Vì sao đề xuất thay đổi hạng giấy phép lái xe?

Tại dự thảo này, Bộ Công an - cơ quan chủ trì soạn thảo - đề xuất quy định: hạng A1 cấp cho người lái xe máy phân khối đến 125cc, hạng A dành cho xe trên 125cc. Điểm mới của đề xuất này so với Luật Giao thông đường bộ năm 2008 đang có hiệu lực (giấy phép lái xe - GPLX - hạng A1 cấp cho người lái xe mô tô từ 50 - 175cc, hạng A2 từ 175cc trở lên) là: GPLX hạng A sẽ thay thế hạng A2 hiện hành, đồng thời thay đổi ngưỡng phân khối hạng A1 từ 175cc xuống 125cc.

Đề xuất thay đổi nhiều hạng giấy phép lái xe là để phù hợp với thông lệ quốc tế

Tương tự, với GPLX dành cho ô tô, Bộ Công an đề xuất gộp 2 hạng B1 và B2 thành hạng B. GPLX hạng B có thời hạn 10 năm, dành cho người lái xe đến 8 chỗ (không kể chỗ lái xe), ô tô tải và chuyên dùng đến 3,5 tấn. Ngoài ra, GPLX hạng C cũng được tách thành C1 (dành cho lái xe từ 3,5-7,5 tấn) và C (trên 7,5 tấn); hạng D tách thành hạng D1 (8-16 chỗ) và D2 (16-29 chỗ)…

Anh Phạm Trường (trú tại Hà Nội) cho biết đang sở hữu một chiếc Honda Air Blade 150cc, theo quy định hiện hành thì anh được cấp GPLX hạng A1. Nhưng theo dự thảo thì GPLX tương ứng với hạng A. Vậy anh có phải đổi GPLX hay không, thủ tục đổi ra sao, có phải đào tạo, sát hạch lại?

“Hiện nay dòng xe 150cc hoặc 155cc khá phổ biến, cả với xe ga và xe số, nếu phải đổi GPLX thì số lượng không hề nhỏ” - anh Trường cho hay và mong muốn, nếu luật được thông qua thì cần có các hướng dẫn cụ thể để cơ quan quản lý áp dụng thống nhất, tránh gây phiền hà, phát sinh thủ tục với người dân.

Ông Bùi Danh Liên - Phó chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội - đánh giá, dự thảo Luật Trật tự an toàn giao thông có rất nhiều điểm mới so với quy định hiện hành, một trong số này là phân hạng GPLX. Sự đổi mới này có thể xuất phát từ mục đích phù hợp với thông lệ quốc tế cũng như đáp ứng công tác quản lý trật tự an toàn giao thông trong điều kiện mới, nhất là bối cảnh các loại phương tiện giao thông ngày càng phát triển.

Nhưng ông Liên đề nghị cơ quan soạn thảo cần có sự đánh giá tác động chính sách một cách rõ ràng, thuyết phục, rằng việc thay đổi các hạng GPLX sẽ ảnh hưởng thế nào đến người dân, nhất là những người đã được cấp GPLX theo quy định của luật hiện hành, giải pháp khắc phục là gì?

Đại diện Cục Cảnh sát giao thông - Bộ Công an cho biết, hệ thống phân hạng GPLX hiện tại có nhiều điểm không tương thích với Công ước Viên năm 1968 cũng như nhiều quốc gia. Theo đó, nhiều hạng GPLX của Việt Nam không phù hợp về dung tích xi lanh, số chỗ ngồi, khối lượng phương tiện; tên gọi các hạng GPLX cũng chưa phù hợp với chuẩn thế giới.

Ví dụ, việc phân hạng GPLX mô tô của Việt Nam với ngưỡng 175cc là không tương thích với thế giới, bởi các nước chỉ đến 125cc. Điều này khiến việc đổi GPLX Việt Nam sang quốc tế hoặc người nước ngoài đổi GPLX để tham gia giao thông ở Việt Nam gặp nhiều khó khăn.

Ngoài ra, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định hạng B1 cấp cho tài xế lái ô tô đến 9 chỗ không hành nghề lái xe và B2 dành cho người hành nghề lái xe. Tuy nhiên, theo thông lệ quốc tế, phân hạng GPLX ô tô phải căn cứ vào số chỗ ngồi và khối lượng xe. Nội dung về hoạt động kinh doanh vận tải không phải là căn cứ phân hạng GPLX. Vì thế, dự thảo đề xuất gộp 2 hạng B1 và B2 thành B để phù hợp với quy định của Công ước Viên.

Đại diện Cục Cảnh sát giao thông khẳng định, thay đổi phân hạng GPLX còn là nghĩa vụ của Việt Nam khi tham gia các công ước quốc tế, tạo thuận lợi khi ký kết các hiệp định song phương, đa phương về công nhận GPLX của nhau giữa các nước.

Nó cũng tạo sự đồng bộ trong phát triển sản xuất, lắp ráp, xuất - nhập khẩu phương tiện giao thông; tạo điều kiện cho người Việt Nam sinh sống, học tập, làm việc tại nước ngoài và người nước ngoài cư trú, học tập, làm việc, du lịch tại Việt Nam muốn điều khiển phương tiện giao thông mà không cần cấp đổi, đào tạo, sát hạch, cấp mới GPLX.

Dự thảo này cũng quy định rõ: những người đã được cấp GPLX theo quy định tại Luật Giao thông đường bộ năm 2008 mà vẫn còn hiệu lực thì được tiếp tục sử dụng theo thời hạn ghi trên GPLX. Việc thay đổi phân hạng GPLX chỉ áp dụng với trường hợp cấp mới, cấp đổi, cấp lại kể từ khi luật mới có hiệu lực.

Chi Mai