Truyền hình trả tiền: “Đòi” thiết lập giá sàn

Ngày 10/9, tại hội thảo Cạnh tranh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (NTD) trong lĩnh vực THTT, bà Trần Phương Lan - Trưởng ban Giám sát và quản lý cạnh tranh, Cục Quản lý cạnh tranh cho biết, doanh thu từ THTT đạt hai tỷ USD năm 2011 và tăng lên 2,5 tỷ USD vào năm 2012. Tốc độ phát triển của THTT tương đối nhanh, đạt khoảng 7,3% vào năm 2010 và dự kiến tăng từ 20 - 25%/năm trong những năm tới. Theo số liệu năm 2012, dẫn đầu thị trường là Công ty TNHH truyền hình cáp Saigontourist (SCTV) với 40% thị phần; chủ yếu tại khu vực phía Nam. Đứng thứ hai là trung tâm truyền hình cáp của Đài Truyền hình Việt Nam (VCTV) với 30% thị phần; chủ yếu tại khu vực phía Bắc. Trung tâm truyền hình cáp của Đài Truyền hình TP.HCM (HTVC) ở vị trí thứ ba với 15% thị phần.

Dù giá cước liên tục tăng, chất lượng của THTT đang bị nhiều người tiêu dùng phàn nàn

Tuy nhiên, ông Vũ Văn Hiến - Chủ tịch Hiệp hội THTT phủ nhận doanh thu từ THTT hiện nay không thể đạt con số hai tỷ USD mà đó là con số của toàn bộ hệ thống truyền hình. Theo ông Hiến, hầu như các doanh nghiệp cung cấp THTT lãi không lớn, chỉ mới lãi “chút xíu” trong những năm gần đây. Trong khi giá cước viễn thông ngày càng giảm, giá THTT ngày càng tăng, ông Hiến lý giải, hầu hết sản phẩm đầu vào của truyền hình cáp đều từ nước ngoài, các chương trình bản quyền phải mua bằng “tiền đô”, trong khi tiền Việt Nam lại mất giá.

Vì vậy, nếu bà Trần Phương Lan đánh giá, sự gia nhập thị trường của các doanh nghiệp viễn thông như VNPT, Viettel và FPT sẽ làm thị trường truyền hình sẽ ngày càng cạnh tranh khốc liệt thì ông Hiến lại lo ngại, thị trường THTT sẽ bị phá giá và các doanh nghiệp THTT hiện nay không thể tồn tại nổi. Ông Trần Văn Úy - Tổng Giám đốc SCTV cho rằng, nếu các doanh nghiệp viễn thông tham gia vào thị trường THTT và áp dụng chiêu bài bù chéo giá (gánh lỗ cho dịch vụ THTT từ doanh thu viễn thông) thì giá thuê bao THTT sẽ rơi xuống mức rất thấp, thậm chí có thể bán với giá 0 đồng. Trong trường hợp này, các doanh nghiệp dù ở vị trí thống lĩnh như SCTV cũng khó có thể cạnh tranh. Do đó, cả Hiệp hội THTT và SCTV đều kiến nghị, cơ quan chức năng cần phải thiết lập một mức giá sàn để yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp THTT không được bán dưới mức giá quy định.

Đây không phải là lần đầu tiên Hiệp hội THTT và các đơn vị thành viên muốn “lập hàng rào” đối với các doanh nghiệp viễn thông muốn gia nhập “miếng bánh” THTT. Trước đó, cuối năm 2012, Hiệp hội THTT liên tiếp có văn bản đề nghị cơ quan chức năng không cho các doanh nghiệp viễn thông tham gia dịch vụ truyền hình cáp. Lý do của hành vi “ngăn sông cấm chợ” này là thị trường THTT đang có dấu hiệu bão hòa, có thể dẫn đến cạnh tranh không lành mạnh…

Tuy nhiên, theo đánh giá của Cục Quản lý cạnh tranh tại hội thảo, “miếng bánh” THTT vẫn còn rất lớn. Trên toàn thị trường với 40 thương hiệu đang tham gia cung cấp dịch vụ hiện chỉ có 4,5 triệu thuê bao trên tổng số 20 triệu gia đình tại khu vực đô thị. Không ít NTD đặt hy vọng vào sự gia nhập lĩnh vực THTT của các doanh nghiệp viễn thông nhằm tạo ra những bước đột phá về giá và chất lượng. Cuộc đua trong lĩnh vực THTT mới bắt đầu song đã làm nhiều người nhớ tới câu chuyện của thị trường viễn thông Việt Nam trong những năm trước đây. NTD chỉ thực sự được hưởng lợi khi có sự tham gia canh tranh của các nhân tố mới, phá vỡ thế độc quyền để hệ thống viễn thông phủ được sóng mạnh mẽ. Trong khi đó, bên cạnh giá cước truyền hình liên tục tăng qua các năm, NTD còn phàn nàn về chất lượng của THTT. Ông Vương Ngọc Tuấn - Phó Tổng thư ký Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ NTD Việt Nam cho biết, Hội liên tiếp nhận được đơn khiếu nại của khán giả về chất lượng của các kênh truyền hình cung cấp không đúng và đủ như công bố. Nhiều thông tin về các sản phẩm bán hàng qua truyền hình không trung thực, chính xác, ảnh hưởng nghiêm trọng tới quyền lợi NTD…

 H. Anh