Tự truyện người nổi tiếng “hạ nhiệt”

Tự truyện nghệ sĩ giảm số lượng

Không riêng Việt Nam, với quốc tế, tự truyện của người nổi tiếng vẫn luôn thu hút sự tò mò của độc giả. Cho đến nay, sức hấp dẫn của thể loại này vẫn còn, bạn đọc trong nước vẫn quan tâm, nhưng sự hào hứng, chờ đón không được như trước nữa.

MC Liêu Hà Trinh và ca sĩ Ưng Hoàng Phúc tại buổi ra mắt tự truyện Chạm - Ảnh: Nhân vật cung cấp

Còn nhớ trong ba năm từ 2017 đến năm 2019, khoảng thời gian này được xem là giai đoạn “nở rộ” của tự truyện người nổi tiếng. Mỗi năm, vài ba cuốn tự truyện nối đuôi nhau ra mắt bạn đọc. Năm 2017 có tự truyện Chạm tới giấc mơ của Sơn Tùng M-TP, Cỏ hạnh phúc của Hari Won, Lột xác của Lâm Khánh Chi, 50 - Hồi ký không định xuất bản của nhạc sĩ Quốc Bảo...

Năm 2018 lại chào đón “cơn mưa” tự truyện với Vàng Anh và Phượng Hoàng của ca sĩ Hoàng Thùy Linh, Lê Công Vinh - Phút 89 của cựu cầu thủ Lê Công Vinh, ca sĩ Đức Phúc giới thiệu Đức Phúc: I believe, I can fly... Sang năm 2019, ca sĩ Hồ Quang Hiếu giới thiệu tự truyện Đổi thay, Ngô Thanh Vân ra mắt sách kể về đường đi đến thành công - Alpha Woman: Thành công ngoài vùng an toàn... Trước đó nữa còn có thể kể Thương Tín - Một đời giông bão (năm 2016)…

Khoảng ba năm qua, dòng sách tự truyện, hồi ký của người nổi tiếng vẫn ra mắt nhưng với hình thức khác và mật độ thưa hơn. Trong đó, đáng chú ý là cuốn tự truyện Nhắm mắt nhìn sao của nghệ sĩ khiếm thị Hà Chương. Cuốn sách được bạn đọc yêu mến khi truyền động lực sống tích cực đến những người có cùng hoàn cảnh, những người yếu thế trong cuộc sống.

Cho đến gần đây, dòng sách tự truyện của người nổi tiếng được quan tâm trở lại, khi ca sĩ Ưng Hoàng Phúc giới thiệu Chạm, được chấp bút bởi MC Liêu Hà Trinh. Nam ca sĩ cho biết anh không muốn gọi Chạm là tự truyện, mà xem cuốn sách như một ấn phẩm kỷ niệm 20 năm làm nghề với những vui buồn đã qua. Tự truyện Chạm là một phần trong dự án lớn, nhằm đánh dấu màn tái xuất của Ưng Hoàng Phúc. Nam ca sĩ đặt nhiều kỳ vọng cho lần trở lại này khi thực hiện chuỗi sản phẩm khác nhau. Tuy nhiên, cuốn tự truyện không nhận được nhiều sự chú ý như kỳ vọng.

Thiếu bất ngờ, thừa lời ca tụng 

Tự truyện Chạm ra mắt sau khi hàng loạt tự truyện khác “gây bão” trên thị trường xuất bản nên phần nào bị ảnh hưởng. Trước đây, từng có nhiều tự truyện sau khi lên kệ, đã làm xáo trộn cuộc sống của những người liên quan đến những câu chuyện được kể. Có thời điểm, một cuộc tranh luận không hồi kết đã nổ ra về việc nên hay không đề cập đến bí mật đã được giấu kín trong quá khứ, bởi việc tiết lộ đôi khi chỉ nhằm mục đích PR cho tác phẩm? Chưa kể, vì có quá nhiều tự truyện dày cộm nhưng nội dung mỏng, nhạt nhẽo thậm chí nhân vật không đáng để viết sách đã khiến bạn đọc mang tâm lý dè chừng, sợ bị hớ khi chi tiền sở hữu tác phẩm, ngoại trừ fan của ca sĩ mua để làm kỷ niệm.

Đức Phúc từng gây tranh cãi khi ra mắt tự truyện ở tuổi 22. Ảnh: Diễm Mi

Tâm lý này của bạn đọc không có gì đáng ngạc nhiên, bởi chính Chạm cũng đang đi vào lối mòn, mắc nhiều điểm trừ. Chạm không mang nhiều thông tin mới cho bạn đọc bởi trong những lần trả lời phỏng vấn trước đây, Ưng Hoàng Phúc đã tiết lộ phần lớn câu chuyện của mình. Những điểm nhấn lớn trong cuộc đời như: thời nhóm nhạc 1088 tan rã, lần gặp ông bầu Quang Huy và bắt đầu sự nghiệp solo, lúc tạm dừng ca hát vì thoát vị đĩa đệm, thất bại triền miên cho đến khi gặp người vợ hiện tại - Kim Cương... đều đã được truyền thông “cày nát”. Còn lại, những chi tiết “đệm” có vẻ mới, như lần nam ca sĩ bị điện giật té xuống sông tưởng chết, hay ngày mới sinh vì khóc quá nhiều, mẹ lại quá trẻ không có kinh nghiệm nên cho uống thuốc ngủ nằm mê man suốt một tuần liền... lại không đủ sức thu hút khán giả.

Ngoài ra, điểm trừ lớn của tự truyện Chạm là phần chấp bút của MC Liêu Hà Trinh. Nữ MC dùng quá nhiều mỹ từ để nói về sự nghiệp của Ưng Hoàng Phúc trong khi nhân vật lúc thì xưng tôi, khi lại xưng Phúc, tạo cảm giác anh đang khoe khoang về mình. Trong suốt tự truyện, cách hành văn với nhiều tính từ, câu chữ như văn nói mang phong cách đặc trưng của Liêu Hà Trinh cũng phần nào tạo sự xa cách giữa nhân vật và độc giả. Tự truyện Chạm dù được giới thiệu là dự án tâm huyết của nam ca sĩ, nhưng tác phẩm không chạm đến đa số bạn đọc, thậm chí không tạo được sự chú ý với truyền thông.

Chất lượng của Chạm đang nối dài chuỗi những cuốn tự truyện mờ nhạt trên thị trường. Nếu xem tự truyện là tác phẩm mang tính cá nhân và dành riêng cho fan trung thành, thì nghệ sĩ không cần phải suy tính quá nhiều, bởi nội dung dở hay cũng không quá quan trọng. Còn lại, nếu nghiêm túc và muốn tác phẩm hướng đến nhóm đối tượng độc giả rộng hơn, nghệ sĩ cần tính toán kỹ lưỡng hơn về người chấp bút, nội dung muốn kể và thời điểm ra mắt. Bởi với những tín hiệu như hiện tại, nếu không cẩn trọng, dẫu là tác phẩm kỷ niệm 20 hay 30 năm - một cột mốc đáng nhớ trong sự nghiệp, cũng khó lòng được công chúng chú ý, đón nhận. 

Diễm Mi