Tựa vào thương yêu, phái yếu luôn “chân cứng đá mềm”

“Đàn ông gì mà nhu nhược, yếu đuối”. Người đời vẫn thường nói câu này với ý mỉa mai, chê trách. Dù người phụ nữ không hề được nhắc đến trong câu nói ấy nhưng đâu đó vẫn có lớp nghĩa tiềm ẩn rằng đáng lẽ người yếu đuối chỉ bên phe tóc dài thôi. Trên thực tế, biết bao phụ nữ đã mạnh mẽ vượt qua nghịch cảnh, sẵn sàng tiếp cận tri thức, chủ động đem lại cho mình sự nghiệp sáng chói, kiến tạo những giá trị hữu ích cho cộng đồng, vun đắp hạnh phúc cho cá nhân, gia đình, xã hội.

Nhân ngày Phụ nữ Việt Nam, Báo Phụ nữ TPHCM hân hạnh đón tiếp giáo sư, tiến sĩ Vũ Gia Hiền - Hiệu trưởng Trường cao đẳng Khoa học - Công nghệ TPHCM - qua chủ đề đặc biệt về sự mạnh mẽ của… “phái yếu”.

Giáo sư, tiến sĩ Vũ Gia Hiền khuyến khích phụ nữ vươn lên, khẳng định mình và đặc biệt là nắm giữ quyền lực chính trị ngang tầm nam giới

Phóng viên: Thưa giáo sư, từ bao giờ và vì sao nữ giới lại được/bị gán cho danh từ “phái yếu”? 

Giáo sư, tiến sĩ Vũ Gia Hiền: Từ cổ xưa, người ta đã gọi phụ nữ là phái yếu. Nguyên nhân vì người ta nhìn đơn giản vào hệ cơ bắp. Rõ ràng đa số đàn ông khỏe mạnh, vạm vỡ hơn phụ nữ. Ở chế độ mẫu hệ, sự phân vai không dựa vào cơ bắp mà dựa vào nhiều yếu tố, trong đó có vai trò sinh sản, trí tuệ, nắm thế lực, tầm ảnh hưởng… Khi đó, phụ nữ là phái quyền lực (tất nhiên, đàn ông cũng không bị gọi là phái yếu).

* Sự mạnh mẽ của phụ nữ có thể nhìn thấy ngay được không? Những gì là “tương tự mạnh mẽ” khiến ta dễ nhầm lẫn, thưa giáo sư?

- Sự mạnh mẽ của phụ nữ rất khó nhận thấy và thường những người có trình độ mới thấy được sự mạnh mẽ đó - nhìn ở hành trình sống đẹp của họ, nhìn ở chiều dài thời gian, nhìn ở sức chịu đựng và nghị lực vượt qua nghịch cảnh… Nếu đua về thời gian, phụ nữ thường bền bỉ hơn và người bền bỉ thường là người chiến thắng.

Mạnh mẽ không phải là sự thể hiện hung hăng, nóng vội, liều lĩnh, bất cần đời, áp đặt, gia trưởng… Nếu bị nhầm lẫn hoặc ngụy biện cho mình là rắc rối ngay.

* Có áp lực cho đàn ông không nếu chọn phải cô vợ mạnh mẽ?

- Mạnh mẽ không hề là một thứ bạo lực nên người phụ nữ mạnh mẽ không gây ra áp lực gì cho chồng, người thân trong gia đình. Một phụ nữ mạnh mẽ thường tính toán, quán xuyến, vạch ra những bước đi mang tính bền vững cho mình và gia đình. Họ đủ sức mạnh để quyết đoán về con cái, về gia đình, vì tương lai của gia đình và cũng là tương lai của đất nước. Nếu nhìn ở góc độ xung phong thì ít cảm nhận được sự mạnh mẽ của phụ nữ, mà hãy nhìn nhận ở góc độ bền vững. Trong hoàn cảnh đối mặt vấn đề sinh tồn, thường sức mạnh của phụ nữ lớn hơn và phụ nữ chính là chìa khóa sinh tồn của nhân loại. 

* Thưa giáo sư, qua những chặng đường đời chông gai, một phụ nữ trở nên mạnh mẽ thì cô ấy có trở nên hạnh phúc không?

- Phụ nữ mạnh mẽ hơn từng ngày thì chắc chắn hạnh phúc hơn. Sự gian truân, những trải nghiệm khó khăn trong đời càng tô đậm vẻ rắn rỏi, cứng cáp của họ. Phụ nữ thường nghĩ đến gia đình, đến xã hội, nghĩ cho người khác nhiều hơn. Khi họ không phó mặc người khác trước những sóng gió thử thách thì sự tình nguyện hà hơi tiếp sức ấy giúp phụ nữ cảm nhận hạnh phúc rõ hơn, nhiều hơn. Các bà, các dì, các chị hy sinh nhiều như vậy, vị tha và yêu thương nhiều như vậy thì sẽ chắt lọc và nhìn thấy giá trị hạnh phúc. Đó không phải là sự hy sinh vô nghĩa. 

* Theo giáo sư, những yếu tố cơ bản góp nên sự mạnh mẽ ở “phái yếu” là gì?

- Phụ nữ luôn có niềm tin vào xã hội, tin vào cuộc sống nhiều hơn nam giới. Trở lại vấn đề thể chất, vì phụ nữ yếu hơn nam giới nên họ chọn hướng thích nghi hơn là đột phá, họ ít nổi loạn trong xã hội. Phụ nữ tin vào trật tự, ổn định xã hội, tin xã hội bảo vệ được họ. Họ tin vào sự bền vững của xã hội, mà xã hội tồn tại thì họ tồn tại, họ ắt sẽ chiến thắng, vượt qua nghịch cảnh vây lấy họ cùng người thân. Niềm tin vào tập thể, vào xã hội tiếp cho phụ nữ sức mạnh và sự bền gan, vững chí. Đàn ông còn phải học phụ nữ nhiều điều.

Niềm tin vào tập thể, vào xã hội tiếp cho phụ nữ sức mạnh và sự bền gan, vững chí (ảnh minh họa)

* Nhân ngày Phụ nữ Việt Nam, giáo sư muốn nhắn gửi điều gì đến các chị em?

- Từ góc độ khoa học, phải nói rằng tạo hóa sinh ra người phụ nữ quá mạnh mẽ. Tôi mong phụ nữ được hiểu đúng và họ sẽ phát huy hơn nữa sức mạnh về xã hội của mình. Đặc biệt, phụ nữ nên khẳng định bản thân, mạnh dạn chiếm lĩnh các vị trí xã hội và cạnh tranh với đàn ông về mọi lĩnh vực, kể cả vươn lên nắm quyền lực chính trị. Về chính trị - xã hội, ta thấy thế giới hiện nay vẫn là nam trị. Phụ nữ đừng chỉ quanh quẩn trong gia đình, bên xó bếp, đóng khung trong thiên chức làm mẹ, làm người nội trợ trong nhà mình.

* Xin cảm ơn giáo sư. 

Tô Diệu Hiền (thực hiện)