Vì sao người Đức chọn bà Angela Merkel suốt 4 nhiệm kỳ Thủ tướng?

Theo các cuộc thăm dò sau khi bỏ phiếu mới được công bố chiều Chủ nhật (giờ địa phương), Đảng Dân chủ Thiên chúa giáo (CDU) của Thủ tướng Merkel đã giành thắng lợi với 32,5% số phiếu trong cuộc bầu cử ngày 24/9.

Kết quả trên không gây bất ngờ. Các khẩu hiệu tranh cử của bà Merkel đều liên quan đến tính liên tục.

Chiến dịch của bà được thiết kế để nhắc nhở người Đức rằng cuộc sống ở nước này khá tốt, với nền kinh tế mạnh nhất châu Âu, tỷ lệ thất nghiệp chỉ có 3,7% và tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong số các nước công nghiệp phát triển G-7.

Bà Angela Merkel bước vào nhiệm kỳ thứ tư của mình làm Thủ tướng Đức - Ảnh: Reuters

Sau khi thế giới bị giằng co và chia rẽ bởi các cuộc bầu cử, từ người Mỹ chọn Donald Trump làm Tổng thống cho đến việc nước Anh quyết định rời khỏi châu Âu (Brexit) ở Anh, lời nhắc nhở với cuộc bầu cử ở Đức thật rõ nét: Người Đức không được phép chệch hướng!

Nhưng một đảng trẻ tuổi đã “làm lu mờ” thắng lợi của đảng CDU, đó là đảng Giải pháp Thay thế đối với Đức (AfD) mới được thành lập năm 2013. Đảng AfD giành được 13,5% phiếu bầu. Điều đó có nghĩa là AfD không chỉ dễ dàng xóa bỏ rào cản lối vào Quốc hội Đức mà nay nó trở thành đảng lớn thứ ba đất nước.

Sự xuất hiện của đảng cực hữu AfD làm cho nhiều người Đức không yên lòng. Phát biểu với tờ Deutsche Welle về sự nổi lên của AfD, bà Merkel nói rằng "Tôi sẽ không bao giờ làm việc với AfD".

AfD được thành lập trên nền tảng hoài nghi về tương lai châu Âu, giống như đảng Mặt trận Quốc gia Pháp của bà Marine Le Pen và Đảng Tự do ở Hà Lan của Geert Wilders. Những người lãnh đạo AfD luôn đưa ra thông điệp chống người di cư, trái với đường lối của Thủ tướng Merkel, và “người Hồi giáo không phù hợp với các giá trị Đức!”.

Một trong những nguyên nhân đảng AfD giành được thắng lợi bước đầu là do cử tri Đức bất mãn với chính sách “mở cửa” của Thủ tướng Merkel trong cuộc khủng hoảng nhập cư vào châu Âu năm 2015, khi bà quyết định cho phép gần 900.000 người tị nạn nhập cảnh vào Đức.

Không phải ai cũng đánh giá cao cử chỉ nhân đạo của bà Thủ tướng.

Mặc dù đảng của bà Merkel thắng cử, nhưng trong vài tuần tới Thủ tướng Merkel sẽ phải bận rộn vận động để thành lập liên minh cầm quyền với các đảng khác - Ảnh: NDTV

Một số nhà phân tích cho rằng bà Merkel sẽ phải trả giá trong nhiệm kỳ thủ tướng thứ tư của mình khi trích dẫn lời của bà về cuộc khủng hoảng người tị nạn: “Tôi đã sai và tôi sẽ không bao giờ làm như thế nữa”.

Tuy nhiên, những người ủng hộ bà được trấn an bởi tuyên bố liền theo đó của Thủ tướng – “Dòng người tị nạn đã giảm xuống mức có thể quản lý được”.

Merkel nói rằng bà sẽ không làm việc với AfD, nhưng bà không thể làm việc một mình.

Chính phủ Đức vừa qua được điều hành bởi cái gọi là "Đại Liên minh”, bao gồn đảng CDU của bà Merkel và đảng Dân chủ Xã hội, đảng lớn nhất kế tiếp.

Nhưng như tờ Deutsche Welle đã chỉ ra trong tuần này, điều đó có thể gây ra vấn đề cho đảng nhỏ hơn, trong trường hợp này là Đảng Dân chủ Xã hội, khiến họ ít có xu hướng tham gia.

Mặc dù đảng của bà Merkel thắng cử, nhưng trong vài tuần tới Thủ tướng Merkel sẽ phải bận rộn vận động để thành lập liên minh cầm quyền với các đảng khác.

Đánh giá cao nhà lãnh đạo Đức, cựu Đệ nhất phu nhân Mỹ, cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton – nguyên ứng cử viên tổng thống Mỹ năm 2016 - nói với kênh truyền hình MSNBC rằng bà tin rằng Thủ tướng Đức Angela Merkel là “nhà lãnh đạo quan trọng nhất trong thế giới tự do”.

Đánh giá đặc biệt này của bà Clinton dành cho bà Merkel được xem như “một sự lăng nhục” đối với Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Trả lời câu hỏi cuối cùng của cuộc phỏng vấn, bà Clinton khẳng định quan hệ lâu dài của bà với Angela Merkel và tuyên bố bà nghĩ nhà lãnh đạo Đức là một sự đáp trả nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump.

Việt Hưng (Theo CNN, Huffington Post)