Trung Quốc phát hiện virus corona mới ở dơi có thể lây nhiễm cho người như COVID-19

Nhóm nghiên cứu Trung Quốc phát hiện ra loại virus corona mới ở dơi có thể lây nhiễm cho người theo cùng con đường như COVID-19 - Ảnh: SCMP

Ngày 21/2, tờ SCMP đưa tin, một nhóm nghiên cứu của Trung Quốc đã phát hiện ra một loại virus corona dơi mới có nguy cơ lây truyền từ động vật sang người vì nó sử dụng cùng một thụ thể ở người với virus gây ra COVID-19.

Nghiên cứu được dẫn dắt bởi Shi Zhengli - một nhà virus học hàng đầu được gọi là "batwoman- người phụ nữ dơi" do nghiên cứu sâu rộng về virus corona của dơi - tại Phòng thí nghiệm Quảng Châu cùng với các nhà nghiên cứu từ Viện Hàn lâm Khoa học Quảng Châu, Đại học Vũ Hán và Viện Virus học Vũ Hán.

Bà Shi được biết đến nhiều nhất với công việc của mình tại viện Vũ Hán, nơi đã trở thành trung tâm của cuộc tranh cãi về nguồn gốc của COVID-19, với một giả thuyết cho rằng nó đến từ một vụ rò rỉ phòng thí nghiệm trong thành phố.

Mặc dù vẫn chưa có sự đồng thuận về nguồn gốc của virus, nhưng một số nghiên cứu cho thấy nó có nguồn gốc từ dơi và nhảy sang người thông qua vật chủ trung gian.

Phát hiện mới nhất là một dòng mới của coronavirus HKU5 lần đầu tiên được xác định ở dơi pipistrelle Nhật Bản ở Hồng Kông.

Virus mới đến từ phân chi merbecovirus, cũng bao gồm virus gây ra hội chứng hô hấp Trung Đông (Mers).

Virus có thể liên kết với enzyme chuyển đổi angiotensin ở người (ACE2), cùng một thụ thể được sử dụng bởi virus Sars-CoV-2, gây ra COVID-19, để lây nhiễm vào tế bào.

"Chúng tôi báo cáo việc phát hiện và phân lập một dòng dõi riêng biệt (dòng dõi 2) của HKU5-CoV, có thể sử dụng không chỉ ACE2 của dơi mà còn cả ACE2 của con người và các ortholog ACE2 khác nhau của động vật có vú - các gen được tìm thấy ở các loài khác nhau có nguồn gốc chung" - nhóm khoa học viết trong một bài báo được công bố trên tạp chí Cell đầu tuần này.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng khi virus được phân lập từ các mẫu dơi, nó có thể lây nhiễm vào các tế bào của con người cũng như các khối tế bào hoặc mô phát triển nhân tạo giống như các cơ quan hô hấp hoặc ruột thu nhỏ.

"Merbecovirus dơi... gây ra nguy cơ lây lan cao sang người, thông qua lây truyền trực tiếp hoặc được tạo điều kiện bởi vật chủ trung gian", các nhà nghiên cứu nói thêm.

Shi Zhengli, nhà virus học hàng đầu có biệt danh là "người phụ nữ dơi" - Ảnh: SCMP

HKU5-CoV-2 không chỉ liên kết với các thụ thể ACE2 ở người mà còn ở nhiều loài khác, tất cả đều có thể hoạt động như vật chủ trung gian và truyền cho người.

Merbecovirus bao gồm bốn loài riêng biệt - Mers coronavirus, hai loài được tìm thấy ở dơi và một ở nhím - và đã được thêm vào danh sách các mầm bệnh mới nổi của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) để chuẩn bị cho đại dịch vào năm ngoái.

Đầu tháng này, Cell đã xuất bản một bài báo của một nhóm nghiên cứu từ Đại học Washington ở Seattle và Đại học Vũ Hán kết luận rằng mặc dù chủng HKU5 có thể liên kết với dơi và các thụ thể ACE2 khác của động vật có vú, nhưng chúng không phát hiện ra sự liên kết "hiệu quả" của con người.

Nhưng nhóm của Shi nói rằng HKU5-CoV-2 đã thích nghi tốt hơn với ACE2 ở người so với dòng 1 của virus và "có thể có phạm vi vật chủ rộng hơn và khả năng lây nhiễm giữa các loài cao hơn".

Trọng Trí (theo SCMP)