Tuổi teen phương Tây có nhàn hạ?

Con muốn mua đồ xịn, được thôi, hãy đi làm!

Ở tuổi 15, Célia bắt đầu mơ mộng về chiếc xe hơi của riêng mình. Bố mẹ nói sẽ giúp cô bé nửa số tiền mua một chiếc xe đã qua sử dụng nếu đỗ vào cao đẳng hay đại học. Célia bắt đầu tiết kiệm từng đồng bạc lẻ. Ai cho đồng nào, cô bé cũng cẩn thận bỏ ống heo.

Nhưng giả sử một chiếc xe mua lại có giá 5.000 euro, thì việc Célia phải tiết kiệm 2.500 euro dựa vào những đồng tiền được cho vào các dịp sinh nhật, lễ lạt là không dễ. Chưa kể, muốn có xe thì phải học lái xe. Khoản đó ít nhất cũng vài ngàn nếu cô bé thi đậu ngay lần đầu. 

Thế là Célia bắt đầu kiếm việc làm thêm. Cô bé đánh tiếng với người hàng xóm để xin chân trông em. Tiền thù lao cho mỗi giờ trông em bé là 10 euro. Với bản tính hiền lành, yêu em bé, lại không ngại dơ bẩn thay tã lót cho em hay cho em ăn… dần dần, Célia được tin tưởng giao nhiệm vụ giữ em vào các buổi tối cuối tuần khi cha mẹ em bé có công việc hay tụ họp cùng bè bạn. 

Mùa hè, ngoài việc chăm em bé, Célia tranh thủ thời gian rảnh, xin vào làm việc tại một hồ bơi. Công việc của cô bé là lau dọn sàn bể bơi và phòng thay đồ. Cứ như vậy, cô bé đã có thể chi trả khoản tiền học lái xe.

Và 18 tuổi, đúng một tuần sau khi kết quả cô đậu vào ngành y tá được thông báo, Célia điềm tĩnh, tự tin vào đời trên chiếc xe đầu tiên của mình. Cũng chiếc xe ấy đã đưa Célia đi khắp nẻo đường làm thêm của tuổi sinh viên, để làm giàu thêm kiến thức mà cô đang học trên ghế giảng đường.

Cũng như Célia, các cậu anh họ choai choai tuổi 16 xin vào các nhà máy để kiểm tra chất lượng sản phẩm trước khi xuất xưởng; kiểm đếm hàng trong các nhà kho hay phụ việc chăm sóc gia súc trong các trang trại... 

Các khoản tiền làm thêm trong ba tháng hè đủ để các em tự trang trải các khóa học thể thao yêu thích hay mua các món đồ chơi mơ ước mà hẳn nhiên, phụ huynh sẽ luôn “phủ quyết” nếu họ phải chi tiền. Nhưng nếu các cô cậu quý tử chịu ra thân lao động, các bậc phụ huynh sẽ tạo điều kiện tối đa để con cái có thể tự kiếm những đồng tiền từ công sức lao động của mình. 

Họ sẽ sắp xếp thời gian hợp lý, thậm chí phụ giúp một số việc cá nhân cho con để chúng có thể lao động kiếm tiền bên ngoài và nhận lấy những bài học đầu tiên về giá trị lao động, giá trị của đồng tiền. 

Ảnh minh họa

Ở những gia đình mà điều kiện kinh tế sa sút, các cô cậu tuổi teen cũng tranh thủ làm thêm, dành dụm tiền để bước vào đại học nhằm tránh những khoản vay sinh viên và giảm gánh nặng tài chính khi ra trường. 

Véronique, một người mẹ có ba đứa con đều trải qua giai đoạn làm thêm ở tuổi teen cho biết, từ khi các con chị đi làm, chúng trở nên dè dặt hơn với tiền bạc và ít đòi hỏi hẳn. Có lẽ chúng đã hiểu, để kiếm được đồng tiền từ thiên hạ là chẳng dễ dàng. 

Mở ra cho trẻ nhiều cơ hội

Ở Pháp, để tạo điều kiện cho giới tuổi teen có thể kiếm được việc làm hợp pháp và được bảo vệ, luật pháp nước này có quy định công việc và điều kiện lao động cho từng lứa tuổi cụ thể. 

Dưới 14 tuổi, một đứa trẻ chỉ có thể làm việc trong một công ty biểu diễn nghệ thuật, phim ảnh, đài phát thanh, truyền hình, lồng tiếng hay lao động như một người mẫu trong một doanh nghiệp hoặc hiệp hội, tham gia các cuộc thi trò chơi điện tử. Để trẻ được làm việc, người đại diện theo pháp luật của trẻ vị thành niên phải nộp đơn xin ủy quyền hành chính từ thanh tra lao động.

Với sự đồng ý của thanh tra lao động, trẻ vị thành niên từ 14 đến 15 tuổi có thể làm việc trong các ngày nghỉ học theo các điều kiện sau: ngày nghỉ học phải kéo dài ít nhất 14 ngày, trong đó, trẻ phải được nghỉ ngơi liên tục ít nhất một nửa thời gian kỳ nghỉ. 

Trẻ vị thành niên được giao công việc nhẹ, không gây bất lợi cho sự an toàn (ví dụ như làm trên cao), sức khỏe (ví dụ như rung động cơ học) hoặc sự phát triển của chúng (ví dụ, công việc phơi bày hành vi tiêu cực hoặc thể hiện tính chất khiêu dâm, bạo lực). 

Trẻ ở lứa tuổi này không được làm việc quá 35 giờ một tuần, cũng không quá 7 giờ mỗi ngày. Thù lao của các em phải đạt ít nhất 80% mức lương sàn (8,02 €/giờ, tương đương 220.000 đồng).

Ảnh minh họa

Từ 16 tuổi, trẻ có thể làm việc với bất kể loại hợp đồng nào (hợp đồng tạm thời; có thời hạn hoặc vô thời hạn). Bất kỳ trẻ vị thành niên nào muốn làm việc phải được ủy quyền bởi người đại diện hợp pháp của mình (cha/mẹ), trừ khi trẻ tự chủ bản thân và không có người bảo hộ.

Ngoài một số hoạt động chuyên nghiệp bị cấm tuyển dụng trẻ dưới 18 tuổi được quy định trong danh mục cấm, tuổi teen có thể dễ dàng tìm các công việc phù hợp với sở thích và tính cách…

Các công việc phổ biến được ưa chuộng như: hoạt náo viên, đón tiếp, sắp xếp hành lý cho khách tại các khách sạn hay khu nghỉ dưỡng, phục vụ bữa ăn sáng, lau dọn, phục vụ trên tàu du lịch hay hái trái cây, làm việc trong các trang trại…

Tùy điều kiện mỗi nơi, các bạn trẻ có thể được bao chỗ ở hoặc tự lo chỗ ở. Đây cũng là cơ hội để bạn trẻ vừa kết hợp làm việc kiếm tiền, vừa đi du lịch tự túc trong các kỳ nghỉ. Phạm vi làm việc không chỉ giới hạn trong nước mà họ còn có thể xin được visa để làm việc ngắn hạn ở nước ngoài. 

Loại hình làm việc thời vụ như vậy đã có từ rất sớm, phần lớn các bậc cha mẹ đều đã trải nghiệm trong tuổi trẻ của mình. Do vậy, việc ủng hộ con cái họ tham gia lao động từ tuổi vị thành niên là khá phổ biến ở đất nước này.

Kim Toàn