Vẫn còn tình trạng lập giả hồ sơ, trục lợi Quỹ Bảo hiểm xã hội

Năm đầu tiên giảm số người tham gia BHXH

Chiều 22/10, Bộ trưởng Bộ LĐ-TBXH Đào Ngọc Dung đã trình bày báo cáo của Chính phủ về tình hình thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội, quản lý và sử dụng Quỹ bảo hiểm xã hội năm 2020.

Về triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ tiền đóng BHXH đối với người tham gia BHXH tự nguyện, ông Đào Ngọc Dung cho biết, trong năm 2020, tổng số tiền Ngân sách nhà nước hỗ trợ cho người tham gia BHXH tự nguyện là hơn 137,6 tỉ đồng, tăng 35% so với năm 2019.

Hiện nay, đã có 3 doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ quản lý quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện. Trong đó, có 1 công ty đã thành lập 3 quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện và thu hút gần 200 lao động và 2 doanh nghiệp tham gia đóng góp; tổng tài sản của 3 quỹ này là 71.400 tỉ đồng.

Thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm y tế (BHYT) đã phát hiện 11.200 lao động chưa tham gia hoặc đóng thiếu thời gian với số tiền phải truy đóng là trên 80 tỉ đồng. Có 24.100 lao động đóng thiếu mức quy định với số tiền phải truy đóng là 68,3 tỉ đồng.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cũng cho hay, số người tham gia BHXH bắt buộc đến hết 31/12/2020 là 15.050.944 người, giảm 153.092 người (tương ứng với 1%) so với năm 2019. Đây là năm đầu tiên số người tham gia BHXH bắt buộc bị giảm so với năm trước. Nguyên nhân của việc này là do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 dẫn đến người lao động tại các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh bị mất việc làm, không còn thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc.

Năm 2020, tổng số người tham gia BHXH tự nguyện là 1.125.236 người, tăng gấp 2 lần so với năm 2019. Tỷ lệ tham gia BHXH tự nguyện so với lực lượng lao động trong độ tuổi năm 2020 là 2,33%. Tổng số tiền thu BHXH tự nguyện năm 2020 là 3.969 tỷ đồng. Tổng số tiền NSNN hỗ trợ người tham gia BHXH tự nguyện năm 2020 là 137,6 tỉ đồng.

Cũng theo báo cáo, số người tham gia bảo hiểm tự nguyện (BHTN) là 13.337.492 người, giảm 54.401 người (tương ứng với 0,4%) so với năm 2019. Số tiền thu BHXH tự nguyện là 18.693 tỉ đồng, tăng 1.254 tỉ đồng (tương ứng với 7,2%) so với năm 2019.

Báo cáo cũng nêu rõ, do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, số người được hưởng các chế độ BHTN tăng dẫn đến tổng tiền chi cho các chế độ BHTN tăng. Cụ thể, năm 2020, tổng số tiền chi các chế độ BHTN là 17.149 tỷ đồng, tăng 4.514 tỷ đồng (tương ứng với 35,7%) so với năm 2019.

Còn tình trạng lập giả hồ sơ, trục lợi quỹ bảo hiểm

Bộ trưởng Bộ LĐ-TBXH Đào Ngọc Dung kiến nghị với Quốc hội tiếp tục tăng cường hoạt động giám sát thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội, đặc biệt là vấn đề về phát triển đối tượng tham gia BHXH bắt buộc; vấn đề về quản lý và sử dụng quỹ BHXH.

Bên cạnh đó, cần sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm xã hội theo định hướng cải cách chính sách BHXH tại Nghị quyết số 28-NQ/TW về mở rộng đối tượng tham gia tiến tới thực hiện BHXH toàn dân; nâng cao hiệu quả đầu tư quỹ; chặt chẽ hơn trong quy định hưởng chế độ BHXH một lần; sửa đổi các quy định về mức đóng, căn cứ đóng BHXH; sửa đổi quy định tại khoản 2 Điều 92 Luật Bảo hiểm xã hội về các hình thức đầu tư để phù hợp với Luật Các tổ chức tín dụng.

Thẩm tra báo cáo, Chủ nhiệm Uỷ ban Xã hội Nguyễn Thuý Anh cho biết, mặc dù số thu BHXH bắt buộc tăng 6,25% nhưng tốc độ tăng thấp hơn so với tốc độ tăng thu của năm 2019. Số người chậm đóng có thể tiếp tục gia tăng trong năm 2021 và những năm tiếp theo.

Theo bà Nguyễn Thuý Anh, các nội dung chi của Quỹ BHXH và Quỹ BHTN đều tăng về số người, số tiền so với năm 2019 và nằm trong xu thế tăng đều trong những năm qua. Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng cấu kết, lập khống, làm giả hồ sơ hưởng chế độ để lạm dụng, trục lợi Quỹ ốm đau, thai sản. Vẫn còn tình trạng chi sai, chi chế độ trợ cấp thất nghiệp trùng với thời gian đóng BHXH.

Huyền Anh