'Leaving Neverland': Bộ phim buộc Mỹ nhìn nhận lại di sản của ông vua nhạc pop Michael Jackson

Năm 1993, Oprah Winfrey tới thăm Michael Jackson tại trang trại Neverland của ông để làm một chương trình truyền hình đặc biệt. Đó là buổi phỏng vấn đầu tiên của Jackson trong 14 năm qua với hơn hơn 90 triệu người trên khắp thế giới theo dõi.

Tuần này, Winfrey lại tổ chức một chương trình kéo dài một tiếng về ông vua nhạc Pop nhưng với tông điệu khác, phỏng vấn các nạn nhân lạm dụng tình dục trước khán giả trường quay.

Xoá bỏ Michael Jackson là xóa bỏ nước Mỹ

Chương trình lên sóng tại Mỹ hôm thứ Hai sau tập kết thúc của phim tài liệu hai phần của HBO, Leaving Neverland, phim đã khiến nước Mỹ phải xem xét nghiêm túc lại di sản văn hóa cũng như tài sản để lại của Jackson và liệu nhạc của ông có đủ hay để không bị tắt đi. Rộng hơn, đây cũng chính là thử nghiệm mới nhất về thái độ của đất nước trước những ngôi sao bị cáo buộc tội tình dục.

Các nhà bình luận một lần nữa lại vật lộn với câu hỏi liệu có thể chấp nhận việc thưởng thức nghệ thuật, bất chấp những hành vi của người sáng tạo ra nó? Ảnh: Michael Caulfield Archive/WireImage

“Với tôi, thời khắc này vượt lên trên vấn đề về riêng Michael Jackson”, Winfrey, người từng tiết lộ mình bị lạm dụng tình dục hồi nhỏ, nói. “Nó lớn hơn nhiều. Đây là thời khắc cho chúng ta thấy sự đồi trụy của xã hội. Nó giống như một thảm họa với loài người và nó đang xảy ra ngay bây giờ”.

Winfrey đã phỏng vấn các nhân vật trung tâm của bộ phim: James Safechuck và Wade Robson, những người cáo buộc Jackson lạm dụng tình dục họ khi họ đều chỉ là những cậu bé, và đạo diễn của bộ phim, Dan Reed.

“Phải mất nhiều ngày mới hồi lại được sau khi xem phim tài liệu này”, nhà làm phim Judd Apatow viết trên Twitter. “Chỉ xem năm phút thôi, bạn sẽ phải tự nhủ, ‘Ôi Chúa ơi, mọi thứ họ nói đều là thật’.”

Sau nhiều năm bảo vệ Jackson, nam diễn viên Corey Feldman, bạn của Jackson từ thời niên thiếu, đã thay đổi lập trường sau khi phim tài liệu lên sóng.

“Tôi không muốn bị coi là ở đây để bảo vệ Michael Jackson bởi vì tôi không thể làm thế được nữa. Lương tâm không cho phép tôi bảo vệ một người bị cáo buộc làm những điều khủng khiếp như thế này”, anh nói.

Leaving Neverland, lên sóng Channel 4 tại Anh hôm thứ Tư và thứ Năm, tập trung vào phỏng vấn Safechuck, Robson và gia đình họ. Những người này cáo buộc Jackson đã dụ hoặc họ khi họ còn nhỏ, mời họ tới Neverland, tìm cách tách họ khỏi bố mẹ, bước đầu động chạm thể xác, thuyết phục họ đó là quan hệ yêu đương thường tình và bí mật tẩy não họ.

Reed gợi ý rằng phim có thể gợi mọi người nhớ tới “khoảnh khắc Jimmy Savile của nước Mỹ”. Savile, DJ và người dẫn chương trình lâu năm của BBC, sau khi qua đời năm 2011 đã bị phanh phui là kẻ săn trẻ nhỏ trong nhiều năm trời, dấy lên vụ xét lại ở phạm vi toàn quốc ở Anh.

So sánh Jackson với Savile có nhiều khập khiễng, không chỉ về mức độ nổi tiếng của hai người. Leaving Neverland lên sóng sau chưa tới 18 tháng kể từ khi tờ New York Times đăng bài chi tiết cáo buộc ông trùm Hollywood Harvey Weinstein, xúc tác làm nên phong trào #MeToo lật đổ không khoan nhượng hàng tá những người đàn ông quyền lực trong giới kinh doanh, chính trị và truyền thông.

Trailer Leaving Neverland:

Bill Cosby, người một thời là biểu tượng của các giá trị gia đình lành mạnh, cũng bị kết án năm ngoái về tội tấn công tình dục, trong khi, sau một phim tài liệu sáu phần lên sóng truyền hồi tháng Một, ca sĩ R. Kelly đã bị buộc tội ở Chicago vào tháng trước với 10 tội danh về lạm dụng tình dục, bao gồm ba vụ liên quan tới trẻ vị thành niên, mà R. Kelly phủ nhận.

Trong số những nhân vật trên, không ai có ảnh hưởng tới văn hóa đại chúng Mỹ lớn hơn Jackson, người có di sản trị giá hàng trăm triệu USD.

“Di sản của Michael Jackson còn lớn hơn bản thân Michael Jackson, đúng không?” nhà phê bình Wesley Morris của New York Times bình luận. “Chúng ta không thể xóa bỏ Michael Jackson bởi xóa bỏ Michael Jackson theo cách nào đó cũng có nghĩa là xóa bỏ nước Mỹ. Không chỉ là về tình yêu với âm nhạc, mà còn về cảm thức về con người chúng ta”.

Các thành viên trong gia đình Jackson đã ra tuyên bố gọi Leaving Neverland là “hành hình linsơ công khai” (*) và “cuộc mưu sát kiểu lá cải” khi xét tới những cáo buộc bị bác bỏ trước đó. Jackson từng được bồi thẩm đoàn California xóa bỏ các cáo buộc về lạm dụng tình dục trẻ em vào năm 2005. Quản lý di sản của Jackson hiện cũng đang kiện HBO với cáo buộc vi phạm điều khoản không làm mất thể diện mà mạng lưới này đã ký hồi năm 1992. Tiền đòi bồi thường lên tới 100 triệu USD.

Trong khi đó, đội quân người hâm mộ hùng hậu toàn cầu cũng đang hợp lại để lập hàng rào phòng thủ trên mạng xã hội. Những người ủng hộ Jackson cũng đang làm ngập lụt mạng bằng những lời phản bác bộ phim tài liệu, nghi ngờ động cơ cũng như mức độ đáng tin của Robson và Safechuck.

Nạn nhân lạm dụng tình dục Wade Robson và James Safechuck cùng đạo diễn Leaving Neverland Dan Reed.

Câu chuyện đã vượt lên trên vấn đề về riêng Michael Jackson

Các nhà bình luận một lần nữa lại vật lộn với câu hỏi liệu có thể chấp nhận việc thưởng thức nghệ thuật bất chấp những hành vi của người sáng tạo ra nó. Tới nay, khi nhiều đài phát thanh ở Anh, Úc và New Zealand đã gỡ nhạc của Jackson khỏi danh sách nhạc của họ tuần này, không có mạng lưới hay nền tảng trực tuyến lớn nào của Mỹ công bố lệnh cấm.

Theo số liệu mà công ty phân tích Nielsen cung cấp cho Guardian, lượt phát nhạc Jackson ở Mỹ đã giảm 20% vào thứ Ba và thứ Tư so với cùng ngày vào tuần trước. Tuy nhiên, doanh thu bán hàng và lượng stream theo yêu cầu nhạc Jackson tại Mỹ không bị ảnh hưởng đáng kể.

Một vở nhạc kịch mới có xuất hiện các ca khúc của Jackson ở Chicago, Don’t Stop ‘Til You Get Enough, đã bị hủy vào tháng trước do vấn đề lịch trình, nhưng Broadway vẫn lên kế hoạch diễn vào năm sau.

Chương trình lớn nhất mang chủ đề Jackson, diễn ra ở Las Vegas của công ty Cirque du Soleil, có giá vé từ 75 USD tới 250 USD, diễn trong nhà hát có sức chứa 1.085 người, chỉ còn vài chỗ trống hôm thứ Bảy. Cirque du Soleil từ chối bình luận về doanh thu cũng như tương lai của chương trình.

Một tập phim của The Simpsons từ năm 1991, có xuất hiện giọng của Jackson, đã bị xóa khỏi các dịch vụ phát trực tuyến cũng như chương trình truyền hình, giám đốc sản xuất chương trình nói với tờ Wall Street Journal hôm thứ Sáu.

“Đây là một tập quý giá”, James L Brooks nói. “Có nhiều kỷ niệm tuyệt vời trong đó, nhưng giờ đây nó không được phép tồn tại”.

Ông nói thêm: “Tôi chống lại việc đốt sách dưới mọi hình thức. Nhưng đây là sách của chúng tôi, và chúng tôi cho phép xóa đi một chương”.

Thư Vĩ (theo Guardian)

(*) hành hình linsơ là kiểu hành hình của những người phân biệt chủng tộc Mỹ đối với người da đen