Trung Quốc: Xu hướng kinh doanh thực phẩm sắp hết hạn đang phát triển mạnh

Hai năm trước, Lily - một sinh viên Quảng Châu - đã mua một hộp sữa đậu nành gần hết hạn sử dụng với giá chỉ bằng 1/3 so với giá gốc. Cô cảm thấy rất vui và đã chia sẻ với một người bạn. Nhưng người bạn đó nói rằng sử dụng thực phẩm gần hết hạn sẽ rất có hại cho sức khỏe. Sau đó, Lily tránh chia sẻ với bạn bè về việc này vì sợ rằng họ sẽ nghĩ cô là người tiết kiệm quá mức.

Một cửa hàng chuyên kinh doanh thực phẩm sắp hết hạn sử dụng ở Trung Quốc

Nhưng Lily vẫn tiếp tục mua thực phẩm gần hết hạn giảm giá. Cô thậm chí còn thành lập một cộng đồng trực tuyến trên kênh Douban (Đậu Biện), có tên “Tôi thích thực phẩm sắp hết hạn sử dụng”, gồm hơn 57.000 thành viên để chia sẻ các “bí kíp” mua thực phẩm sắp hết hạn mỗi ngày. “Tôi thấy có rất nhiều người mua các loại thực phẩm tương tự trên mạng và tôi cảm thấy yên tâm rằng việc này không có gì là sai”, Lily chia sẻ.

Lily là đại diện cho một nhóm người tiêu dùng ở Trung Quốc đang có xu hướng mua thực phẩm sắp hết hạn được giảm giá, nhất là từ khi Trung Quốc thông qua Luật chống lãng phí thực phẩm mới vào tháng 4 năm nay. Theo đạo luật này, các nhà hàng có hành vi “lôi kéo hoặc dụ dỗ” khách đặt món nhiều quá mức sẽ bị phạt. Luật cũng cấm các hình thức “biểu diễn ăn uống” hoặc “các cuộc thi ăn uống”.

Theo một báo cáo năm 2020, các thành phố ở Trung Quốc lãng phí gần 18 tỷ kg thực phẩm mỗi năm. Ngay cả trước khi đạo luật nói trên có hiệu lực, một số siêu thị ở Trung Quốc cũng đã bố trí những quầy hàng chuyên bày bán thực phẩm giảm giá do sắp hết hạn sử dụng.

Một nhân viên bán hàng tên Liu tại Siêu thị Yongwang ở Thâm Quyến, tỉnh Quảng Đông, cho biết nhiều mặt hàng thực phẩm sắp hết hạn ở đây được giảm giá đến 70%, và mỗi ngày siêu thị này đều có nhân viên kiểm tra để đảm bảo không có sản phẩm nào quá hạn sử dụng. “Hình thức kinh doanh này sẽ góp phần rất lớn trong việc giảm lượng chất thải thực phẩm”, Liu chia sẻ.

Trong nhiều năm trước đây, đa phần khách hàng tìm mua những mặt hàng thực phẩm sắp hết hạn để tiết kiệm tiền là những người cao tuổi. Nhưng dần dần, giới trẻ ở Trung Quốc cũng đang bắt đầu đi theo xu hướng này.

Nhiều người trẻ ủng hộ xu hướng mua sắm hàng cận date để tiết kiệm và tránh lãng phí thực phẩm

Lily cho biết, lúc đầu cô cũng tự hỏi liệu thực phẩm sắp hết hạn có an toàn cho sức khỏe hay không, nhưng đã quyết định vẫn mua khi thấy giá bán khá hấp dẫn. “Một số cửa hàng bán bánh mì có thể giảm giá đến 70-80% sau 4g chiều. Nếu tôi có thể sử dụng ngay những món ăn này thì tôi sẽ mua chúng”, Lily giải thích.

Một bài viết có tựa đề “Bạn có cảm thấy xấu hổ khi mua thực phẩm sắp hết hạn sử dụng không?” trên kênh Douban nhận được đa số các câu trả lời rằng không có gì phải xấu hổ khi tiết kiệm tiền và tránh lãng phí thức ăn. Các đoạn phim video về những khu vực và cửa hàng có bán thực phẩm sắp hết hạn được giảm giá cũng được chia sẻ khá phổ biến trên mạng.

Theo xu hướng nói trên, nhiều cửa hàng chuyên kinh doanh thực phẩm sắp hết hạn giảm giá cũng đang mọc lên ở các thành phố lớn như Bắc Kinh và Thượng Hải.

HotMaxx, công ty kinh doanh chuỗi cửa hàng bán thực phẩm sắp hết hạn với mức giảm giá 50- 80%, đã nhanh chóng mở rộng quy mô từ năm 2020, với hơn 50 cửa hàng chỉ riêng ở Thượng Hải. Hiện, công ty này đã thiết lập quan hệ với hơn 200 thương hiệu thực phẩm nổi tiếng, trong đó có Ferrero - một nhà sản xuất bánh kẹo hàng đầu của Ý, và Want Want - một nhãn hiệu đồ ăn nhẹ của Đài Loan.

Trên thực tế, mặc dù Trung Quốc không có chính sách khuyến khích kinh doanh hàng thực phẩm sắp hết hạn, nhưng thị trường “ngách” này vẫn phát triển mạnh kể từ khi chính phủ nước này thông qua luật chống lãng phí thực phẩm, một phần vì doanh nghiệp phải tìm cách tránh phạm luật. Trong tháng 5, một nhóm thanh tra của chính phủ ở Nam Kinh đã phát hiện một cửa hàng bánh mì đã vứt bỏ bánh mì không bán hết, và cho rằng cửa hàng này đã vi phạm luật chống lãng phí thực phẩm.

Cũng trong tháng này, CCTV - Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc - đã giới thiệu kênh của Lily như một điển hình trong phong trào chống lãng phí thực phẩm, giúp cho kênh này thu hút thêm 10.000 người đăng ký. “Trước đây cũng có nhiều người chuyên mua thực phẩm sắp hết hạn giảm giá như tôi nhưng ít ai để ý đến. Nhưng nay, nhờ luật mới ban hành mà chúng tôi đã được biến đến nhiều hơn”, Lily chia sẻ.

Nhất Nguyên (theo SCMP)