Văn hóa từ chức là thứ vô cùng xa xỉ

Cuối tháng 4 vừa qua, ngành giáo dục tỉnh Trà Vinh đã công bố quyết định kỷ luật những cá nhân có liên quan trong vụ nữ sinh Trường THCS Lý Tự Trọng bị đánh hội đồng, gây chấn động dư luận.

Cụ thể, ông Phan Thanh Nguyên - Hiệu trưởng, ông Võ Thanh Vũ - Phó Hiệu trưởng đều nhận mức kỷ luật là bị cách chức; ông Thạch Minh Tâm - Tổng phụ trách Đội và ông Võ Thành Tất - giáo viên chủ nhiệm nhận mức kỷ luật cảnh cáo. Đồng thời, Phòng GD-ĐT TP.Trà Vinh sẽ chuyển công tác những người bị kỷ luật sang các trường THCS khác.

Đến tận bây giờ, cảnh nữ sinh Trường THCS Lý Tự Trọng mặc đồng phục và đeo khăn quàng đỏ bị các bạn cùng lớp đánh hội đồng, vẫn còn khiến tôi phải rùng mình.

Trong câu chuyện trên, tôi nhìn thấy một khía cạnh khác, một hình ảnh khác hiện lên từ ông thầy hiệu trưởng nhà trường.

Sau khi vụ việc trên được công bố rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng, ông thầy hiệu trưởng ấy đã quyết định từ chức trước khi Phòng GD-ĐT TP. Trà Vinh công bố quyết định chính thức cách chức ông.

Cá nhân tôi cho rằng, đó là quyết định rất đáng hoan nghênh. Dưới góc độ đạo đức, hành động của ông thầy hHiệu trưởng cho thấy sự dũng cảm, khảng khái, đầy lòng tự trọng.

Thầy Nguyên cho biết: “Tôi là người đứng đầu nhà trường, để xảy ra vụ việc đáng tiếc trên, tôi nhận thấy bản thân phải chịu trách nhiệm cao nhất, chứ không thể đổ lỗi cho ai. Tôi thành thật xin lỗi nạn nhân, gia đình nạn nhân, các cấp lãnh đạo”.

Trước hết, phải khẳng định rằng, với tư cách của một người “đứng mũi chịu sào”, trách nhiệm của thầy Nguyên trong vụ việc này là lớn nhất. Vì nếu hoàn thành đúng nghĩa vụ của mình, lẽ ra khi nữ sinh bị đánh, thầy Nguyên phải là một trong những người phát hiện đầu tiên chứ không phải đến 2 tháng sau, khi có người tung clip lên mạng thì mới vỡ lở.

Điều đó nói lên rằng, mối quan hệ giữa thầy - trò, mà cụ thể ở đây là hiệu trưởng - học sinh đôi khi là một khoảng cách xa vời vợi. Nếu thầy Hiệu trưởng là một người bạn thân thiết, tạo được niềm tin lớn lao đối với học sinh thì khi gặp những chuyện không vui hay những khuất tất, chúng sẽ tìm đến người đứng đầu nhà trường ấy để tâm sự đầu tiên.

Tiếc thay, chính vì cái khoảng cách ấy quá xa, độ vênh quá lớn, nên sự thấu hiểu tâm lý học sinh hay nắm bắt những vấn đề mang tính thời sự trong nhà trường mà học sinh gặp phải, nhiều lúc thiếu sự sâu sát, kịp thời.

Trên cương vị của một người hiệu trưởng, thầy Nguyên đã thất bại vì không thể “làm bạn” với học trò. Nhưng ông lại “ghi điểm”, đúng hơn là tự nhận khiếm khuyết, cho thấy đạo đức sáng ngời của một người thầy đúng nghĩa.

Nghề giáo, cũng như bất kỳ ngành nghề nào khác, đều có thể phát sinh những sai lầm. Nhưng khác ở chỗ, nếu một cỗ máy bị sự cố, còn có thể sửa chữa được thì nếu một người giáo viên bị vết nứt về trình độ và nhân cách sẽ rất khó có phương thuốc nào hiệu quả để chữa lành, thậm chí nó còn tạo nên những hậu quả nghiêm trọng với xã hội.

Làm sao cầm lòng được khi chứng kiến hình ảnh một đứa trẻ vì không nộp tiền ăn nên bị đuổi ra khỏi cổng trường vào giờ ăn. Làm sao cầm lòng được khi chứng kiến đứa bé lớp 2 bị cô giáo bắt phơi nắng chỉ vì cha mẹ chúng nghèo nên không có tiền đóng bảo hiểm y tế. Những hành động ấy từ phía người giáo viên, làm sao có thể đo đếm được hậu quả về lâu về dài.

Nhưng có mấy ai lên án, phê phán hay đưa ra bản án thật nặng để trừng phạt họ đâu! Từ đó mới thấy, hành động của thầy Nguyên thật sự đáng giá và có ý nghĩa, không chỉ riêng địa hạt giáo dục mà nhìn rộng ra toàn xã hội.

Vì đâu phải ai phạm sai lầm cũng dám đứng lên nhận trách nhiệm và cúi đầu xin lỗi. Vì đâu phải ai cũng biết giương cao lòng tự trọng, ngẩng cao đầu để sống. Vì cái văn hóa từ chức là thứ vô cùng xa xỉ ở Việt Nam ta…

HUYỀN NGỌC