Vì sao kênh Youtube của VTV bị xóa?

Song, với những người quan tâm đến tình hình bản quyền tại Việt Nam thì đây là chuyện sớm muộn phải đến, vì đây là sai phạm mang tính hệ thống của VTV. Tối 28/2, kênh VTV - Đài truyền hình Việt Nam của VTV trên mạng chia sẻ video Youtube đã không còn truy cập được. Thông báo của Youtube thể hiện: “VTV - Đài Truyền hình Việt Nam đã bị chấm dứt do chúng tôi nhận được nhiều khiếu nại của bên thứ ba về việc vi phạm bản quyền liên quan đến tài liệu mà người dùng đã đăng”.

Nhiều câu hỏi được đặt ra, VTV đã nhanh chóng nhận trách nhiệm, ngay tối 29/2 có phản hồi trên báo điện tử của mình. Theo đó, VTVgo là một trong nhiều kênh của VTV hiện đang hoạt động trên Youtube và những khiếu nại bản quyền dẫn đến việc kênh bị xóa là do trong quá trình tác nghiệp, các biên tập viên của VTV “đã sử dụng tư liệu trên mạng đưa vào nội dung chương trình mà chưa được sự chấp thuận của tác giả chủ sở hữu nội dung”.

Cũng theo VTV, “sau khi kênh Youtube VTV - Đài Truyền hình Việt Nam tạm ngưng hoạt động, Đài Truyền hình Việt Nam đã tích cực làm việc với các bên liên quan để giải quyết triệt để vấn đề bản quyền khai thác và sớm khôi phục lại kênh Youtube bị tạm ngưng”.

Vào tháng 4/2015, ông Bùi Minh Tuấn - chủ một doanh nghiệp buôn bán xe máy tại Quảng Trị, đồng thời là nhà quay phim nghiệp dư - phát hiện những cảnh quay cầu Hiền Lương do ông thực hiện bằng flycam (thiết bị quay phim từ trên cao) đã bị kênh VTV24 sử dụng trong chương trình phát sóng nhân dịp 30/4.

Trước đó, những cảnh quay này cũng bị VTV9 sử dụng trong chương trình về giải bóng chuyền Bình Điền mà không hề xin phép ông. Các cảnh quay của ông Tuấn còn bị sử dụng trong chương trình Còn mãi với thời gian của VTV1, chương trình Chào buổi sáng của VTV ngày 2/9.

Những cảnh quay từ trên cao của ông Bùi Minh Tuấn đã liên tục bị VTV sử dụng trái phép, bất chấp các khiếu nại của ông - Ảnh: Bùi Minh Tuấn

Mỗi lần bị xâm phạm quyền tác giả, ông Bùi Minh Tuấn đều chủ động liên hệ với VTV, yêu cầu xử lý. Đã có những lời xin lỗi được đưa ra. Đã có những đề nghị chi trả tác quyền cho ông. Trớ trêu thay, sau đó, những cảnh quay của ông Tuấ n lại tiếp tục bị vi phạm, bất chấp việc ông đã phải sử dụng đến biện pháp kỹ thuật để bảo vệ sả n phẩ m của mình. Clip Việt Nam qua góc nhìn flycam do ông Tuấn thực hiện, công bố lên Youtube, ông đã chèn logo doanh nghiệp của mình, cho chạy chữ thể hiện rõ nội dung cần phải liên hệ với ông (qua số điện thoại ông để sẵn trên clip) để xin phép sử dụng.

Tiếc rằng “các biên tập viên của VTV” đã không hề xin phép ông Tuấn. Trái lại, những cảnh quay đã bị cắt cúp, loại bỏ logo và thông tin bản quyền, để phát trên VTV. Phẫn nộ trước sự vi phạm trắng trợn của VTV đối với công sức, tài sản trí tuệ của mình, ông Tuấn đã khiếu nại đến Youtube để gỡ bỏ các clip vi phạm. Khi số lượng khiếu nại nhiều lên, Youtube đã xóa toàn bộ kênh VTVgo của VTV với gần 10.000 clip chứa trong nó.

Ông Tuấn cho biết, đây là việc bất đắc dĩ ông buộc phải làm sau quá nhiều vi phạm cũng như thái độ xem thường pháp luật của những “ông lớn”: “Tôi chơi với các bạn trong giới truyền thông cũng nhiều và trước nay chỉ cần các bạn hỏi một tiếng tôi đều sẵn lòng cung cấp hình ảnh, clip để các bạn sử dụng mà không hề đòi tiền. Clip Việt Nam qua góc nhìn fl ycam, tôi thực hiện với tất cả tâm huyết, niềm tự hào về cảnh sắc Việt Nam, đã chi rất nhiều tiền vào đó thì sá gì mấy đồng nhuận bút. Cái tôi cần là sự tôn trọng và tuân thủ pháp luật”.

Theo quy trình làm việc của Youtube, để có thể phục hồi kênh, VTV phải cung cấp bằng chứng chứng minh đã được chủ sở hữu các phần nội dung bị khiếu nại cho phép sử dụng. Trong trường hợp được phục hồi, những video clip này cũng mất số lượt view đã có, mất thứ hạng từng đạt được. Đó là cái giá khá đắt đối với VTV sau việc mất uy tín trước khán giả và đồng nghiệp.

Không ai dám chắc những vi phạm tương tự không tiếp tục xảy ra khi nhiều chương trình phát trên hệ thống Đài truyền hình Việt Nam là sản phẩm liên kết sản xuất với những đơn vị xã hội hóa. Ở đó, quy trình kiểm tra, giám sát... của VTV mờ nhạt đến mức để lọt những sai phạm chết người như chuyện thủ đô Hà Nội được thể hiện nằm trên… đất Trung Quốc. Thế nên, chưa thể tin việc “VTV đã và đang triển khai những biện pháp xử lý nghiêm, chặt chẽ trong vấn đề bảo vệ bản quyền, quyền tác giả”.

Phạm Thành Nhân