Vào rạp xem “Đất rừng phương Nam” rồi khen, chê vẫn chưa muộn

2 vai diễn “bất hủ” An và Cò trong phim truyền hình Đất phương nam năm xưa

Cách đây gần 30 năm, mỗi tối nghe ti vi ngân lên câu hát trầm buồn “Nhắn ai đi về vùng đất phương Nam” là mọi người xúm xít đứng, ngồi trước màn ảnh nhỏ để theo dõi câu chuyện của cậu bé An trên đường đi tìm cha. Đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn lồng ghép những câu chuyện về vùng đất phương Nam như “vụ án đồng Nọc Nạng”, “ông đạo Tưởng”,  về nhân vật huyền thoại bác ba Phi... vào truyện Đất rừng phương Nam của nhà văn Đoàn Giỏi, thành nội dung kịch bản phim Đất Phương Nam.

Sự tài hoa của đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn đã tạo ra tuyệt phẩm điện ảnh với những vai diễn để đời của các diễn viên. Không chỉ vai bé An của Hùng Thuận hay vai cậu bạn Cò của Phùng Ngọc, ông còn xây dựng những vai diễn có hồn hơn cả những nhân vật trong truyện của Đoàn Giỏi.

Những ngày này trong khi háo hức chờ đợi được xem phim Đất rừng Phương Nam của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng, tôi đọc lại truyện Đất rừng phương Nam. Đọc đến đâu trước mặt tôi lại hiện ra diễn viên đóng vai đó. Như là dì Tư Ù mang gương mặt diễn viên Mai Thanh Dung, ông ba Ngù của nghệ sĩ Hồ Kiểng… không thể hình dung khác đi được.

Đặc biệt là nhân vật chú Tư Võ Tòng của diễn viên Lê Quang thật oai hùng. Nếu trong truyện, Tư Võ Tòng chỉ là anh thợ săn sống đơn độc, khí chất giang hồ, xăm trên ngực dòng chữ “Ninh thọ tử bất ninh thọ nhục” thì trong phim, Tư Võ Tòng sống theo cung cách “kiến nghĩa bất vi vô dõng giả, lâm nguy bất cứu mạc anh hùng”. Tư Võ Tòng đã giúp anh em Mười Chức chống lại bọn côn đồ được chủ đất mướn để ức hiếp gia đình ông bà Tám Luông nhằm cướp đất. Sau đó anh nhận được tình yêu từ cô em Út Trong, chuyện tình rất lãng mạn, giống như Lục Vân Tiên với Kiều Nguyệt Nga. Nhiều diễn viên khác cũng làm người ta khó quên khi nhắc đến phim Đất Phương Nam như Trung Dân trong vai Út Lục Lâm hay Mạnh Dung trong vai ông Ba bắt rắn….

Cảnh trong teaser trailer của phim Đất rừng phương Nam

Đưa thêm nhân vật bác ba Phi, vốn không có trong truyện là một sáng tạo của tác giả kịch bản. Là một diễn viên chuyên biểu diễn ảo thuật hài,  Mạc Can đã đóng dấu hình ảnh bác Ba Phi với nét diễn của mình. Dù rằng bác Ba Phi trong truyền thuyết có biệt tài nói dóc như thật, dựa trên những câu chuyện về quê hương U Minh dồi dào sản vật của mình. Câu nói cửa miệng của ông “Không tin về hỏi bác gái đi” khiến cho người ta hình dung ông kết thúc câu chuyện với vẻ mặt nghiêm nghị hoặc là mỉm cười láu lỉnh chứ không như thể hiện của nghệ sĩ Mạc Can.

Điểm qua vài nét để thấy dự án làm phim Đất rừng phương Nam của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng khó khăn đến dường nào. Nó phải đem đến cho khán giả cảm giác hay hơn so với khi đọc truyện. Và nhất là phải có bản sắc riêng, khác với những tập phim truyện truyền hình của đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn.

Ngay cả đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn cũng từng phát biểu “Xem lại Đất phương Nam, tôi cũng tiếc vì có nhiều điều chưa làm được, chẳng hạn phim chưa lột tả hết sự trù phú của vùng đất "chim bay đầy trời, cá lội đầy sông" cũng như nhiều nét tiêu biểu khác của mảnh đất Nam Bộ. Nguyên nhân vì thời lượng phim hơi ngắn và kinh phí làm phim lúc đó còn eo hẹp”. Vậy với thời lượng của một phim chiếu rạp liệu đạo diễn Nguyễn Quang Dũng có thể làm được điều mà ông Nguyễn Vinh Sơn chưa làm được với bộ phim 11 tập, mỗi tập 60 phút năm xưa?

Gần đến ngày phim ra rạp, truyền thông nóng lên với chuyện so sánh các diễn viên cùng vai trong 2 bộ phim, nhất là so sánh vai bác Ba Phi của Trấn Thành với bác Ba Phi của nghệ sĩ Mạc Can. Có thể đây là chiêu PR của nhà sản xuất phim, chứ có xem Trấn Thành diễn đâu mà chê với khen.

Bản thân Trấn Thành cũng đã có 2 vai diễn trong phim “Bố già” và “Nhà bà Nữ”. Cả 2 vai của anh đều là một người đàn ông lao động tự do, rất bình thường trong lòng phố thị. 2 phim này đều thành công, Trấn Thành đều có đóng góp rất nhiều từ vai diễn của mình. Hơn thế nữa Trấn Thành đâu cần phải diễn giống y hay cùng phong cách của nghệ sĩ Mạc Can.

Chê hay khen là quyền của khán giả. Nhưng hãy đến rạp xem phim đi rồi bình luận cho công bằng. Mua vé xem phim để ủng hộ những nhà sản xuất, những đạo diễn có tâm, có tầm, có đảm lược dám làm việc khó, cũng là để góp phần đưa nền điện ảnh nước nhà sớm vươn tầm ra thế giới.

Nguyễn Thu Đăng