Trung Quốc: Sự giàu có và “quyền lực” khó tin của những ngôi sao “livestream”

Tiền bạc và "quyền lực" 

Quy mô khủng của hình thức kinh doanh livestream tại Trung Quốc đã bị “tiết lộ” thông qua khoản tiền phạt trốn thuế lên đến 1,34 tỷ nhân dân tệ (NDT), tương đương 210 triệu USD, đối với KOL hàng đầu Huang Wei (thường được biết đến với tên gọi Viya). “Có lẽ nào họ lại kiếm được nhiều tiền như vậy?”, một bình luận trên mạng xã hội Weibo viết. 

Cơ quan thuế tỉnh Chiết Giang đã công bố khoản tiền phạt khổng lồ nói trên đối với Viya về hành vi trốn nộp số thuế khoảng 700 triệu NDT từ năm 2019 đến 2020. Hồ sơ thuế còn cho thấy Viya đang nắm giữ cổ phần trong ít nhất 16 công ty thuộc lĩnh vực tư vấn kinh doanh và thương mại điện tử (TMĐT). Viya (36 tuổi) cùng chồng là Dong Haifeng lọt vào danh sách 500 người giàu nhất Hoa lục của tạp chí Forbes năm 2021. Tài sản của họ được ước tính 9 tỷ NDT, tức hơn 1,4 tỷ USD. 

Viya - KOL nổi tiếng của Trung Quốc - với thu nhập đến mức “khó tin” - Ảnh: GETTY IMAGES

Năm 2016, Viya bắt đầu chuyển từ kinh doanh cửa hàng quần áo truyền thống ở Bắc Kinh sang bán hàng livestream trên Taobao - nền tảng TMĐT lớn nhất Trung Quốc thuộc Alibaba Group Holding - và ngay lập tức đạt doanh thu 100 triệu NDT chỉ trong vòng bốn tháng đầu. Những người nổi tiếng khác trong lĩnh vực bán lẻ livestream như “vua bán hàng” Li Jiaqi cho đến Cherie Zhu Chenhui, đều đã thành triệu phú hoặc tỷ phú. Các KOL hoặc các công ty kinh doanh đa kênh (MCN) thu “phí cứng” từ 100.000 đến 500.000 NDT đối với doanh nghiệp hoặc thương hiệu ký hợp đồng với họ cho một phiên phát trực tiếp. Ngoài ra, họ còn có thể nhận 20-40% hoa hồng từ doanh số bán hàng.

Theo Zhang Yi - nhà phân tích của Công ty iiMedia Research (trụ sở tại Quảng Châu) - khi doanh số bán hàng lên đến hàng triệu hoặc hàng tỷ NDT thì thu nhập của những KOL sẽ cao đến mức khó tin. Những người này còn nắm giữ rất nhiều “quyền lực” khi có số lượng người theo dõi “khủng”. Nếu Viya có 92 triệu người theo dõi, thì Li (29 tuổi) - một trong những KOL khác - cũng có 47 triệu người “follow” trên hệ thống livestream của Taobao.

Zhang Yi dẫn chứng: Vào tháng 11/2021, “gã khổng lồ” trong ngành mỹ phẩm Pháp là L’Oréal đã phải xin lỗi và bù đắp bằng phiếu mua hàng cho khách. Bởi trước đó đã xuất hiện những phàn nàn về vấn đề giá cả và ngay lập tức Viya cùng Li đã đe dọa đình chỉ hợp tác với hãng. 

Sức hút từ "live commerce" 

Theo Công ty tư vấn McKinsey (Mỹ), hình thức thương mại qua livestream đem lại hiệu quả cho các thương hiệu, nhà bán lẻ và các trang web TMĐT ở hai khía cạnh: tăng tốc độ tỷ lệ chuyển đổi (CR, tức hiệu quả mua hàng trên số lượng truy cập) và tăng sức hấp dẫn, khác biệt cho các thương hiệu. Trong báo cáo năm ngoái, McKinsey cho biết một số công ty nhận thấy tỷ lệ người mua hàng trẻ tuổi tăng lên tới 20% và CR lên đến gần 30% từ bán hàng livestream. Con số này cao hơn 10 lần so với TMĐT thông thường.

Joey Zhu - một nhà chế biến thức ăn nhanh ở miền Đông Trung Quốc - cho biết công ty ông chọn Viya bán sản phẩm của mình vì lý do “cô ấy đại diện cho hình ảnh tích cực và có sức thu hút mạnh mẽ đối với người tiêu dùng trẻ tuổi”. Ông cho hay, không hề dễ dàng để ký hợp đồng với KOL này. Cô ấy đang quá “hot” nên công ty phải trả một khoản môi giới cho một công ty thứ ba để có thể tiếp cận.

Trung Quốc hiện có hơn 1 triệu người hoạt động trong lĩnh vực này, nhưng hầu hết không nổi tiếng hoặc giàu có như Viya hay những nhân vật có sức ảnh hưởng khác. Phần lớn họ bán hàng theo hình thức mới nổi “live commerce”, một hình thức kết hợp giữa livestream với bán lẻ trực tuyến và được hỗ trợ từ các nền tảng TMĐT thực thụ.

Theo một báo cáo năm 2020 của trang web về nhân lực Boss Zhipin trụ sở tại Bắc Kinh, gần một nửa số người livestream ở Trung Quốc chỉ có chưa đến 10.000 người theo dõi. Những người “live commerce” có thu nhập hằng tháng từ 8.000 - 15.000 NDT. Nhưng thành công của những “ngôi sao” như Viya và Li đang thu hút ngày càng nhiều người cố gắng tham gia vào lĩnh vực có sức hút quá lớn này. 

Nam Anh (theo SCMP)