Tuyển sinh 2023: Những điểm mới thí sinh cần lưu ý

Các chuyên gia lưu ý thời điểm này thí sinh cần tập trung chọn ngành, chọn nghề phù hợp năng lực (trong ảnh: Thí sinh tham gia Ngày hội tư vấn tuyển sinh do Báo Tuổi Trẻ tổ chức ngày 26/2) - Ảnh: P.T

Thi tốt nghiệp vào tháng Sáu, xét tuyển đại học vào tháng Bảy

Ngày 26/2, thạc sĩ Hoàng Thúy Nga - chuyên viên cao cấp Vụ Giáo dục đại học (ĐH), Bộ GD-ĐT - cho biết, hiện bộ đang hoàn thiện quy chế tuyển sinh và sẽ sớm ban hành trong tháng Ba.

Về cơ bản, kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, cao đẳng giữ ổn định như năm trước, chỉ có một số điều chỉnh về mặt kỹ thuật. Những thông tin về môn thi, thời gian bài thi cơ bản không đổi, nội dung thi nằm hoàn toàn trong chương trình phổ thông, tập trung chủ yếu ở chương trình lớp Mười hai. Học sinh học tốt, nắm chắc chương trình phổ thông thì hoàn toàn có khả năng đạt điểm cao.

Theo bà Hoàng Thúy Nga, năm nay để đảm bảo thời gian cho thí sinh và các trường thì lịch thi tốt nghiệp THPT sẽ được đẩy lên sớm hơn năm trước, dự kiến vào cuối tháng Sáu. Bắt đầu từ tháng Tư, thí sinh sẽ đăng ký thi tốt nghiệp THPT, trong đó phải khai báo đầy đủ thông tin về đối tượng ưu tiên, khu vực ưu tiên tại điểm tiếp nhận ở các trường THPT.

Thí sinh sẽ biết điểm vào khoảng giữa tháng Bảy và sau đó bắt đầu các bước xét tuyển ĐH, cao đẳng hoàn toàn trực tuyến như năm trước. Sau khi bộ tiến hành lọc ảo, dự kiến kết quả được công bố trong tháng Tám để thí sinh kịp nhập học trong tháng Chín. Năm nay, bộ sẽ rút gọn toàn bộ quá trình xét tuyển trực tuyến trong vòng 20 ngày, thay vì kéo dài như năm trước.

Năm nay, thí sinh tiếp tục đăng ký xét tuyển các nguyện vọng ở tất cả phương thức lên hệ thống thông tin trực tuyến của Bộ GD-ĐT bằng tài khoản đã được cấp khi đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT. Bộ GD-ĐT đã quy định từ năm 2023 các trường phải ban hành quy chế tuyển sinh riêng của từng trường để cụ thể hóa quy chế tuyển sinh của bộ.

Thí sinh cần lưu ý là ngay cả khi đã đủ điều kiện trúng tuyển các phương thức xét tuyển sớm của trường thì vẫn phải nhập nguyện vọng lên hệ thống chung của bộ. Sau khi nhập nguyện vọng xong phải hoàn thành thanh toán lệ phí xét tuyển trên hệ thống thì mới xem như hoàn thành đăng ký xét tuyển. Sau khi trúng tuyển thí sinh phải tiếp tục xác nhận nhập học thì các trường mới có thể gọi các em nhập học. Nếu không xác nhận trực tuyến thì coi như thí sinh đã từ chối cơ hội trúng tuyển.

“Thí sinh được đăng ký không giới hạn nguyện vọng và có thời gian dài để điều chỉnh các nguyện vọng không giới hạn số lần. Các em lưu ý lựa chọn nguyện vọng yêu thích nhất lên trên vì theo quy định của bộ, thí sinh chỉ được trúng tuyển 1 nguyện vọng cao nhất, đã trúng tuyển ở nguyện vọng nào thì không xét các nguyện vọng ở dưới dù đủ điều kiện” - bà Hoàng Thúy Nga nói.

Thạc sĩ Lê Văn Hiển - phụ trách Phòng Đào tạo Trường ĐH Luật TPHCM - cho hay, các trường thường dành khoảng 40% chỉ tiêu cho các phương thức xét tuyển sớm, chỉ còn khoảng 60% cho phương thức xét điểm thi tốt nghiệp. Do đó, thí sinh nên xác định cho mình từ 10-12 nguyện vọng để tăng cơ hội trúng tuyển.

Bên cạnh đó, thí sinh lưu ý có những trường xét tuyển nhiều tổ hợp khác nhau cho một ngành. Đối với trường sử dụng điểm chuẩn chung cho các tổ hợp thì thí sinh chọn tổ hợp cao nhất để xét tuyển. Trong trường hợp điểm chuẩn khác nhau cho từng tổ hợp thì nên đăng ký hết các tổ hợp để tăng cơ hội trúng tuyển. 

Học một ngành nhưng có thể làm nhiều nghề 

Hiện nay, tuy đã đứng trước ngưỡng cửa chọn nghề nhưng nhiều học sinh vẫn băn khoăn về khả năng của bản thân và cách lựa chọn ngành học. Tiến sĩ Lê Thị Thanh Mai - Trưởng ban Công tác sinh viên, ĐH Quốc gia TPHCM - cho rằng, thí sinh có thể tham khảo phương pháp phổ biến hiện nay là bộ trắc nghiệm của Holland để xác định mình thuộc nhóm nào trong 6 nhóm sở thích nổi trội.

Trên cơ sở đó, các em có thể khoanh vùng được những lĩnh vực nghề nghiệp, môi trường làm việc phù hợp. Sau khi chọn lĩnh vực, ngành nghề, các em căn cứ vào học lực của bản thân để chọn trường. Thông thường thí sinh tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT thì điểm thi sẽ không tốt như điểm kiểm tra ở trường vì nhiều lý do.

Từ bây giờ, các em có thể căn cứ điểm học ở trường sau đó trừ hao để ước đoán điểm thi tốt nghiệp, so sánh với điểm chuẩn để dự đoán cơ hội trúng tuyển vào các trường. Trên cơ sở đó, thí sinh cũng loại bớt được những trường “quá sức” với mình. 

Phó giáo sư, tiến sĩ Phạm Tấn Hạ - Phó hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn (ĐH Quốc gia TPHCM) - nhìn nhận vấn đề quan trọng nhất là thí sinh cần lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực bản thân. Nhiều thí sinh khi lựa chọn ngành chỉ băn khoăn cơ hội việc làm của ngành này có tốt hơn ngành kia không.

Theo ông, cơ hội việc làm phụ thuộc vào chính năng lực của sinh viên. Hiện nay, thị trường lao động đòi hỏi sự cạnh tranh rất lớn, ngành nào cũng có người thất nghiệp và người có việc làm. Vấn đề là các em chọn ngành phù hợp với mình và học tập nghiêm túc, giỏi tay nghề thì cơ hội luôn rộng mở.

Ông Lê Văn Hiển cũng cho rằng cơ hội nghề nghiệp của một ngành là rất rộng. Chẳng hạn, học ngành luật nhưng ra trường, sinh viên có thể lựa chọn làm luật sư, kiểm sát viên, công chứng viên, chấp hành viên, điều tra viên. Các em cũng có thể làm việc tại các chi cục thi hành án dân sự, thuế, hải quan, chuyên viên các sở ngành, chuyên gia tư vấn pháp lý trong các tổ chức, doanh nghiệp… Cho nên đối với một ngành đào tạo cơ hội việc làm rất rộng mở chứ không chỉ bó hẹp trong tên ngành học.

Bà Hoàng Thúy Nga cũng khuyên thí sinh muốn nắm chắc cơ hội thì phải tìm hiểu kỹ thông tin trong quy chế và đề án tuyển sinh của từng trường. Đề án tuyển sinh không chỉ liên quan đến những thông tin trực tiếp như tổ hợp xét tuyển, ngành nghề đào tạo, điều kiện xét tuyển mà còn cung cấp tất cả thông tin về việc đảm bảo chất lượng đào tạo, học phí. Thí sinh cũng cần tìm hiểu kỹ các phương thức xét tuyển sớm và nộp hồ sơ theo yêu cầu của từng trường. 

 Phương Thanh