Từ vụ Trịnh Sảng nghĩ về điều khoản đạo đức trong hợp đồng của nghệ sĩ Việt

Trịnh Sảng có thể mất cả sự nghiệp vì ồn ào đời tư

Scandal nhờ người mang thai hộ, bỏ rơi con khiến Trịnh Sảng nguy khốn, có thể khiến sự nghiệp của cô chấm dứt từ đây. Sự việc này được cho là lách luật, trái đạo đức.

Giữa đêm 19/1, nhiều nhãn hàng vẫn làm việc cật lực để gỡ các bảng quảng cáo có mặt của Trịnh Sảng tại những địa điểm công cộng. Ông Trương Chí Bằng, Chủ tịch Hiệp hội Quảng cáo Trung Quốc cho biết: “Không ai dám sử dụng hình ảnh của cô ấy nữa”.

Trước đó, thương hiệu thời trang Prada tuyên bố đã chấm dứt hợp tác với Trịnh Sảng, dẫu cô chỉ mới ra mắt với vai trò đại diện thương hiệu tại Trung Quốc được 8 ngày. Scandal của Trịnh Sảng khiến giá cổ phiếu của Prada sụt giảm mạnh. Lola Rose, Chioture là hai thương hiệu nối gót Prada chấm dứt hợp đồng quảng cáo với Trịnh Sảng.

Công nhân dỡ bỏ quảng cáo của Trịnh Sảng trong đêm 19/1

Nhiều thương hiệu khác từng có nội dung hợp tác quảng cáo với Trịnh Sảng cũng nhanh chóng ẩn đi. Điển hình như tạp chí Harper’s Bazaar vừa có bài đăng về Trịnh Sảng vào ngày 4/1 nhưng nay đã không thể tìm thấy nữa.

Từ đầu năm 2020 đến nay, Trịnh Sảng tham gia khoảng 20 chương trình truyền hình, gameshow. Trong đó, có 6 chương trình nữ diễn viên đồng hành xuyên suốt. Với những chương trình đã phát sóng có thể phải gỡ bỏ khỏi các nền tảng. Còn những chương trình chưa phát sóng có thể đối diện với lệnh cấm chiếu không thời hạn.

Trong thời gian tới, theo dự kiến Trịnh Sảng có 3 phim truyền hình và 1 phim điện ảnh ra mắt. Nhưng số phận của chúng cũng sẽ không khác các chương trình truyền hình, gameshow là bao. 

Trịnh Sảng có thể mất hết sự nghiệp vì ồn ào đời tư

Không những thế, những phim từng phát sóng có sự góp mặt của Trịnh Sảng từ vai lớn cho đến vai phụ cũng bắt đầu bị gỡ khỏi các nền tảng: Cùng ngắm mưa sao băng, Yêu em từ cái nhìn đầu tiên, Hạ chí chưa tới, Cổ điếm kỳ đàm…

Vào tháng 11/ 2020, Cục Phát thanh và Truyền hình Trung Quốc đã ban hành thông báo mới về việc tăng cường quản lý chương trình phát sóng trực tuyến, chương trình phát sóng trực tiếp thương mại điện tử. Trong đó có nêu rõ nếu nghệ sĩ phạm pháp, hoặc vi phạm đạo đức sẽ không được lên sóng. Còn những phim truyền hình, điện ảnh, chương trình truyền hình, giải trí sẽ có thể không được lên sóng.

Hiện tại, các NSX như đang ngồi trên đống lửa với scandal của Trịnh Sảng.

Ràng buộc nghệ sĩ bằng điều khoản đạo đức trong hợp đồng                

Luật sư Yang Xiaoqing cho biết khi nghệ sĩ Trung Quốc ký hợp đồng hợp tác, đặc biệt khi làm đại diện thương hiệu cho các nhãn hàng thường có điều khoản quy định về đạo đức. 

Trong đó, họ thường quy định rõ, nghệ sĩ không được tham gia vào các hoạt động trái pháp luật như khiêu dâm, ma tuý, cờ bạc, lái xe khi say rượu, chống Đảng, chống nhà nước… cũng như những việc làm trái thuần phong, mỹ tục. Nếu nghệ sĩ vi phạm thì thương hiệu có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng, yêu cầu nghệ sĩ bồi thường thiệt hại.

Trong trường hợp hai bên không có thoả thuận về điều khoản đạo đức, chủ doanh nghiệp, thương hiệu vẫn có thể dựa vào bộ luật dân sự để giải quyết. Tuy nhiên, nếu không có khoản ràng buộc rõ ràng về đạo đức trong hợp đồng việc giải quyết sẽ khó khăn hơn. Vì thế, hiện tại, nhiều đơn vị đều áp dụng điều này vào trong hợp đồng.

Tại Việt Nam, các nghệ sĩ có chịu sự ràng buộc tương tự?

Scandal giữa An Nguy và Kiều Minh Tuấn khiến phim Chú ơi đừng lấy mẹ con bị tẩy chay dữ dội. Cũng từ sự việc này, đạo diễn Đinh Tuấn Vũ cho biết về sau khi ký hợp đồng với diễn viên buộc phải có điều khoản giữ đời tư trong sạch, tránh scandal để làm ảnh hưởng đến phim.

Scandal tình ái giữa An Nguy và Kiều Minh Tuấn khiến phim Chú ơi đừng lấy mẹ con bị tẩy chay

Đạo diễn N. cho biết đây luôn là điều khoản có trong hợp đồng, được quy định cụ thể, chi tiết để đảm bảo được sự an toàn cho phim. Nếu vi phạm, buộc diễn viên phải bồi thường. 

Anh D. (quản lý của diễn viên K.N.) cho biết với những hợp đồng làm đại sứ thương hiệu trong thời gian dài hoặc với những thương hiệu lớn, hợp đồng đều có ràng buộc cụ thể. “Họ thường cấm những hành vi sau: sử dụng chất kích thích, chất cấm, sử dụng sản phẩm của đối thủ (với những nhãn hàng thương mại), những hành vi trái thuần phong, mỹ tục, vi phạm đạo đức, pháp luật… Mức bồi thường thiệt hại nếu vi phạm tuỳ thuộc vào từng bên, không có con số cụ thể”, anh D. chia sẻ. 

Anh T. (quản lý nghệ sĩ) cho biết, tuỳ vào nhãn hàng mà yêu cầu có thể sẽ khác nhau, nhưng có khoảng 70% những điều khoản sẽ tránh làm ảnh hưởng trực tiếp đến sản phẩm, nhãn hàng. Thậm chí có đơn vị yêu cầu nghệ sĩ không được kết hôn trong thời gian làm gương mặt đại diện. 

Nhưng, với những hợp đồng hợp tác ngắn hạn, thường sẽ không có điều khoản ràng buộc chặt chẽ như trên.

Với áp lực ngày càng lớn từ phía khán giả, buộc các nhãn hàng ngày càng thận trọng hơn khi hợp tác với nghệ sĩ. Điều đó cũng giúp nghệ sĩ biết giữ mình hơn trong công việc, cuộc sống. 

Vừa qua, Hương Giang bị tẩy chay kịch liệt khiến cô phải dừng hoạt động một thời gian

Tuy nhiên, thực tế, thị trường Việt Nam vẫn còn tương đối khác biệt so với Trung Quốc hay Hàn Quốc. Nghệ sĩ khi dính lùm xùm thường vẫn còn cơ hội trở lại, xuất phát từ tâm lý hay quên, dễ tha thứ “chín bỏ làm mười” của khán giả. Nhãn hàng cũng bị ảnh hưởng nhất định, nhưng thường chỉ diễn ra trong thời gian tương đối ngắn.

Chẳng hạn, trường hợp của Kiều Minh Tuấn trong phim Chú ơi đừng lấy mẹ con, sau đó anh vẫn nhận được nhiều cơ hội đóng phim trở lại, vẫn được khán giả đón nhận khi có vai diễn hay. Nữ ca sĩ Hồ Ngọc Hà cũng từng bị tẩy chay vì scandal tình ái cách đây vài năm, buộc hàng loạt nhãn hàng phải rút hình ảnh quảng cáo của cô. Nhưng sau đó, Hồ Ngọc Hà vẫn có thể trở lại. Gần đây nhất, Hương Giang bị tẩy chay khiến những nhãn hàng cô quảng cáo cũng bị ảnh hưởng, nhưng rồi đâu lại vào đó. 

Vì thế, dẫu có điều khoản trong hợp đồng nhưng đa phần vẫn tương đối chung chung. Thậm chí có nhãn hàng cũng không đề cập đến mức phạt, bồi thường nếu vi phạm quy định. “Lúc làm mấy ai nghĩ đến chuyện đổ vỡ, nên đôi lúc việc này bị xem nhẹ một chút”, anh T. nói.

Nhưng, có lẽ thực tế bây giờ không đơn giản như thế. Việc Hương Giang buộc tạm dừng hoạt động nghệ thuật cho thấy sự lựa chọn, quyền lực của khán giả ngày càng mạnh, đặc biệt khi họ ngày càng được tiếp xúc với thế giới bên ngoài.  

Trung Sơn