trường hợp bị sỏi thận lâu năm, để sỏi lớn không xử lý có thể gây nhiễm trùng tới lui, làm kích thích, tổn thương niêm mạc thận gây ra ung thư.

Thông thường sỏi thận có kích thước từ 3-4cm để lâu trong vòng 5-10 năm sẽ có nguy cơ cao chuyển biến thành ung thư. Sỏi thận hay bướu thận đều được phát hiện đơn giản bằng siêu âm bụng. Thế nhưng, hầu hết trường hợp đều được phát hiện khi tình cờ khám sức khỏe tổng quát. Còn khi đã có dấu hiệu, triệu chứng gây đau, tức thì bệnh đã ở giai đoạn muộn.

Dấu hiệu trùng lắp, dễ nhầm lẫn

Theo TS-BS Nguyễn Hoàng Đức, ung thư thận đứng thứ 7 trong các loại ung thư ở nam giới và đứng thứ 10 ở nữ. Bệnh thường được phát hiện ở giai đoạn muộn, do những dấu hiệu dễ trùng lắp với các bệnh lý thông thường khác, dễ bị bỏ sót.

Ung thư thận ở giai đoạn sớm khi kích thước bướu còn dưới 7cm, thường không có triệu chứng điển hình nên rất dễ bị bỏ qua. Đến khi bệnh hoành hành, ở giai đoạn muộn cũng chỉ có khoảng 30% bệnh nhân có các triệu chứng đau bụng, tiểu máu, thăm khám thấy có khối u bụng.

Dưới đây là những dấu hiệu hướng đến ung thư thận:

- Đi tiểu có máu: dấu hiệu phổ biến nhất của ung thư thận. Khi thấy nước tiểu có màu đỏ, hồng hoặc nâu, cần phải nghĩ đến bệnh lý và đi khám.

- Đột ngột đau lưng dưới, đau tức vùng hông lưng: đau do ung thư thận thường xảy ra đột ngột và diễn ra ở một bên vùng hông lưng. Cơn đau có thể âm ỉ hoặc đau nhói làm người bệnh rất mệt mỏi. Nếu có cơn đau xuất hiện bất ngờ và kéo dài ngày, cần phải đi khám.

- Sốt: cũng là triệu chứng thường gặp của ung thư thận, nhưng không xuất hiện độc lập mà luôn đi kèm với tiểu máu, đau tức hông lưng... Tuy nhiên, những dấu hiệu trên cũng có thể là bệnh lý nhiễm trùng đường tiểu, sỏi thận, viêm bàng quang...

- U ở bụng: khi bị ung thư thận, có thể sờ cảm nhận được khối u ở bụng. Tuy nhiên, hầu hết trường hợp khi thăm khám sờ thấy khối u thì bướu đã khá to và thường không giữ được thận, không thể điều trị theo dạng chỉ cắt bướu và bảo tồn thận như phương pháp tiến bộ nhất hiện nay.

- Ngoài ra còn có dấu hiệu mệt mỏi, sụt cân…