Trung Quốc siết kiểm duyệt, Hollywood hưởng lợi

Ngày 15/7, bộ phim võ thuật The hidden sword bất ngờ bị hủy lịch ra rạp tại Trung Quốc ngày 19/7 như dự kiến. Một ngày sau đó, đến lượt bộ phim hài The last wish cũng không thể ra rạp ngày 18/7 như đã thông báo. Nguyên nhân được nêu chung chung là “lý do sản xuất”, nhưng mọi người đều ngầm hiểu đó là cách nói khéo khi phim không qua được cửa kiểm duyệt.

Việc hai phim nội bị hoãn ra rạp chỉ trong một tuần giáng thêm đòn mạnh nữa vào doanh thu phòng vé đại lục, vốn đã èo uột từ đầu năm đến nay. Với doanh thu chỉ 4,87 tỷ USD, giảm 4,9% so với cùng kỳ năm ngoái, phòng vé đại lục nửa đầu năm 2019 nằm ở mức thấp chưa từng có kể từ năm 2011 - thời điểm điện ảnh Trung Quốc chuyển mình lớn mạnh.

Một cảnh trong phim The eight hundred

The hidden sword lấy bối cảnh năm 1930, kể về trận chiến giữa Trung Quốc với Nhật, được cho là không phù hợp để ra rạp vào thời điểm nhạy cảm - khi Trung Quốc đang tiến tới kỷ niệm 70 năm thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (1/10/1949 - 1/10/2019). Sự kiện quan trọng này khiến các phim nội bị “soi” rất kỹ, nhất là những phim có yếu tố chính trị.

Trước đó, cuối tháng Sáu, phim The eight hundred, có kinh phí lên đến 80 triệu USD và là phim IMAX đầu tiên của điện ảnh Trung Quốc, cũng đã bị hủy chiếu vì cốt truyện tôn vinh vai trò anh hùng của Quốc dân đảng.

Việc “soi” phim nhiều khi chỉ vì cái tựa, như trường hợp phim hài The last wish. Trước khi bị hủy phát hành, phim từng bị yêu cầu đổi tựa gốc A great wish (Ước vọng vĩ đại) thành A tiny litlle wish (Ước vọng nhỏ nhoi) bởi từ “great” (vĩ đại) thường mặc định dùng để chỉ những nội dung mang tính vĩ mô về chính trị chứ không được xem là thích hợp cho một bộ phim hài hước có yếu tố sex.

Chỉ từ đầu năm đến nay, đã có năm phim Trung Quốc không được phép ra rạp ngay tại nước nhà như dự tính. Theo truyền thống ở Trung Quốc, tháng 7 - 8 là lúc phim ngoại bị hạn chế, nhường cho phim nội hốt bạc. Kết quả của động tác siết kiểm duyệt đã giúp Hollywood hưởng lợi. Spider-man: Far from home lẽ ra phải đối đầu với The eight hundred thì rộng cửa thu hơn 190 triệu USD, sau hai tuần ra rạp; trong đó, chỉ tuần mở màn đã thu gần 100 triệu USD - con số vượt xa mong đợi.

Diễn viên Vương Thiên Nguyên (trên) trong phim The eight hundred

The hidden sword và The last wish hủy chiếu, giúp The lion king (ra rạp tại Trung Quốc từ ngày 12/7) có thêm thời gian thu lợi nhuận. Bom tấn Hobbs & Shaw dự kiến sẽ giúp Hollywood hưởng lợi nhiều hơn. Tất nhiên, để có nhiều hơn con số 34 phim ngoại chiếu ở Trung Quốc hằng năm, các hãng phim phải đàm phán với Trung Quốc, chấp nhận phần trăm doanh thu thấp, có khi chỉ 25%. Tuy vậy, thị trường Trung Quốc vẫn rộng lớn, nên đây chỉ là việc “bỏ con tép bắt con tôm”. 

Quang Huy