Ung thư vú HER2(+) không còn là sát thủ chết người

Các loại ung thư vú – Nguồn: Hong Kong Breast Cancer Registry Report No. 5 (2013 Issue)

Ung thư vú  HER2 dương tính là dạng ác tính cao  của UTV, được xác định khi trên bề mặt của tế bào ung thư có mật độ protein HER2 vượt ngưỡng thông thường. Bác sĩ Trần Nguyên Hà – Trưởng khoa Nội 4, Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM cho biết:  “Thực ra, ở bất cứ bệnh nhân UTV nào cũng có proteinHER2 trên bề mặt tế bào, nhưng không quá nhiều như ở trường hợp dương tính với HER2. Đây là cơ chế sinh ung quan trọng, vì HER2 sẽ thúc đẩy tế bào ung thư phân chia quá mức và tăng khả năng di căn đến lục phủ ngũ tạng.”

Cũng theo BS. Hà, cách đây chừng 10 năm, khi bệnh nhân được xác định là dương tính với HER2, lúc đó đối với các Bác sỹ cũng là một vấn đề nhiều trăn trở vì bệnh nhân mắc ung thư vú loại này thì có tiên lượng xấu.

Ung thư dễ di căn lên não và gây tử vong rất nhanh cho dù bệnh nhân có được phát hiện và điều trị sớm. Đáng nói là có đến 25% bệnh nhân ung thư vú dương tính với HER2 trong tổng số 11.000 ca mắc mới mỗi năm tại Việt Nam, và đa phần là ở người trẻ.

Chỉ đến khi liệu pháp nhắm trúng đích Trastuzumab được Bộ Y tế chính thức phê chuẩn cho sử dụng tại Việt Nam năm 2007, việc điều trị UT này mới có nhiều chuyển biến tích cực. Tại hội thảo “Nền tảng điều trị UTV dương tính với HER2” do Bệnh viện K, Bệnh viện Ung Bướu Tp. HCM và Roche tổ chức vào giữa tháng 10 vừa qua, các chuyên gia đã cùng đánh giá, nhìn nhận hiệu quả của kháng thể đơn dòng này.

Các bác sĩ, chuyên gia trong và ngoài nước đang trao đổi trong buổi hội thảo về điều trị Ung thư vú tại Đà Nẵng

Trastuzumab là phương pháp dùng thuốc sinh học để tấn công trực tiếp vào các phân tử đặc hiệu trong cơ chế sinh ung, khóa các protein HER2 và tiêu diệt tế bào ung thư mà hạn chế làm tổn hại đến các tế bào lành xung quanh.

“Thậm chí, với những bệnh nhân có khối u quá to chưa thể phẫu thuật hoặc điều trị bảo tồn thì việc dùng thuốc nhắm trúng đích Trastuzumab sẽ giúp thu nhỏ khối u, nhiều trường hợp khối u biến mất. Lúc đó, việc điều trị cho bệnh nhân thuận lợi hơn, hạn chế nguy cơ tế bào ác tính phát tán khắp cơ thể”, Bác sĩ Hà cho biết.

Giáo sư Bác sĩ Sibylle Loibl- Chủ tịch Hội ung thư vú Đức khẳng định: “Trastuzumab đã chứng minh hiệu quả đáng kể trong điều trị cả ung thư giai đoạn sớm lẫn giai đoạn di căn, có thể sử dụng độc lập hoặc kết hợp với hóa trị. Nghiên cứu lâm sàng quy mô lớn theo dõi 11 năm đã cho thấy: bệnh nhân sử dụng Trastuzumab phối hợp với thuốc hóa trị có tỉ lệ tử vong hoặc tái phát thấp hơn hẳn so với chỉ sử dụng hóa trị thông thường”.

Theo phân tích của GS, ở giai đoạn sớm, phác đồ điều trị 1 năm – 18 chu kỳ với Trastuzumab sẽ mang lại hiệu quả suốt 11 năm. Còn với giai đoạn di căn, liệu pháp giúp tăng gấp đôi tỷ lệ đáp ứng và thời gian sống không bệnh. Nhờ đó, người bệnh sẽ có thêm nhiều thời gian sống cùng gia đình, hoặc sống mà ít bị bệnh tật ảnh hưởng.

Bác sĩ Trần Nguyên Hà cho biết thêm, liệu pháp nhắm trúng đích đã mở ra nhiều cơ hội điều trị cho bệnh nhân UTV tại Việt Nam. Tuy nhiên, hiện nay người bệnh thường vì chủ quan, mặc cảm hoặc sợ tốn kém mà chỉ tìm đến gặp bác sĩ khi đã ở giai đoạn trễ. Thực tế, có trường hợp nhiều bệnh nhân đi khám khi đã có hàng chục hạch di căn trên khắp cơ thể, người nhiều nhất có đến 28 hạch… Việc phát hiện trễ gây rất nhiều khó khăn và làm giảm hiệu quả của công tác điều trị.

Một vấn đề khác trong điều trị ung thư chính là tình hình trẻ hóa của các bệnh nhân. Nếu như trước đây, bác sĩ hiếm khi gặp bệnh nhân 25 tuổi thì nay các trường hợp UTV ở độ tuổi này đang gia tăng đáng kể. Một phần trong những nguyên nhân được cho là vì thay đổi trong lối sống hiện đại.

Do vậy, chị em phụ nữ cần lưu ý các biểu hiện của cơ thể và khám định kỳ thường xuyên. Đây cũng là kinh nghiệm cho các bác sĩ trẻ khi tiếp nhận các bệnh nhân trẻ, cần thận trọng với các triệu chứng bệnh sớm nhưng kín đáo  để giúp người bệnh phát hiện bệnh sớm hơn.

Khi được điều trị ở giai đoạn sớm, việc điều trị sẽ trở nên thuận lợi hơn và thường có kết quả rất tốt. PGS.TS.BS Trần Văn Thuấn, Giám đốc Bệnh viện K Trung ương nhấn mạnh: “Hiện nay, tỷ lệ chữa khỏi UTV tại Việt Nam đã tương đương với các nước phát triển trong khu vực. Ví dụ như tại Bệnh viện K, tỷ lệ này lên đến 70 – 72%, tương đương với Singapore. Và đối với các trường hợp phát hiện sớm, tỷ lệ chữa khỏi còn lên tới hơn 90%. So với cách đây 10 năm, số tử vong do ung thư vú đã giảm 40%, đây là tín hiệu hết sức đáng mừng!”.

Hoàng Lan