Truyện dân gian giúp giảm định kiến chủng tộc ở trẻ em

Nghiên cứu cho thấy, từ 4 tuổi, trẻ em dễ tiếp thu những khuôn mẫu định kiến chống lại một số nhóm người nhất định. Điều này sẽ ăn sâu vào tiềm thức của trẻ. Theo thống kê của Tổ chức về quản lý sách thiếu nhi (CCBC), việc cung cấp các văn bản để phổ cập kiến thức về đa văn hóa cho trẻ nhỏ đang bị thiếu hụt đáng kể. Ví dụ, vào năm 2020, có 29% sách dành cho trẻ em viết về động vật và 41% viết về trẻ em da trắng. Chỉ 9% có nội dung đề cập đến trẻ em gốc Á. 

Một số tập truyện dân gian nổi tiếng của Việt Nam- ẢNH: INTERNET

Nhóm nghiên cứu của Minjeong và Allyssa đang thực hiện một dự án sản xuất sách nói về đa chủng tộc dành cho trẻ em. Dự án được thực hiện tại Massachusetts - thành phố có những cộng đồng người từ Đông Nam Á lớn nhất ở Mỹ.

Phân biệt chủng tộc đối với người châu Á và người Mỹ gốc Á luôn là vấn đề nóng hổi ở Mỹ. Theo Trung tâm Nghiên cứu về sự căm ghét và chủ nghĩa cực đoan (CSUSB), những trường hợp phạm tội có liên quan đến sự thù ghét cực đoan đối với người gốc Á ở Mỹ đã tăng 339% trong đại dịch COVID-19. 

Nghiên cứu của 2 chuyên gia cũng cho thấy truyện dân gian rất có ý nghĩa trong việc góp phần đấu tranh chống nạn phân biệt chủng tộc, đặc biệt khi những câu chuyện này được đọc cho trẻ em nghe thường xuyên. Nhiều quốc gia châu Á như Hàn Quốc và Việt Nam sử dụng truyện dân gian trong chương trình giảng dạy cho lớp trẻ như một phần của nền giáo dục.

Như câu chuyện dân gian Việt Nam Hũ vàng thần kỳ, đề cao tính trung thực và tôn vinh những người luôn làm việc thiện. Chuyện kể về cặp vợ chồng nghèo nhưng lương thiện quyết định không lấy hũ vàng mà họ vô tình tìm thấy khi làm nương. Tên trộm tình cờ nghe được câu chuyện của cặp vợ chồng và lấy trộm hũ vàng. Nhưng thay vì vàng, anh ta có một hũ đầy rắn. Khi tên trộm trả lại chiếc bình cho cặp vợ chồng, nó lại trở thành một hũ vàng đầy ắp.

Những câu chuyện dân gian Campuchia cũng bao gồm nhiều yếu tố về văn hóa và bài học cho trẻ em. Nội dung câu chuyện diễn ra khi các nhân vật liên tục bị bủa vây với những nỗi sợ thường thấy ở trẻ em và cách mà nhân vật tìm cách vượt qua những khó khăn ấy. Bên cạnh những bài học cuộc sống, những kiến thức đạo đức của câu chuyện cũng được chia sẻ và chứa đựng thông điệp chống phân biệt chủng tộc mạnh mẽ.

Một số tập truyện dân gian nổi tiếng của Hàn Quốc - ẢNH: INTERNET

Một lợi ích quan trọng không kém của truyện dân gian châu Á là xóa bỏ các định kiến ​​chống lại người châu Á bằng cách sử dụng các nhân vật chính từ các nền văn hóa phương Đông - những người thể hiện các đặc điểm mang giá trị tôn vinh văn hóa đi đôi với nhân cách mẫu mực.

Đặc tính thứ ba của truyện dân gian châu Á là sử dụng các chủ đề công bằng xã hội như giúp đỡ người nghèo và người yếu thế. Ví dụ, trong câu chuyện Hũ vàng thần kỳ, cặp vợ chồng lương thiện đã không giữ số vàng đó cho riêng mình mà phân phát, giúp đỡ những người nghèo khó khác. 

Khi các câu chuyện dân gian được kết hợp vào chương trình giảng dạy cùng các bài học về duy trì công bằng đa văn hóa, sẽ trang bị cho trẻ em những kiến thức về nhiều nền văn hóa khác nhau. Điều này góp phần bảo vệ quyền lợi cho cộng đồng người gốc Á và tăng hiệu quả trong việc giảm phân biệt chủng tộc cho thế hệ tương lai. 

Tuấn Huy