Vẽ bậy lên kỳ quan, di tích: Giới trẻ cần học cách ứng xử với di sản

Việc khách du lịch “tiện tay” vẽ bậy hoặc có hành động không đúng mực với các di tích, kỳ quan quý hiếm, hoặc ở những nơi thờ tự linh thiêng, là chuyện xưa nay không lạ.

Mới đây, ngôi sao mạng xã hội Alexandra Milam tự tiện viết tên mình cùng tài khoản và biểu tượng mạng xã hội lên vách đá cổ 180 triệu năm tuổi – là kỳ quan nổi tiếng ở Durdle Door, Dorset (Anh), nằm cạnh bờ biển Jurassic, vốn là địa điểm du lịch rất đông khách của xứ sở sương mù, đã khiến nhiều người giận dữ, "ném đá".

Sáng 13/8, tờ Independent cho hay ngôi sao này đã lên tiếng xin lỗi công khai, tuy nhiên, dư luận vẫn chưa nguôi ngoai trước hành động vô duyên vô ý này của cô.

Alexandra Milam - ngôi sao Instagram bị lên án vì hành vi vẽ bậy lên vách đá cổ 180 triệu năm ở Anh quốc. Ảnh: Instagram

Không chỉ riêng Milam, rất nhiều du khách thiếu ý thức đã tự ý ghi lại dấu tích của mình bằng việc viết, vẽ vô tội vạ lên vách đá vốn là cổng vòm đá tự nhiên khiến nó trở nên xấu xí vô cùng. Đây là kỳ quan nổi tiếng thế giới đã được UNESCO công nhận. Hành động của ngôi sao Instagram bị các tình nguyện viên khi đến dọn dẹp, làm sạch di tích này bắt gặp, chụp lại và tung lên mạng nhằm cảnh cáo.

Một tình nguyện viên đang khắc phục hành vi vẽ bậy của ngôi sao Milam trên vách đá 180 triệu năm tuổi.

Việc làm thiếu ý thức của Milam khiến nhiều người tức giận và buông lời chỉ trích. Cô nhanh chóng nhận lỗi và bày tỏ nguyện vọng khắc phục sự cố do hành vi sai trái của mình gây ra. Thế nhưng, nhiều người vẫn không hài lòng trước cách ứng xử thiếu văn hóa của cô với di sản đang được bảo vệ. Họ cho rằng đây là hành vi cố ý. Vì một khi đã đến tham quan nơi này, Milam hẳn biết rõ đây là kỳ quan thế giới. Một ngôi sao có tầm ảnh hưởng lớn trên mạng xã hội lẽ nào lại thiếu kiến thức đến mức hành xử “kỳ quái” như thế!

Việc vẽ bậy hoặc hành xử thiếu tôn trọng lên các kỳ quan hoặc di tích quốc gia hầu như ở nước nào cũng có. Nhật Bản là đất nước vốn có lòng hiếu khách nhưng cũng cực kỳ nghiêm khắc trong việc trừng phạt những hành vi không đúng mực nơi công cộng, đã từng cử hẳn một đoàn điều tra những dòng chữ viết bậy của một người Indonesia lên các tảng đá trên núi Phú Sĩ. Hành vi bộc phát từ nhận thức lệch lạc, kém cỏi của cá nhân nhưng ảnh hưởng đến lòng tự tôn của cả một dân tộc, khiến người Indo gọi đó là “nỗi xấu hổ của quốc gia” và lên án gay gắt cá nhân kia.

Sau đó vài năm, người Việt lại bị gọi tên khi các cơ quan chức năng Nhật Bản phát hiện chữ “Hào” và “bò nướng” bằng tiếng Việt khắc bậy lên bức tường đá của thành cổ Yonago, tỉnh Tottori, di tích quốc gia Nhật và một điểm du lịch nổi tiếng khác. Hành vi này được xem là cố tình phá hoại, vốn bị người Nhật căm ghét và nếu ai phạm phải sẽ phải trả giá đắt, ít nhất là 5 năm tù cùng án phạt 300.000 yen.

Chữ "Hào" và "Bò nướng" bằng tiếng Việt do du khách Việt vẽ bậy lên di tích quốc gia và một điểm du lịch nổi tiếng tại Nhật Bản.

Nhật là quốc gia nổi tiếng về tính kỷ luật cao. Nề nếp, nhận thức các hành vi chuẩn mực trong giao tiếp, ứng xử vốn đã được người Nhật rèn giũa cho con trẻ ngay từ nhỏ và thực hành rất nghiêm túc. Vậy nên, rất hiếm khi người Nhật để lại tiếng xấu khi đến viếng thăm một di tích, một đất nước nào đó trong và ngoài Nhật Bản.

Tại Việt Nam, không năm nào không có những hình ảnh phản cảm của một bộ phận du khách, nhất là du khách trẻ khi đến tham quan những nơi nổi tiếng trong hoặc ngoài nước. Vẽ bậy lên đỉnh Fanxipang, vẽ bậy và thản nhiên đứng ngồi trên đầu rùa trong Văn Miếu Quốc Tử Giám, ngồi lên mộ Vua, tạo dáng phản cảm chụp hình trong khu thờ tự ở những ngôi chùa nổi tiếng… tất cả những hành vi đáng lên án này, buồn thay, lại được cho là hay ho trong mắt những du khách thiếu lịch sự, vô ý thức.

Những bài học về cách ứng xử có văn hóa với các di tích, kỳ quan, danh lam thắng cảnh rất phổ biến trong nhà trường. Lẽ nào, một bộ phận giới trẻ đã quên mất những bài học quen thuộc này?

Từ việc của người phương Tây, ngẫm lại mình, lấy đó để làm gương. Chừng nào con người biết hổ thẹn với hành vi phá hoại xấu xí đó, sẽ tự khắc biết cách cư xử đúng mực, có văn hóa với những kỳ quan, những nơi nổi tiếng sao cho đẹp.

Trần Huyền Trang