Trung Quốc từ chối đóng cửa Lãnh sự quán, Mỹ kêu gọi đồng minh vào cuộc

Phát biểu của ông Pompeo tại Thư viện Nixon nêu rõ tham vọng của Bắc Kinh và quan hệ với Mỹ, gần 50 năm sau khi Tổng thống Richard Nixon trở thành tổng thống Mỹ đầu tiên tới Trung Quốc.

Ông Pompeo nói: "Chúng ta phải thừa nhận sự thật sẽ tiếp diễn trong những năm và thập kỷ tới, rằng nếu chúng ta muốn có một thế kỷ 21 tự do - không phải kỷ nguyên Trung Quốc - thì mô hình cũ về sự hợp tác mù quáng với Bắc Kinh cần thay đổi. Chúng ta không được tiếp tục và chúng ta không được quay lại với điều đó".

Ngoại trưởng Mỹ so sánh cuộc cạnh tranh Mỹ - Trung như một cuộc chiến tranh lạnh thời hiện đại, nói rằng "bảo vệ các quyền tự do của chúng ta khỏi Đảng Cộng sản Trung Quốc là sứ mệnh của thời đại chúng ta, và nước Mỹ có vị trí hoàn hảo để làm chủ điều đó."

Ông Pompeo tiết lộ Mỹ yêu cầu đóng cửa lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston "bởi vì đó là một trung tâm của gián điệp và trộm cắp tài sản trí tuệ". Đây là động thái ngoại giao mới nhất trong một loạt các lần leo thang căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo khẳng định một thế giới tự do cần chống lại tham vọng bá quyền của Trung Quốc

Kẻ đánh cắp trắng trợn

Trong một cuộc phỏng vấn với Politico cùng ngày, Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Houston Cai Wei đề nghị cơ quan ngoại giao có thể bất chấp lệnh đóng cửa từ Mỹ. Ông nói: "Hôm nay chúng tôi vẫn hoạt động bình thường, vì vậy chúng tôi sẽ xem điều gì sẽ xảy ra vào ngày mai". 

Các quan chức Trung Quốc đã hối thúc Mỹ đảo ngược quyết định của mình và đe dọa trả đũa. Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus nói rằng họ "phải đưa ra quyết định đóng cửa lãnh sự quán trên do các vụ trộm lớn, ồ ạt về nghiên cứu và sở hữu trí tuệ của Mỹ”.

Bà Ortagus tuyên bố trong một cuộc phỏng vấn với "Quest Means Business" hôm 23/7: "Chúng tôi đã phát hiện ra các vòng tròn gián điệp từ Trung Quốc. Nhưng quan trọng nhất, tôi nghĩ điều gây phiền toái cho chúng tôi là hành vi trộm cắp nghiên cứu từ các trường đại học, từ bệnh viện, từ các công ty công nghệ, đánh cắp tài sản trí tuệ. Vì vậy, FBI và Bộ Tư pháp đã bắt đầu điều tra để một lần nữa đưa sự thật ra ánh sáng”.

Một tài liệu gồm bảy trang do các quan chức thực thi pháp luật Mỹ chuẩn bị và chia sẻ trên khắp các cơ quan chính phủ mô tả chi tiết các hoạt động của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) ở Mỹ, bao gồm các thông tin quan đến lãnh sự quán Houston.

Đáp lại, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Wang Wenbin (Uông Văn Bân) bác bỏ cáo buộc rằng lãnh sự quán là "tâm chấn" của các hoạt động bất hợp pháp.

Lãnh sự quán trung Quốc tại Houston, bang Texas tiếp tục hoạt động bình thường dù thời hạn đóng cửa trong 72 giờ sắp đến

“Chế độ chuyên chế mới”

Bài phát biểu của ông Pompeo đề cập không nhiều về việc đóng cửa lãnh sự quán. Thay vào đó, nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ tập trung vào những căng thẳng lớn hơn giữa hai nước, coi Trung Quốc là mối đe dọa, ngấm ngầm lợi dụng mối quan hệ với các quốc gia dân chủ suốt nhiều năm.

Ông Mike Pompeo nhấn mạnh: "Như Tổng thống Trump đã nói rất rõ, chúng tôi cần một chiến lược bảo vệ nền kinh tế Mỹ và lối sống của chúng tôi. Thế giới tự do phải chiến thắng chế độ chuyên chế mới này".

Trong khi thừa nhận sự khác biệt giữa Trung Quốc và Liên Xô, ông Pompeo cho biết Trung Quốc đang lặp lại một số sai lầm tương tự mà Liên Xô mắc phải, như xa lánh các đồng minh, từ chối quyền sở hữu tư nhân và pháp quyền. Ông gọi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là "người tin tưởng vào một hệ tư tưởng toàn trị".

Cuối cùng, ông Pompeo kêu gọi Mỹ và các đồng minh hợp tác để "thay đổi hành vi của Trung Quốc" vì một thế giới tự do.

Bài phát biểu của Ngoại trưởng là sự kiện thứ tư và mạnh mẽ nhất trong một loạt các nhận xét từ chính quyền Mỹ chống lại Trung Quốc. Cố vấn an ninh quốc gia Robert O'Brien, Giám đốc FBI Christopher Wray và Tổng chưởng lý Bill Barr đã đưa ra những nhận xét tương tự về mối đe dọa từ Bắc Kinh.

Tấn Vĩ (theo CNN)