PNO - Vào những ngày đầu xuân Kỷ Hợi 2019, đông đảo người dân và du khách thập phương đã kéo về xã Thủy Thanh (thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế) để vui hội bài chòi. Đây chính là “thương hiệu” của vùng quê này.
 |
| Với người dân làng Thanh Thủy Chánh, xã Thủy Thanh, bài chòi là trò chơi dân gian không thể thiếu vào dịp tết. |
 |
|
Bên dòng Như Ý có cầu ngói Thanh Toàn bắc qua, người dân Thanh Thủy từ già đến trẻ say sưa với câu ca của hội bài chòi, trò chơi dân gian vui tết mừng xuân truyền thống của làng. |
 |
| Bài chòi có mặt ở nhiều tỉnh miền Trung chứ không riêng ở xứ Huế. Tuy vậy, ở vùng đất Thần Kinh xưa, bài chòi mang những nét riêng đặc sắc. Không chỉ có một vài khác biệt về thể thức và số lượng người chơi, mà còn ở nội dung câu hò và điệu hò. |
 |
| Người rao bài cầm ống tre đựng những quân bài xóc xóc, đi quanh những chiếc chòi và hô bài. Những câu ca tương ứng với các quân bài được người hô thai rao đầy nhịp điệu và thú vị. Ví dụ: rút trúng con “xưởng” thì người hô thai phải hô bài hát có chữ “xưởng”, Hồi nào đói rách có qua/ Bây giờ nên xưởng nên nhà thì lơ, là con “sáu xưởng”. Tại các chòi, ai có con “xưởng” thì giơ lên. Người phát cờ sẽ mang một lá cờ đỏ đến trao cho người vừa trúng con “xưởng”. |
 |
| Cứ như thế, người hô thai tiếp tục rút bài và hô những câu ca vần vè khác. Tiếng hô, tiếng cười hòa lẫn vang cả xóm làng. |
 |
| Nét độc đáo của lễ hội này chính là những câu vè, điệu hò gần gũi của người rao bài (do những bậc cao niên trong làng đảm nhận) từ những câu ca dao xưa hoặc tự phóng tác, sáng tác như: Không ngon cũng bánh lá gai/ Dù anh có dại cũng trai học trò; Đi mô cắp tráp đi hoài/ Cử nhân không phải, tú tài cũng không; Vai mang bị bạc kè kè/ Nói bậy nói bạ nẫu nghe ầm ầm; Ra đi mẹ đã dặn rồi, khi mô có gánh nước thì nhớ súc ghè cả con quăn... |
 |
| Anh Nguyễn Văn Vinh (ở TP.HCM) cùng gia đình đến tham quan di tích cầu ngói Thanh Toàn và đăng ký vào chơi hội bài chòi, cho hay: “Hội bài chòi ở đây quá hay, lôi cuốn, rất đông người chơi. Nếu tết năm sau quay lại Huế, chúng tôi sẽ tiếp tục về đây để tham gia chơi hội bài chòi”. |
 |
| Trước đây, trò vui này chỉ phục vụ con dân trong làng. Thế nhưng, kể từ khi diễn ra Festival Huế, bài chòi đã thu hút đủ thành phần, lứa tuổi, từ khách ta cho đến khách Tây tham gia. |
 |
| Hội đánh bài chòi ở cầu ngói Thanh Toàn gồm 10 chòi con và 1 chòi trung tâm, được bố trí theo hình chữ nhật. Bài chòi in nhiều hình tượng khác nhau theo lối mộc bản và được dán vào một cây tre được vót như từng nang quạt. Mỗi người chơi (chòi con) được phát 5 quân bài, riêng chòi trung tâm được phát 6 quân bài. |
 |
| Cầm trong tay các quân bài, khi nghe anh hiệu (người hô) rút tìm quân bài và hô tên, chòi nào có đúng con bài đó sẽ hô đáp lại. Nếu chòi nào ăn đủ cả ba cặp quân bài trước thì hô "tới" và được tặng cờ, thưởng tiền. Nếu chòi nào “tam thắng” (tức có 3 lá cờ thể hiện 3 lần thắng) là được hội chơi tặng thưởng tiền tương đương một ván thắng. Chín hiệp chơi (hay còn gọi là ván) là hết một hội chòi. Cuộc chơi cứ thế tiếp tục cho đến khi vãn khách. |
 |
| Cái thú của bài chòi không nằm ở ăn thua, đỏ đen, bởi số tiền thắng một ván chơi chỉ dăm ba chục ngàn đồng. Trò chơi này chủ yếu để mọi người có dịp giao lưu và vui vẻ trong những ngày đầu năm mới. |
 |
| Không ai khác, chính những người dân chân chất ở vùng quê Thủy Thanh cùng với người dân ở các tỉnh thành miền Trung đã có công gìn giữ bài chòi, góp phần tôn vinh “Nghệ thuật bài chòi Trung bộ” vừa được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. |
Thuận Hóa
| Chia sẻ bài viết: |
Ngày 22/12, hơn 9.000 người đã hội tụ về Cần Thơ để tham gia giải Marathon Quốc tế Di sản Cần Thơ 2024.
Xương máu của cha ông đã đổ xuống suốt hơn 4.000 năm dựng nước và giữ nước đã trở nên lấp lánh tại đây: Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam.
Sáng 22/12, Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) chính thức lăn bánh.
2024 là năm thứ mười Việt Nam tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hiệp quốc.
Hiệp 1 Myanmar được cột dọc cứu thua 2 lần. Hiệp 2 Việt Nam ghi được 5 bàn thắng nhờ công của Xuân Son, Vĩ Hào, Quang Hải, Tiến Linh.
Chiều 21/12, lễ trao giải Cuộc thi “Lan tỏa năng lượng tích cực” lần 5 đã diễn ra tại TPHCM.
Ngày 21/12, Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế vừa phá thành công chuyên án, bắt khẩn cấp một đối tượng về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Ban An toàn giao thông TPHCM vừa phát hành Cẩm nang hướng dẫn sử dụng metro số 1.
Ngày 21/12, TAND tỉnh Kiên Giang đã tuyên phạt 4 bị cáo trong vụ án nhận hối lộ tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới Kiên Giang.
Chiều 21/12, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Sóc Trăng cho biết, đang điều tra vụ 2 thiếu niên 13 tuổi giết người trên địa bàn.
Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM đã tới thăm hỏi, động viên và chia buồn với 2 người tử vong, 12 người bị thương trong vụ hỏa hoạn ở quận Tân Bình.
Các đối tượng chế tạo khoang bí mật trên xe bán tải để vận chuyển vảy tê tê nhằm qua mặt công an.
Công an TP Hà Nội tìm bị hại trong vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản do Phó Đức Nam (tức Mr. Pips) cầm đầu.
Dù có theo binh nghiệp hay không, con cháu các gia đình từng tham gia kháng chiến luôn tự hào truyền thống đấu tranh vì tự do, độc lập của ông cha...
Sở Thông tin và Truyền thông TPHCM phát động cuộc thi tìm kiếm nhà sáng tạo nội dung với chủ đề "Chạm đến tương lai cùng metro".
Công an TP Hà Nội phối hợp với Interpol ra quyết định truy nã quốc tế Mr. Hunter Lê Khắc Ngọ trong vụ án lừa đảo đầu tư chứng khoán.
Từ năm 2025, công an các đơn vị địa phương sẽ thực hiện tiếp nhận hồ sơ đăng ký xe lần đầu hoàn toàn trực tuyến...
Chiều 20/12, Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM đã tổ chức Hội nghị phản biện xã hội 5 dự án đầu tư ở TPHCM.
