Vì sao nhiều phụ nữ có xu hướng không muốn kết hôn?

Mới đây, trên mạng xã hội lan truyền mạnh mẽ một đoạn video quay cảnh 2 phụ nữ trung niên đang buộc tạp dề nhà bếp quanh eo một cô dâu không rõ danh tính ở tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc. Đoạn video này đã thu hút gần 4 triệu lượt xem trên Weibo, gây ra một cuộc tranh luận về các kiểu hôn nhân được xem là kỳ quặc.

Không rõ cô dâu có biết về phong tục này trước đám cưới hay không, nhưng cô tỏ ra bình tĩnh cho việc chuẩn bị về nhà mới. Một số người nói họ chưa từng nghe nói đến tục lệ cưới hỏi đặc biệt này. Nhiều cư dân mạng lo ngại hành động đeo tạp dề hàm ý việc cô sẽ bị ấn cho một núi công việc nhà cửa ngay khi lấy chồng. Một số người khác thì cho rằng đó là cách “báo hiệu tương lai cô gái sẽ trở thành một người nội trợ giỏi”.

2 phụ nữ đeo tạp dề cho cô dâu trong lễ cưới ở Trung Quốc gây tranh cãi lớn trên mạng xã hội - Nguồn ảnh: Weibo

Những câu chuyện về phong tục cưới hỏi lạ đời không hiếm ở Trung Quốc. Đầu năm 2023, dư luận đã bất bình khi một cô dâu ở miền Đông phải ngồi trên một chiếc mẹt suốt 5 tiếng đồng hồ trong một nghi lễ nhằm rèn luyện “tính khí”. Hồi tháng 11/2022, một gia đình ở phía Tây Nam Trung Quốc đã bắt người anh 25 tuổi chưa lập gia đình phải đi xa trong ngày cưới của em trai để tránh xui xẻo.

Đó là một số ít trong nhiều biểu hiện được mọi người cho là vi phạm về nữ quyền bên cạnh tệ trạng tảo hôn. Theo báo cáo của Quỹ Nhi đồng Liên hiệp quốc (UNICEF), Nam Á đang là khu vực có số lượng cô dâu trẻ em cao nhất thế giới, chiếm 45% tổng số toàn cầu và đang tiếp tục gia tăng. Ước tính có hơn 290 triệu cô dâu trẻ em tại đây, cộng thêm 10 triệu bé gái phải đối mặt với tình trạng kết hôn sớm vào năm 2030. Sự gia tăng này phần lớn do áp lực kinh tế và những hạn chế đặt ra trong và sau đại dịch COVID-19. 

Đối với trẻ, kết hôn sớm không chỉ hạn chế cơ hội giáo dục, mà còn khiến các em dễ gặp phải những thách thức về sức khỏe tâm thần, bạo lực gia đình và nhiều rủi ro khi mang thai. Giám đốc khu vực châu Á -Thái Bình Dương của Liên hiệp quốc Björn Andersson nói: “Chúng ta phải làm nhiều hơn nữa và tăng cường quan hệ đối tác nhằm trao quyền cho các bé gái thông qua giáo dục, bao gồm giáo dục giới tính toàn diện và trang bị cho các em kỹ năng sống, hỗ trợ các cộng đồng cùng nhau chấm dứt hủ tục tảo hôn”.

Bà Dinah Hannaford - nhà nhân chủng học, Đại học Houston, Mỹ - các tiêu đề tin tức như Tại sao ngày càng có nhiều phụ nữ chọn sống độc thân?, Thèm muốn tự do, phụ nữ Nhật Bản từ chối kết hôn, Gần một nửa số người Canada cảm thấy hôn nhân là không cần thiết, Người Chile kết hôn ít hơn… cho thấy tỉ lệ kết hôn đang giảm đáng lo ngại trên toàn thế giới.

Tại Mỹ, độ tuổi trung bình kết hôn lần đầu đối với nữ đã tăng từ mức 20,1 ở năm 1956 lên 27,1 vào năm 2016 và từ 22,5 lên 29,2 đối với nam. Xu hướng này cũng mang tính toàn cầu. Hiện tại, 89% dân số thế giới đang sống ở những quốc gia có tỉ lệ kết hôn giảm. Các nhà nghiên cứu đã xác định một số lý do chính khiến nhiều phụ nữ chọn không kết hôn là áp lực tài chính, sinh con, cơ hội nghề nghiệp, sự độc lập, an toàn.

Theo Hannaford, sau tan vỡ hôn nhân, phụ nữ tìm thấy mục đích và ý nghĩa ở con cái, cha mẹ già, sở thích, công việc kinh doanh và công bằng xã hội. Ở nhiều xã hội mà bà nghiên cứu, phụ nữ có quyền lựa chọn ở với gia đình riêng của mình thay vì phải theo phong tục chuyển đến sống với chồng hay nhà chồng. Hannaford cho biết, bà không ca ngợi phụ nữ vì đã “từ chối kết hôn”. Thay vào đó, bà đưa ra một “gợi mở suy nghĩ” của phụ nữ về hôn nhân, con cái để từ đó, các quốc gia có những giải pháp hợp lý hơn để khuyến khích hôn nhân.

Nam Anh (theo Sinanews, SCMP, CFR)