Cần 'cấp cứu' Hội đồng duyệt phim quốc gia!

Theo Bộ Văn hóa - Thông tin và Du lịch (VH-TT&DL), mỗi năm Việt Nam nhập khẩu khoảng 200 phim nước ngoài và sản xuất trung bình khoảng 40 phim. Để phim ra rạp, Hội đồng duyệt phim quốc gia (gọi tắt là Hội đồng) phải kiểm duyệt tất cả các phim trước khi quyết định cấp phép hay không cấp phép.

Phần công việc tương đối nặng nề được chính người trong cuộc – thành viên Hội đồng, bà Nguyễn Thị Hồng Ngát xác nhận. Theo bà, mỗi buổi làm việc, thù lao thành viên nhận được chỉ 150.000đ/người, ngoài ra, không còn chế độ nào khác. Vất vả, áp lực nhưng thù lao không tương xứng nên bà từng xin rút khỏi Hội đồng.

Biên kịch Trịnh Thanh Nhã, người từng có 5 năm làm việc trong Hội đồng, khẳng định việc kiểm duyệt phim hiện rất căng thẳng. Để kịp tiến độ duyệt phim, có thời điểm, mỗi ngày Hội đồng phải xem 2 phim liên tiếp trong tình trạng "căng mắt, căng tai" để không xảy ra sai sót. 

Trong khi đó, các thành viên của Hội đồng nằm trong độ tuổi từ 50-60, khi làm việc với cường độ cao dễ rơi vào trạng thái bão hoà, việc xảy ra xao nhãng là khó tránh khỏi. Chưa kể, thủ thuật điện ảnh cài cắm chi tiết ngày càng tinh vi nên thành viên Hội đồng luôn trong trạng thái căng thẳng, "rất áp lực".

Hình ảnh cụ thể về khung hình chỉ chiếm "vài giây" trong Everest - Người tuyết bé nhỏ nhưng ẩn chứa nhiều nguy cơ

Khối lượng phim phải duyệt mỗi năm cũng được ông Nguyễn Thái Bình - Chánh văn phòng kiêm người phát ngôn của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xác định là “một nhiệm vụ nặng nề đối với một Hội đồng chỉ có 11 thành viên”. 

Điều này cho thấy, việc phải có những thay đổi nhất định để kiện toàn bộ máy cho Hội đồng duyệt phim - cơ quan án ngữ, sẵn sàng phát "thẻ sinh tử" cho bất kỳ bộ phim nào, đang rất cấp bách.

Nhất là khi sai sót từ Hội đồng duyệt phim thời gian qua bộc lộ không ít. Thậm chí, việc để lọt những chi tiết được cài cắm trong phim Điệp vụ Biển Đỏ và Everest - Người tuyết bé nhỏ vừa qua là các sai sót nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chủ quyền lãnh thổ quốc gia.

Chưa kể, những vụ việc liên quan đến kiểm duyệt phim trong nước thời gian gần đây như Ròm, như Vợ ba  hay trước đó là Dạ cổ hoài lang vẫn còn nhiều bất cập. Chỉ khi được báo chí và dư luận lên tiếng, trách nhiệm và chuyên môn của Hội đồng duyệt phim mới được đưa ra mổ xẻ (nhưng chưa bao giờ đi đến tận cùng của vấn đề). 

Thực tế, ngay từ khi để xảy ra sai sót với Điệp vụ Biển Đỏ cách đây một năm, thành viên Hội đồng đã kêu than áp lực số lượng phim phải kiểm duyệt quá lớn. Điều đó đã không được cải thiện, để rồi một năm sau, với Everest - Người tuyết bé nhỏ, điệp khúc quá tải phim cần duyệt dẫn đến sai sót lại được mang ra làm chiêu bài biện minh.

Hình ảnh trong phim Điệp vụ Biển Đỏ

Tại buổi họp về Dự thảo Luật Điện ảnh trong tháng 8 vừa qua, một số góp ý đã được đưa ra về việc thành lập thêm Hội đồng duyệt phim chuyên biệt, không kiêm nhiệm như hiện nay để giảm tải công việc. Cùng theo đó là chất lượng, cũng như thời gian duyệt phim sẽ được đảm bảo, không phải xếp hàng chờ đợi, tránh ảnh hưởng đến thời gian phát hành phim tại rạp.

Ông Nguyễn Thái Bình cũng cho biết trong thời gian tới, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ tiếp tục xem xét, kiện toàn để nâng cao năng lực, chất lượng của Hội đồng duyệt phim. Ngoài ra, người đại diện phát ngôn của bộ khẳng định cần có nhiều bộ lọc để việc thẩm định, cấp phép phổ biến phim được chặt chẽ hơn. Đề xuất thành lập thêm bộ máy giúp việc cho Hội đồng duyệt phim quốc gia là một trong những phương án được ông Bình nhắc đến.

Thời gian dự kiến trình thông qua Luật Điện ảnh là năm 2021, nếu không ngay lập tức 'cấp cứu' cho Hội đồng, e rằng trong 2 năm, đến khi việc Hội đồng duyệt phim tăng cường (nếu được) thông qua, không ngạc nhiên nếu những sai sót như thời gian vừa qua của một Hội đồng già cỗi và quá tải sẽ còn tiếp diễn.

Diễm Mi