Trường học khổ sở vì thủ tục mở căn tin, bãi xe

Thấp thỏm chờ hướng dẫn

Phòng GD-ĐT quận Bình Tân vừa ra thông báo yêu cầu hiệu trưởng công lập gồm mầm non, tiểu học, THCS và chuyên biệt phải tạm dừng các hoạt động cho thuê tài sản công làm căn tin, bãi xe, bếp ăn cho đến khi được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt đề án sử dụng tài sản công vào mục đích cho thuê theo quy định.

Trước đó, Thanh tra TPHCM đã kiểm tra và kết luận, quận Bình Tân có 40 trường công lập và 2 địa chỉ của trung tâm văn hóa, thể dục thể thao quận sử dụng nhà, đất công vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết nhưng chưa được UBND TPHCM phê duyệt đề án, tức là chưa làm đúng Nghị định 151/2017/NĐ-CP. Thanh tra TPHCM cho biết, nhiều trường công lập ở các quận, huyện khác cũng đang có các hạng mục cho thuê, liên kết chưa đúng quy định.

Hiệu trưởng một trường tiểu học ở quận Bình Tân cho biết, hơn 3/4 học sinh của trường học bán trú, ăn trưa ở trường. Nhiều năm qua, nhà trường ký hợp đồng với một công ty chuyên cung cấp suất ăn và công ty này thuê bếp ăn tại trường để tổ chức nấu nướng, chế biến. Hiện tại, trường phải tạm dừng hợp đồng này theo yêu cầu của UBND quận. Chỉ còn 1-2 tuần nữa, trường bắt đầu đón học sinh vào học. Ông nói: “Thời gian quá gấp gáp, các trường khó tự tổ chức bếp ăn cho học sinh được, đành phải hợp đồng với các công ty cung cấp suất ăn công nghiệp, đưa suất ăn từ bên ngoài vào, khó kiểm soát chất lượng, an toàn thực phẩm”.

Chế biến, chia khẩu phần ăn trưa cho học sinh ở Trường tiểu học Phong Phú, TP Thủ Đức - Ảnh: Nguyễn Loan

Ông Huỳnh Thanh Phú - Hiệu trưởng Trường THPT Bùi Thị Xuân (quận 1) - cho hay, UBND TPHCM và Sở GD-ĐT cho phép các trường chưa có đề án cho thuê tài sản công theo Nghị định 151 được tạm thời cho thuê theo hình thức đấu thầu hằng năm để tổ chức các hoạt động bếp ăn bán trú, căn tin, bãi xe hay cho thuê tổ chức các hoạt động ngoài giờ khác. Các trường rất mệt mỏi với thủ tục đấu thầu hằng năm bởi thủ tục phức tạp, mất nhiều thời gian, công sức. Mỗi năm, nhà trường mất 3-4 tháng để làm hồ sơ, thủ tục đấu thầu. Cũng có quy định cho phép nhà trường tự khai thác căn tin, bãi giữ xe, nhưng chức năng của nhà trường là giảng dạy, không thể đủ nhân lực để tổ chức nấu ăn, giữ xe cho học sinh.

Bà Phạm Thúy Hà - Hiệu trưởng Trường tiểu học Đặng Trần Côn (quận 4) - cũng cho hay, nhà trường cho thuê căn tin nhiều năm qua để phục vụ gần 700 học sinh. Theo bà, việc lập đề án cho thuê tài sản công hay đấu thầu cho thuê căn tin đều gây khó cho các trường bởi thủ tục phức tạp. Các trường mở căn tin, bãi xe là để phục vụ học sinh chứ không phải để kiếm lời, nhưng luôn phải chịu áp lực trong việc bảo đảm an toàn, nhất là an toàn thực phẩm. Nếu thủ tục quá phức tạp thì không trường nào muốn làm. Nhưng không làm thì thiệt thòi cho học sinh.

Ông Huỳnh Thanh Phú, bà Phạm Thị Hà đều kiến nghị sớm có hướng dẫn đơn giản, dễ hiểu, khả thi trong việc xây dựng và phê duyệt đề án sử dụng tài sản công theo Nghị định 151 để các trường bước vào năm học mới thuận lợi. Đây cũng là nguyện vọng của đông đảo phụ huynh, bởi nếu trường không tổ chức được bếp ăn, căn tin thì con em họ không biết sẽ ăn, uống ra sao khi học bán trú.

Trầy trật xoay xở

Ông Ngô Văn Tuyên - Trưởng phòng GD-ĐT quận Bình Tân - thông tin, quận Bình Tân có 40 trường công lập lập đề án sử dụng tài sản công từ 3 năm nay nhưng chưa được phê duyệt nên hiện giờ phải tạm ngưng hoạt động cho thuê mặt bằng làm căn tin, bãi giữ xe, chờ hướng dẫn từ UBND quận.

Học sinh bán trú ăn trưa tại Trường tiểu học Phong Phú, TP Thủ Đức trong năm học 2023-2024 - Ảnh: Nguyễn Loan

Ông Trịnh Vĩnh Thanh - Trưởng phòng GD-ĐT quận Gò Vấp - cho hay, quận có 36/60 trường công lập có dịch vụ căn tin, giữ xe. 36 trường này đã xây dựng đề án sử dụng tài sản công gửi về phòng tài chính - kế hoạch quận và đang chờ UBND TPHCM phê duyệt. Nếu các dự án này không được phê duyệt, các hoạt động căn tin, giữ xe, bếp ăn bán trú… của các trường sẽ phải tạm ngưng trong năm học mới. Vì thế, UBND quận Gò Vấp đã đề xuất ý tưởng “UBND TPHCM áp dụng Nghị quyết 98 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM để thí điểm ủy quyền cho UBND cấp quận phê duyệt đề án sử dụng tài sản công vào mục đích kinh doanh, cho thuê tại đơn vị sự nghiệp công lập”.

Theo Sở GD-ĐT TPHCM, sở có 128 đơn vị trực thuộc, trong đó có 117 đơn vị đang sử dụng tài sản công để cho thuê, liên kết. Các đơn vị này đã lập đề án sử dụng tài sản công nhưng chưa được phê duyệt. Sở GD-ĐT TPHCM cũng đã gửi 82 đề án của các trường trực thuộc cho Sở Tài chính TPHCM để thẩm định nhưng các đề án chưa đạt yêu cầu, cần chỉnh sửa, bổ sung… Từ năm 2019 tới nay, các trường có đề án chưa được duyệt phải tạm duy trì bãi giữ xe, căn tin theo hình thức đấu thầu công khai hằng năm.

Ngoài ra, toàn thành phố còn có 1.296 đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND cấp quận, phần lớn có tài sản công cho thuê làm căn tin, bãi giữ xe phục vụ học sinh và giáo viên. Phòng tài chính - kế hoạch các quận, huyện và TP Thủ Đức đã hướng dẫn các trường lập đề án sử dụng tài sản công; các trường này đã đóng thuế đối với hoạt động cho thuê mặt bằng, nộp các khoản thu từ việc cho thuê mặt bằng vào ngân sách nhà nước.

Theo ông Nguyễn Văn Hiếu - Giám đốc Sở GD-ĐT TPHCM - do vướng khâu thủ tục, nhiều trường công lập đã ngừng hoạt động căn tin, bếp ăn, bãi giữ xe, dẫn đến lãng phí rất lớn về mặt bằng. Việc ngừng tổ chức những hoạt động này gây ảnh hưởng không nhỏ đến các hoạt động giáo dục của nhà trường, việc học tập của học sinh và gây tâm lý bất an cho phụ huynh. Sở đề xuất UBND TPHCM nghiên cứu, miễn tiền thuê đất đối với việc sử dụng tài sản công vào mục đích cho thuê, liên kết tại các đơn vị sự nghiệp giáo dục công lập.

Nguyễn Loan - Phạm Luận