Vì sao ca sĩ liên tục vi phạm bản quyền ca khúc?

Ông Hoàng Tuấn cho biết các ca sĩ này đã không xin phép, cũng không có sự cầu thị khi phía ông cảnh báo vi phạm trên YouTube hoặc thậm chí liên hệ để làm việc. Đây là vụ kiện hiếm hoi về việc ca sĩ cover (hát lại ca khúc từng được người khác biểu diễn) nhưng không xin phép chủ sở hữu.

Thông báo khởi kiện của ông Hoàng Tuấn về việc các ca sĩ tự ý sử dụng ca khúc do công ty ông sở hữu nhưng không xin phép - Ảnh chụp màn hình

Nam Em từng bị nhạc sĩ Kai Đinh tố sử dụng bài hát Mình yêu đến đây thôi để cover, biểu diễn trong thời gian ca sĩ Tóc Tiên vẫn đang sở hữu độc quyền. Nhạc sĩ Hứa Kim Tuyền cũng từng bày tỏ sự không hài lòng khi cô tự ý cover ca khúc của anh. Ca sĩ Uyên Linh từng bị phản ánh hát lại Bên trên tầng lầu nhưng không xin phép. Đơn vị sở hữu ca khúc Ai chung tình được mãi cũng từng lên tiếng vì bị nhiều ca sĩ tự ý cover tác phẩm.

Trường hợp của ca sĩ Đan Trường, anh được đơn vị sở hữu cho phép cover bài Từng yêu để chia sẻ trên mạng, kèm theo một số điều kiện. Nhưng sau đó, anh lại biểu diễn ca khúc này trong một sự kiện, là điều không được phép.

Có trường hợp, tác giả ủy quyền cho Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) để khai thác bản quyền. Đơn vị tổ chức liên hệ VCPMC để mua bản quyền nên chủ sở hữu chưa nắm rõ, hiểu lầm là ca sĩ hát không xin phép. Nhưng cũng có đơn vị thực sự chưa xin phép tác giả, gây ra không ít tranh cãi.

Thực tế tình trạng nhiều ca sĩ cover mà không chú trọng yếu tố bản quyền, khiến tác giả, chủ sở hữu bức xúc là khá phổ biến. Trong nhiều vụ ồn ào trước đó, có tác giả cho biết nhờ pháp luật can thiệp, có người dù bức xúc nhưng chọn cách im lặng. Một số trường hợp, khi người vi phạm lên tiếng xin lỗi, rút kinh nghiệm, chủ sở hữu đã sẵn sàng bỏ qua. Mới đây, ông bầu Hoàng Tuấn đã rút đơn kiện Thái Trinh sau khi nữ ca sĩ xin lỗi; đồng thời cũng làm việc với đơn vị quản lý kênh YouTube của Bằng Cường để thống nhất chi phí chi trả, không đưa vụ việc ra tòa án.

Theo quy định tại điều 12, Nghị định 131/2013/NĐ-CP (quy định xử phạt vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền liên quan), hành vi làm tác phẩm phái sinh mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả bị xử phạt từ 5-10 triệu đồng.

Việc vi phạm nhiều nhưng chưa có trường hợp nào xử lý đến nơi đến chốn có thể là lý do chính khiến tình trạng này cứ diễn ra. Chẳng hạn, đầu tháng Mười này, Nam Em lại bị chỉ trích khi hát lại ca khúc do ca sĩ Cao Thái Sơn sở hữu mà không xin phép. Sau đó, phòng trà nơi cô biểu diễn phải xin lỗi vì để xảy ra sự vụ.

Việc xin phép, trả tiền tác quyền hiện tại không khó. Vì thế, trước các sai phạm liên tục xảy ra, dư luận không khỏi đặt vấn đề về tư duy, ý thức tôn trọng pháp luật của người làm nghề. Việc tôn trọng bản quyền cũng là cách để góp phần tạo ra một môi trường âm nhạc văn minh, tiến bộ, tránh những rắc rối không đáng có làm ảnh hưởng hình ảnh ca sĩ, nhà tổ chức. 

Hà Anh